Yerel kamu hizmetlerine gönüllü katılım: Denizli kent konseyi örneği

Abstract

Halkın mahalli müşterek ihtiyaçlarını karşılamak üzere oluşturulan ve halka en yakın hizmet sunan birim olan yerel yönetimler, merkezi yönetimin yapılanmasının içinde önemli bir yere sahiptir. Yerel yönetimler hem merkezi oluşum içerisinde varlığını devam ettirmek hem de giderek artan toplumsal, ekonomik, çevresel ve kentsel sorunlar karşısında hızlı, verimli ve etkili bir hizmet sunabilmek için özerklik, özgürlük, demokrasi, katılım gibi bir takım değerlere bağlı kalarak bu değerlerden yararlanmaktadır. Aynı zamanda vatandaşlarda, yönetimin bir parçası olarak yerel karar alma süreçlerine farklı katılım yollarıyla dâhil olmaktadır. Yerel karar alma süreçlerine katılım hususunda kent konseyleri önemli bir yer tutmaktadır. Bununla birlikte, belediyeler ve kent konseyleri aracılığıyla vatandaşlar yerel kamu hizmetlerine gönüllü katılım göstermektedir.Gönüllü katılım herhangi bir maddi karşılık beklemeden, kendi isteğiyle ve baskı altında kalmadan kişilerin veya toplulukların yönetime dâhil olmasıdır. Geleneksel yönetim anlayışından yeni yönetim anlayışına geçiş ile birlikte genelde kamu hizmetleri, özelde ise yerel kamu hizmetlerinin sunumu noktasında katılımcılık öncelenmeye başlanmış ve vatandaş girişiminin daha etkin olması amacıyla kamu hizmetlerine gönüllü katılım ön plana çıkmaya başlamıştır. Türkiye'de yerel kamu hizmetlerine gönüllü katılımın yasal dayanağını, Belediye Kanunu, İl Özel İdaresi Kanunu ve bu kanunlara istinaden oluşturulan İl Özel İdaresi ve Belediye Hizmetlerine Gönüllü Katılım Yönetmeliği oluşturmaktadır. Diğer taraftan, Belediye Kanunun 76. Maddesine istinaden çıkarılan Kent Konseyi Yönetmeliği ile oluşturulan kent konseyleri de yerel katılım ve yerel demokrasinin bir aktörü olarak yerel kamu hizmetlerine katılıma zemin hazırlamaktadır.Bu minvalden hareketle hazırlanan çalışmanın temel sorunsalı, Türkiye'de yerel hizmetlere gönüllü katılımın sağlanmasında, belediyelerin ve kent konseylerinin rolünün irdelenmesidir. Denizli örneğinden hareketle, yerel hizmetlere gönüllü katılım noktasında Kent Konseyinin nasıl bir rol oynadığı temel araştırma sorusu ekseninde hazırlanan çalışma kapsamında öncelikle yerel yönetim ve katılım konuları kavramsal çerçevede ele alınmaktadır. Yerel hizmetlere gönüllü katılım kavramı incelenerek, Türkiye'de yerel hizmetlere gönüllü katılıma yönelik yasal düzenlemeler ele alınmaktadır. Çalışmada son olarak, Denizli Kent Konseyi hakkında bilgi verilerek, yerel hizmetlere gönüllü katılım çerçevesinde Kent Konseyinin çalışma alanları ve kent konseyinin gönüllü katılıma yönelik faaliyetleri değerlendirilmeye tabii tutulmaktadır. Bu doğrultuda hazırlanan çalışmada betimleyici analiz yönteminden ve nitel araştırma yöntemlerinden birisi olan yarı yapılandırılmış mülakat tekniğinden yararlanılmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen bilgiler ve bulgular incelendiğinde, Kent Konseyi bünyesindeki meclis ve çalışma grupları aracılığıyla vatandaşların katılımına yönelik önemli faaliyetlerin yürütüldüğü ve Kent Konseyinin yaptığı çalışmalar ile vatandaşların gönüllü olarak yerel hizmetlere katılım yolunda önemli adımlar atıldığı söylenilebilir. Anahtar Kelimeler: Yerel Yönetimler, Büyükşehir Belediyesi, Kent Konseyleri, Yerel Kamu Hizmeti, Katılım, Gönüllü Katılım

Local governments have an important place in the structure of the central administration as the unit which is created to meet the local common needs of the people and which provides the closest services to the public. In addition to sustaining their existence within the central organization, local governments benefit from these values by adhering to many values such as autonomy, freedom, democracy, and participation in order to provide a fast, efficient and effective service in the face of increasing social, economic, environmental and urban problems. At the same time, citizens are also involved in local decision-making processes as part of the administration through different ways of participation. City councils have an important role to play in local decision-making processes. However, through municipalities and city councils, citizens voluntarily participate in local public services.Voluntary participation is the inclusion of individuals or communities in the management without any financial provision, voluntarily and without pressure. With the transition from the traditional management approach to the new management approach, participation has become important in the provision of public services in general and local public services in particular. In order to make the citizen initiative more effective, voluntary participation in public services has come to the forefront. The legal basis of voluntary participation in local public services in Turkey is the municipal law and the provincial Special Provincial Administration Law. In addition, the Regulation on Voluntary Participation in Municipal Services and Special Provincial Administration provide legal basis for voluntary participation. On the other hand, the City Councils established by the City Council Regulation issued in accordance with Article 76 of the Municipal Law pave the way for participation in local public services as an actor of local participation, local governance and local democracy.Hence the basic problem of the present study is to examine the role of the voluntary participation of local services provided in municipalities and city councils in Turkey. Based on the basic research question, how the City Council plays a role in voluntary participation in local services based on the Denizli case, primarily local government and participation are examined in conceptual framework. With examining the concept of voluntary participation in local services legal arrangements for voluntary participation in local services are discussed in Turkey. Finally, information is given about Denizli City Council and the work areas of the City Council and activities of the City Council for voluntary participation are evaluated within the framework of voluntary participation in local services. In this study, descriptive analysis method and semi-structured interview technique which is one of the qualitative research methods, were utilized. When the information and findings obtained as a result of the study are examined, it is seen that important activities have been carried out for the participation of the citizens through the councils and working groups within the City Council, and with the work of the City Council, it can be said that important steps have been taken towards the citizens' voluntary participation in local services.Keywords: Local Governments, Metropolitan Municipality, City Councils, Local Public Service, Participation, Voluntary Participation