Cahiliyeden İslâm`a Kur`an`ın gerçekleştirdiği toplumsal zihniyet değişimi

Abstract

Zihniyet değişimi, bireyin kişiliğinde var olanı tebdil etmesini, tüm yönleriyle kuşatan bir ifadedir. Nitekim, toplumun değer yargılarının, inançlarının, sosyal düzeninin, değişmesi bu ifadenin kapsamı içerisine girmektedir. Tarihte yer alan birçok insan topluluğunda, zihniyet değişimlerinin meydana geldiği aşikardır. Çalışmamız kapsamında sunacağımız örnek ise ilk İslam toplumunun oluşum sürecinde meydana gelen toplumsal zihniyet değişimidir. Meydana gelen değişimin ne ölçüde olduğunu görmek ise toplumun önceki yaşam biçimini gözetmekle mümkündür. Bu bağlamda çalışmamızda, İslam öncesi Arap toplumunun yapısına ve dini inanışlarına, tarihsel veriler ışığında yer verilmeye çalışılmıştır. İnsanı her daim düşünmeye teşvik eden Kur'anı-ı Kerim, toplumun zihniyet yapısını değiştirirkende aynı yola başvurmuştur. Topluma öncelikli olarak doğru olanın bilgisini vererek, ardından yanlış olanı gösterip, düşünmeye sevketmiştir. Tebliğ ve davet vesilesi olan Peygamberler bu aşamada topluma Kur'an-ı Kerim'in mesajlarını ulaştırmıştır.Nefsani ya da dünyevi duygularla kendini dinin kapsamı dışında bırakan insanlar her dönemde yer almıştır. İnsanın var olduğu her dönemde de yer almaya devam edecektir. İşte bu noktada toplumsal zihniyet değişimine en güzel örneği İslam sunmaktadır.Çalışmamızda İslam'ın öngördüğü bu değişim sürecini ele alma amacımız, İslam'ı daha iyi anlama noktasında etkili olacağı kanısında olmamızdandır.

Change of mindset is an expression that surrounds all aspect of an iindividual's presence in his personalitiy. As a matter of fact, the change of the society's value judgments, beliefs, social order and change falls ithin the scope of this statement. It is obvious that maentality changes ocur in many people in history. The example that we will present within the scope of oour study is the change of social mentality that occurred in the formationprocess of the first Islamic society. In this context, in our study, the structure and religious beliefs of the pre- Islamic Arab society were tried to be included in the light of historical data.The Quran, which encourages people to think at all times, has applied the same way when changing the mentality structure of the society. He gave the society the knowledge of what is right and then showed what was wrong and made him think. The prophets, who served as a means of communique and invitation, conveyed the messages of the Holy Quran to the society at this stage.People who exclude themselves from the scope of religion with their own moral or worldly, feelings have always been involved. It will continue to take place in every period of human existence. At this point, Islam presents the most exemplary change in social mentality.In our study, the aim of this process of change envisaged by Islam is to be effective in undertanding Islam better.Keywords: İgnorance, Islam, Society, Change, Evolution