Sosyal ve ekonomik açıdan Yeniçeri Ocağı`nın kaldırılması

Abstract

Bu çalışmada öncelikle yeniçerilerin sosyal ve ekonomik pozisyonu tarihsel olarak aktarılmış ve ardından yeniçeriliğin kaldırılışı ile ortaya çıkan sosyal sonuçlar dört başlık altında incelenmiştir. Bu bölüm altında halka dair duygu ve görüşler incelenirken halk ozanlarının şiirlerine de yer verilmiştir. Ayrıca bazı hatıratlara veya bunların incelemelerine de yer verilmiştir. Yeniçerilerin Osmanlı klasik düzeninin önemli bir sacayağını oluşturan milletler sistemiyle ilişkisine de değinilmiştir. Devam eden bölümlerde yeniçerilerin sosyoekonomik rolleri dikkate alınarak bürokratik ve askeri kadroların değişimi incelenmiştir. Son olarak da yeniçerilerin yüzyıllar boyunca gerek Türk diline gerekse sanat ve toplumsal dinamiklere etkileri kültürel mirasları olarak değerlendirilmiştir. Ekonomik sonuçlar kapsamında inceleme beş başlık altında yapılmıştır. İlk olarak yeniçerilerin pazarda ne kadar yer tuttuğu incelenmiştir. Yeniçerilerin sosyal alandaki ve pazardaki pozisyonları sonucu onların bazı ekonomi politikalarına muhalefeti dolayısıyla oluşan güçlü pozisyonlarını göz önünde bulundurarak ilga sonrasının ekonomi politikalarındaki değişimler incelenmiştir. Üçüncü olarak da Yeniçeri Ocağı'nın ve onlarla birlikte takibata uğrayan Bektaşi Dergâhlarının mülkiyet ve emvaline dair bir incelemeye yer verilmiştir. Bu kapsamda müsaderenin de ilgaya giden süreçte ve ilga sonrasında izlediği serüvene yer verilmiştir. Dördüncü olarak ise yeniçerilerin pazardaki nüfuzları ve nüfusları dikkate alınarak onların ortadan kaldırılmasıyla pazarda ne gibi sonuçlar doğduğu incelemiştir. Bu kapsamda fiyat ve talep ilişkisini göz önünde bulundurarak bu doğrultuda da idam/sürgün gibi cezai infazlarla oluşması muhtemel nüfus eksikliğine odaklanmaya çalışılmıştır. Son olarak da Ocağın ilgasıyla devlet bütçesinin ve hazinesinin ne ölçüde etkilendiği ve ne gibi değişimlere uğradığı incelenmiştir.

In this work, it was firstly focused on social and economic position of the janissaries in their all historic period. Then the social consequences of the elimination of janissaries were examined under four headings. In first heading, it was reviewed the feelings and opinions of the public on The Abolition likewise the poems of the poets of the period. In addition, some memoirs and examinations on these have been included. It is also mentioned the relation between the janissaries and nations in the Ottoman classical order. In the following sections, by considering the socioeconomic roles of the janissaries, the change of the bureaucratic and military cadres was examined. Finally, the centuries-old influence of janissaries both on the Turkish language and on the arts and social dynamics is considered as cultural heritage.In the scope of the economic consequences, examination was carried out under five headings. Tağşiş/devaluation, confiscation, new institutionalization in treasure and price-demand-wage on the market was worked in economic reflections. Firstly, it was evaluated how much percentage janissaries have position in market in last period. In following section, by considering janissaries' social and economic power, the changes in economic policies after the Abolition were examined. Thirdly it was studied the estates and assets of the Janissary Corps and the Bektashi Dergâhs. In this context, the confiscation was handled in historical aspects before-during-after the Abolition. Fourthly, taking into account the influence and percentage of the janissaries in the market, what consequences were in the market after the Abolition were examined. Finally, it was investigated in detail how the state budget and treasury were influenced and what kind of changes were experienced after the Abolition of Janissary Corps.