Çeşitli parametreler ışığında altgeçit/üstgeçit mukayesesi: Karabük-Safranbolu örneği

Abstract

İnsanoğlu var olduğu günden beri çeşitli ihtiyaçları doğrultusunda bir yerden bir yere ulaşabilmek için döneme uygun malzemelerle ve yapım teknikleri ile köprü denilen yapılar inşa etmişlerdir. Önceleri araçlar için ve yayalar için aynı köprüler kullanılırken daha sonra taşıt sayısının artışından ve yayaların güvenliği açısından köprüler, araç ve yaya köprüsü olarak ayrılmışlardır. Trafiğin şehir merkezlerine doğru artmasından dolayı yayaların güvenli bir şekilde karşıdan karşıya geçişlerinin sağlanması ve trafik akışının kesilmemesi amacıyla yaya köprüleri de üstgeçit ve altgeçitler olarak inşa edilmiştir. Yaya geçitlerinin inşasında ahşap, betonarme, çelik veya kompozit malzemeler kulanılmaktadır.Ancak günümüzde daha spesifik bir amaç doğrultusunda inşa edilecek olan yaya üst/altgeçitlerinden hangisinin tercih edilmesi gerektiği hususunda çeşitli belirsizlikler bulunmaktadır. Bu çalışmada Karabük-Safranbolu bölgesinde yer alan yaya üst ve altgeçitlerinin envanteri oluşturulmuş, çelik ve betonarme olarak inşa edilmiş iki farklı üstgeçit ile bir altgeçit seçilerek mukayeseli bir şekilde maliyet analizleri yapılmıştır. Ayrıca 3 farklı lokasyonda her biri 100'er kişi olmak üzere toplamda 300 kişiyle yüz yüze anket çalışmaları gerçekleştirilmiş, elde edilen sonuçlar SPSS (statistical package for social sciences) yazılımı vasıtasıyla değerlendirilmiştir. Anket çalışmaları ve yerinde gözlemler ile kullanıcılar tarafından ortaya konulan güvenlik, kullanım kolaylığı/konfor, zaman tasarrufu, altgeçit/üstgeçit tercihi, estetiklik gibi hususlarda avantaj ve dezavantajları tablo ve grafikler eşliğinde ortaya konulmuştur. Ülkemizde altgeçit/üstgeçitlerin imalatında yeterli düzeyde standart, tasarım ve güvenlik kriteri bulunmamakta olup çalışmanın yetkili mercilerin karar verme süreçlerinde yararlanabileceği bir kaynak olacağı düşünülmektedir.

Mankind has built structures called bridges with materials and construction techniques appropriate to the period they live in order to reach from place to place in line with various needs since its existence. Previously, the same bridges were used for vehicles and pedestrians, but then bridges were separated as vehicle and pedestrian bridges due to the increase in the number of vehicles and the safety of pedestrians. Because of the increase in traffic flow towards the city centers, pedestrian bridges were also built as overpasses and underpasses in order to ensure that pedestrians can safely cross the road and traffic flow is not interrupted. In the construction of over/under passes; wood, reinforced concrete, steel or composite materials are used. However, today there is an uncertainty about the preference of which one (overpass or underpass) should be built for a more specific purpose In this study, an inventory of pedestrian overpasses and underpasses in Karabük-Safranbolu region was presented, two different overpasses constructed as steel and reinforced concrete also an underpass were selected and cost analyzes were carried out comparatively. In addition, face-to-face surveys were conducted with 300 people, each of which was 100 people in 3 different locations, and the results were evaluated through SPSS (statistical package for social sciences) software.Through surveys and on-site observations, the advantages and disadvantages which are revealed by users on safety, ease of use/comfort, saving of time, underpass/overpass preference, aesthetics, etc., are presented with the help of tables and graphs. There are not enough standards, design and safety criteria in the construction of underpasses/ overpasses in our country, and it is thought that this study will be a resource that can be utilized by the governmental authorities in decision-making processes.