Göknar ve meşe ağaç malzemelerinde alternatif retensiyon artırma denemeleri

Abstract

Ağaç malzeme insanların kullandığı çeşitli yapı malzemeleri içerisinde en eski olanlardandır. Asrımızın getirdiği teknik yeniliklere ve çok sayıda yeni malzemenin var olmasına rağmen sahip olduğu üstün özellikleri nedeniyle günümüzde de değerini korumaktadır. Ancak ağaç malzeme doğal halde iken fiziksel, kimyasal, mekanik tahrip faktörlerine ve biyotik faktörlere karşı çok fazla dayanıklı değildir. Orman alanlarının korunması ve bununla birlikte ağaç malzemenin daha verimli ve uzun ömürlü kullanımı için ağaç malzemenin korunması yani emprenye kavramı öne çıkmaktadır.Bu çalışma da, farklı ağaç malzemelerin emprenye edilmelerinde karşılaşılan problemleri ortadan kaldırabilecek yeni yöntemler geliştirmek ve bu bağlamda sıvı azot uygulaması ile ağaç malzemelerin retensiyon miktarını artırmaktır. Bu çalışmada odun materyali olarak Uludağ Göknarı (Abies Nordmanniana subsp. Bornmulleriana) ve Saplı Meşe (Quercus robur subsp. Pedunculiflora) ağaçlarından deney numuneleri hazırlanmıştır. Emprenye maddesi olarakta Tanalith-E, İmersol Aqua, Diamonyum Sülfat ve Boraks kullanılmıştır. Emprenye edilmelerinde karşılaşılan problemleri ortadan kaldırabilecek yeni yöntem olarakta sıvı azottan yararlanılmıştır.Deney örnekleri iklimlendirme dolabında klimatize edildikten sonra hassas terazide ağırlık ölçümleri yapılarak Kardemir A.Ş Enerji laboratuarında15 dakika, 90 dakika ve 6 saat süreyle sıvı azot içerisinde bekletilmiştir. Sıvı azot muamele edilmiş deney örneklerinin azot sonrası iklimlendirme dolabında hava kurusu yoğunluğa geldikten sonra ağırlıkları ölçülmüştür. Tanalith-E, İmersol Aqua, Diamonyum Sülfat ve Boraks maddeleri kullanılarak fırça ile sürme, kısa süreli daldırma, uzun süreli daldırma ve basınç yöntemleri kullanılarak deney numuneleri emprenye yapılmıştır. Emprenye yapılan numunelerin retensiyon miktarları bulunmuştur. Deney örneklerinin eğilme, liflere paralel basınç, dinamik eğilme direnci (Şok direnci), eğilmede elastikiyet modülleri belirlenmiştir.Çalışmanın başlıca amacı olan sıvı azot uygulaması ile retensiyon miktarını artırma denemelerinde başarı sağlanmıştır. Meşe ve Göknar ağaç malzemelerde farklı zaman periyodlarında uygulanan sıvı azot, her uygulamada retensiyon miktarını artırmıştır.Sıvı azot uygulaması ve Retensiyon miktarının artışına bağlı olarak eğilme direnci, liflere paralel basınç, dinamik eğilme direnci (Şok direnci), eğilmede elastikiyet modülleri üzerindeki etkiler araştırılmıştır. Meşe ve Göknar ağaç malzemelerde farklı zaman periyotlarında, farklı uygulama metotlarında eğilme direnci, liflere paralel basınç, dinamik eğilme direnci (Şok direnci), eğilmede elastikiyet modülleri artışlar ve azalmalar tesbit edilmiştir.

Wood is one of the oldest materials human being have been using. Although we have many technological developments and new materials in hand, wood is still a very precious material with its superior properties. However, wood material is not so resistant to physical, chemical, mechanical destruction factors and biotic factors in its natural condition. In order to preserve the forest and use the wood material more efficiently with longer service life, preservation of the wood material, in other words, impregnation is used. The main purpose of this study is to develop new methods to eliminate the problems encountered during the impregnation of various wood materials, and in this context, to improve the retention amount of the wood material by using liquefied nitrogen. Uludağ Fir (Abies nordmanniana subsp. Bornmulleriana) and Oak Handle (Quercus robur subsp. Pedunculiflora) is used as wood material to prepare test samples. Tanalith-E, Immersol Aqua, Di-Ammonium Sulfateand Borax were used as impregnation material. Liquefied nitrogen is used as a new method to eliminate the problems encountered in impregnation. Test samples were acclimatized in the acclimatization box and weighed by a precision scale. Then the samples were left in liquefied nitrogen for 15 minutes, 90 minutes and 6 hours in laboratory of Kardemir A.Ş. Liquefied nitrogen treated samples were weighed after they reach the air-dried density in the acclimatization box. Test samples were impregnated by Tanalith-E, Immersol Aqua, Di-Ammonium Sulfateand Borax using brushing, short-time immersing, long-time immersing and pressure methods. The retention amount of the impregnated samples was found. Deflection, pressure parallel to fibers, dynamic deflection resistance (Shock resistance), and elasticity modules in deflection were determined. We became successful to improve the retention by the liquefied nitrogen. Oak Handleand Uludağ Fir wood materials were treated by liquefied nitrogen at different time periods and all of the applications improved the retention amount. The effects of liquefied nitrogen and the amount of retention increase on the deflection resistance, pressure parallel to fibers, dynamic deflection resistance (Shock resistance), and elasticity modules in deflection were investigated. Some increase and decreases in deflection resistance, pressure parallel to fibers, dynamic deflection resistance (Shock resistance), and elasticity modules in deflection were determined for Oak Handleand Uludağ Fir wood materials for different treatment times and methods.