Acil durumlarda iç mekanların tahliyesine yönelik 3B CBS tabanlı akıllı mobil navigasyon sisteminin geliştirilmesi

Abstract

Günümüzde gökdelenler, hava alanları, alışveriş merkezleri gibi karmaşık ve çok katlıbinaların sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Buna paralel olarak, bu tip binalarda zamangeçiren insanların sayısı da hızla artmaktadır. Birçok insan bu tarz binalarda yönlerinikaybetmekte, aradıkları yerleri ya da çıkışı bulmakta sıkıntı yaşamaktadırlar. Bununda ötesinde, acil durumlarda, özellikle yangın durumunda, insanların bu binalardançıkışı çok daha zorlaşmaktadır. Yine yangından kaçış esnasında binada belirlibölgelerde yığılmalar olmakta, bu durum paniğe ve izdihama sebep olabilmektedir.Hatta bazı afetzedeler çıkış güzergâhı bulamamakta, bunun doğal sonucu olarak dahayatlarını kaybedebilmektedirler. Hazırlanan bu çalışmada hem binadaki değişenkoşullar hem de kullanıcının kişisel özellikleri dikkate alınarak, gerçek zamanlıçalışan, mobil bir arayüze sahip akıllı bir tahliye sistemi geliştirilmiştir. Bu tahliyesistemi başlangıçta kullanıcıya güvenli bir güzergâh sunmaktadır. Eğer kullanıcıyasunulan bu güzergahta kullanıcı için risk teşkil edecek bir gelişme olursa, sistemkullanıcıya alternatif ve daha güvenli bir güzergâh sunmaktadır. Bunun yanı sıratahliye sistemi gerçek zamanlı çalışmakta, kullanıcının konumunu anlık olarak tespitedip bulunduğu konuma göre yönlendirme talimatları oluşturmaktadır. Ayrıca sistemidiğer alternatif tahliye ve yönlendirme sistemlerinden ayıran en önemli özellik,kullanıcıyı kişisel özelliklerine göre yönlendirebilmesidir. Yani tahliye sistemi herkullanıcıya özel çıkış güzergahları sunabilmektedir. Böylece kullanıcı kendisi için enuygun ve güvenli güzergahtan tahliye edilmiş olacaktır. Bu sistemde kullanıcılarınkonumu RFID (Radio-Frequency Identification) teknolojisi ile takip edilmektedir.Kullanıcının tahliyesi için gerekli olan yönlendirme talimatları merkezi bir sunucuüzerinde yapay sinir ağıyla desteklenmiş bir modül üzerinde hazırlanmaktadır. Buyapay sinir ağı, sistemi akıllı bir yönlendirme sistemine dönüştürmektedir ve diğeralternatif tahliye sistemlerine üstün kılmaktadır. Sunucu üzerinde üretilen yönlendirmetalimatları gerçek zamanlı olarak kullanıcının akıllı telefonuna gönderilmektedir.Sistem kullanıcıyı anlık olarak telefonu üzerinden sesli ve görsel öğeler ile çıkışayönlendirmektedir. Geliştirilen sistem, yaygın kullanıma sahip bir tahliye sistemiolmaya aday niteliktedir.Anahtar Sözcükler : Bina içi yönlendirme, mobil, RFID, tahliye, yangın, yapay sinirağı.

Today the number of complex and multi-storey buildings, such as skyscrapers, airportsand shopping centers, is on the increase with each passing day. In parallel to this, thenumber of people spending time in such buildings is also on a rapid increase. In thesebuildings, many people lose their direction, fail to find the places or the exits they areseeking, and thus, they end up with experiencing problems in such cases. Beyond that,it becomes much more difficult for people to exit these buildings under emergencycases, particularly in case of a fire. Congestions occur in certain spots of the buildingwhen the people are escaping from the fire, which then leads to panic and confluence.Even, some victims of disaster cannot find an escape route and lose their lives as aforegone conclusion of this situation. Within this context, a dynamic, intelligent, realtime,mobile evacuation system has been developed, which guides each one of peoplewithin the building according to their own physical features and varying conditionswithin the building in the case of fire. The system produces a secure exit route for eachuser. If any event occurs that poses a risk for a user on his/her route, system producesan alternative and more secure route for the user. In addition to this, the evacuationsystem runs as a real-time manner and produces the navigation instructions bypositioning the user instantly. The most important property of the system that makesit different than the other evacuation and navigation systems is the capability ofnavigating the user according to his/her personal features. In short, the evacuationsystem can produce special exit route for each user. Thus, the user will be evacuatedthrough the most convenient and secure path from the building. In this system, thelocation of the users is tracked by the RFID Technology. The necessary instructionsfor guidance to evacuate the users are prepared on an artificial neural network-assistedmodule on a server. The artificial neural network transforms the system to anintelligent navigation system and makes it superior to the other evacuation systems.The produced navigation instructions are sent to the users' smartphones in a real-timemanner. The proposed system guides the users over their smartphone instantaneouslyvia vocally-visual elements and allows them to be transported to the exit. Thedeveloped system has the quality of becoming a candidate of being a commonly-usedevacuation system.Key Word : Indoor navigation, mobile, RFID, evacuation, fire, artificial neuralnetwork.