Uluslararası göçün toplumsal cinsiyet boyutu: Karaman örneği

Abstract

Küreselleşme çağında hızlanan uluslararası göç Türkiye'nin de konumunu değiştirmiş, 2017 yılı itibariyle 3,5 milyondan fazla sığınmacı barındıran bir ülkeye dönüştürmüştür. Kendi istekleri dışında ülkelerinden ayrılmak zorunda bırakılan sığınmacılar, göç sürecinde ortaya çıkan bütün olumsuz durumlardan etkilenmektedirler. Bu grup içindeki kadınlar dünyanın her yerinde olduğu gibi Türkiye'de de genel göçmenlik sorunlarının yanı sıra toplumsal cinsiyet eşitsizliğinden kaynaklanan sorunlar ile de karşı karşıyadır. Kadın olmak zaten bir kırılganlık faktörü iken, sığınmacı kadın olmak kırılganlığı daha da arttırmaktadır. Bu araştırma, Karaman'daki sığınmacı kadınların yeni bir topluma uyum ve katılım süreçlerini, yaşadıkları sorunları ve bunlarla başa çıkma stratejilerini keşfetme amacı taşımaktadır. Bu nedenle nitel araştırma yöntemleri kullanılarak 21 hanedeki kadın sığınmacıların ayrıntılı anlatımları derlenmiş ve evlerindeki ilişkileri gözlemlenmiştir. Hane içi ilişkileri etkileyen faktörler olarak, bir yandan sığınmacıların geldikleri yerdeki yaşam özelliklerine, bir yandan göç sürecine, bir yandan da Türkiye'de ve Karaman'da olmanın etkilerine bakılmıştır. Kadınlığın yeni bir yaşam deneyimi içinde çeşitli biçimlerde nasıl şekillendiğine ve bu yeni deneyimin hane içindeki ilişkilere etkisine odaklanılmıştır. Araştırmada kadınların göçten önce ve sonraki yaşamları arasında iyiye ve kötüye doğru değişmeler olduğu bulgulanmıştır. Hane içi toplumsal cinsiyet rejiminin iktidar yapılanması daha eşitlikçi bir nitelik kazanmasa bile, kadınların erkeklere göre daha sistematik şekilde çalışma yaşamına girmesinin (yani göçmen hanesinin en önemli ihtiyacı olan `aşa` erişmede işlevsel hale gelmesinin) hane içi statülerinde bir iyileşmeye yol açtığı gözlemlenmiştir. Daha önemlisi, ev halkının yaşama tutunma biçimi birbirini destekleyici bir yapıya kavuştuğunda ev içindeki toplumsal cinsiyet rejiminde kısmi de olsa kadın yanlısı dönüşümlerin izi görülebilmektedir.

Rapid international migration in the era of globalization; Turkey's has changed its position, as of 2017, has turned into a country that hosts more than 3.5 million refugees. Asylum-seekers who were forced to leave their countries other than their own will are affected by all the negative circumstances that arise during the migration process. The women in this group face problems about immigration as well as problems caused by gender inequality in Turkey, as it happens all around the world. Being a woman is already a factor of fragility, while being an asylum-seeker increases fragility even more. This research aims to discover adaptation to society and participation processes of Karaman's asylum-seeking women, the problems they are experiencing and strategies for coping with them. For this reason, 21 female refugees detailed descriptions were compiled using qualitative research methods, and the relationships in their homes were observed. As factors affecting the relations in households effects of the life characteristics of asylum-seekers; on the other hand the migration process, and also the effects of being in Turkey and in Karaman are analyzed. It focuses on how women are shaped in various ways in a new life experience and how this new experience affects the relationships within the household. In the study, it was found that women changed to good as well as to bad before and after their migration. It has been observed that even if the in-house gender regime does not gain a more equitable character, women become more systematic in their work life than men (in other words, being more functional to reach their most important need `to food`). More importantly, when the way which people of the household hold their lives and have a supportive structure, there can be seen even if a partial formation in the domestic gender regime.