AA 6082 alüminyum alaşımlarında yaşlandırma ısıl işleminin işlenebilirliğe ve yüzey pürüzlülüğüne etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, kullanılan 6000 serisi (Al-Mg-Si) alüminyum alaşımları son yıllarda mimari ve inşaat sektöründe kullanılmaktadır. Yüksek kaynak edilebilirliği, eloksal kaplama gibi yüzey işlemlerine uygun olduğu gibi, özellikleri ile yüksek gerilimli uygulamalarda, kriş, destek, gibi yüksek mukavemetin gerektiği alanlarda kullanılır. AA 6082 alaşımı son yıllarda makine parçalarında, kalıp ve takım üretiminde, alt plakalarda, prototip imalatında ve kalibratörlerde kullanılır.6000 serisi alaşımlara uygulanan T6 ısıl işlemi ile yüksek dayanım elde edilirken, bu malzemelerin korozyon dayanımı düşüktür. Korozyon özelliklerinde iyileşme sağlayan T 65 ısıl işlemi sonucunda ise dayanım değerlerinde düşme meydana gelmektedir. Dayanım ve korozyon değerlerinin optimizasyonu için geliştirilen RRA (Retrogression and Reaging) işlemi malzemeyi düşük sıcaklıkta kısa bir süretutarak kısmen çözündürülmesi ve ardından T6 işlemine ait yaşlandırma koşullarında yeniden yaşlandırılması temeline dayanmaktadır.Bu çalışma da AA 6082 alüminyum alaşımlarında uygulanan yaşlandırma ısıl işleminin işlenebilirliğe ve yüzey pürüzlülüğüne etkisi incelenmiştir. AA 6082 alüminyum alaşımları 520oC `de solüsyona alınmıştır. Daha sonra ise oda sıcaklığında su verme işleminden sonra 180oC sabit sıcaklıkta ve iki farklı zaman aralığında (2 ve 24 saat) yaşlandırma ısıl işlemine tabi tutulmuştur. Daha sonra yaşlandırma ısıl işlemi uygulanan ve uygulanmayan numuneler Metalografik incelemesi yapılması için PRESI MECAPOL P 262 Model Polisaj Cihazı ile 600, 800, 1000 ve 1200 tane iriliğindeki zımpara bezi ile yüzeyleri hazırlanmıştır. AFFRI SYSTEM VRSD 251 sertlik ölçüm cihazı ile numunelerin sertlikleri ölçülmüştür. Yapılan deneyler sonucunda, ikinci faz çökeltilerinin etkisiyle yaşlandırma ısıl işlemi uygulanan numunelerin, yaşlandırma ısıl işlemi uygulanmayan numunelere göre daha yüksek sertlik değerlerine sahip olduğu görülmüştür.Anahtar Sözcükler : AA 6082, ısıl işlem, yaşlandırma, işlenebilirlik, yüzey pürüzlülüğü

In this study, we used the 6000 series (Al-Mg-Si) Aluminum alloys used in recent years, the architectural and construction industry high-welding availability and anodic oxidation surface coating operations as appropriate, the characteristics of high stress such as transportation, beams which need high-strength applications. In recent years, AA 6082 alloys used in production of machine parts such as molds and tool manufacturing, sub-plates, calibrators and manufacture of prototypes.Having high strength by the help of T6 heating process which has been applied to 6000 series Aluminum alloys but getting low ressisting of corrosion. For improve ressisting of corrosion when we applied T65 heating process we get lower strength values. For improving and optimizing strength and resistance of corrosion we used RRA (Retrogression and Reaging) methods which is based onthe material is partly dissolved by keeping it hot for a short time and then reaging it in the condition that is about to T6 operation.In this research, His investigated that the effects of heating process to the machinability and surface roughness of AA 6082 aluminium alloys. AA 6082 aluminium alloys were taken to solution at 5200C then it was cooled at room temperature, they were subjected to reaging heating process at the stable temperature (1800C ) and two different time interval (from 2 to 24 hours). Then the surfaces of normal unheated materials and heated materials were prepared with help of 600,800 and 1000 grit size emery cloths at the PRESI MECAPOL P 262 Model polish machine. Hardness of reaged and not reaged sample materials were measured with AFFRI SYSTEM VRSD 251.After all these experiments,it is seen that, the materials which were applied to reageing and heating operation was higher hardness values than the material which wasn?t been applied reageing and heating operation by the effects of second phase.Keywords: AA 6082, heat treatment, aging, machinability, surface roughness