Farklı liken ekstraktlarının insan periferal lenfosit kültürlerinde biyolojik aktivitelerinin incelenmesi

Abstract

Mevcut tez çalışmasında, tıbbi amaçlı birçok araştırmada yararlanılan liken türlerinden Cladonia chlorophaea (Flörke ex Sommerf.) Sprengel, Dermatocarpon miniatum (L.) W.Mann ve Parmelia saxatilis (L.) Ach.'in metanol ve su ekstraktlarının kültüre edilmiş insan lenfositleri üzerinde sebep oldukları toplam antioksidan kapasite (TAK) ve toplam oksidan durum (TOD) oranları incelenmiş ve ekstraktların hücreler üzerinde sebep olduğu genotoksik ve proliferatif etkiler test edilmiştir. Ek olarak, yüksek performanslı sıvı kromatografisi (HPLC) analizi ile ekstraktlardaki farklı fenolik bileşiklerin miktar tayini gerçekleştirilmiştir. HPLC analizi sonucunda, test edilen tüm liken türlerin metanol ekstraktlarının daha yüksek oranda fenolik bileşik içerdiği ve benzer şekilde her bir likenin metanol ekstraktlarının su ekstraktlarına kıyasla lenfositlerdeki TAK seviyesini daha fazla artırdığı belirlenmiştir. Ekstraktların hücreler üzerinde meydana getirdiği TOD düzeyleri incelendiğinde, konsantrasyona bağlı bir azalma gözlenmiştir. Genotoksisite denemeleri, test edilen liken ekstraktlarının insan periferal lenfosit kültürü üzerindeki genotoksisite seviyesini negatif kontrol grubuna kıyasla anlamlı derecede (p > 0,05) yükseltmediğini ortaya çıkarmıştır. Elde edilen sonuçlar, zengin fenolik bileşik kaynağı olduğu tespit edilen C. chlorophaea, D. miniatum ve P. saxatilis likenlerinin ilaç ve gıda endüstrilerinde ilgi çekebileceğini ortaya çıkarmıştır.

In the present thesis, on cultured human lymphocytes, total antioxidant capacity (TAC) and total oxidant status (TOS) ratios caused by methanol and water extracts of Cladonia chlorophaea (Flörke ex Sommerf.) Sprengel, Dermatocarpon miniatum (L.) W.Mann and Parmelia saxatilis (L.) Ach. from lichen species that have been utilized in many medical studies were examined and genotoxic and proliferative effects caused by extracts on cells were tested. In addition, different phenolic compounds in the extracts were quantified by high performance liquid chromatography (HPLC) analysis. As a result of HPLC analysis, it was determined that methanol extracts of all lichen species tested had higher phenolic compounds and likewise, methanol extracts of each lichen increased TAC levels in lymphocytes more than water extracts. When the TOS levels of the extracts on the cells were examined, a concentration dependent decrease was observed. Genotoxicity experiments revealed that the tested lichen extracts did not significantly increase (p > 0.05) the level of genotoxicity on human peripheral lymphocyte culture compared to the negative control group. The results showed that C. chlorophaea, D. miniatum and P. saxatilis lichens, which are found to be a rich source of phenolic compounds, may be of interest in the pharmaceutical and food industries.