İlköğretim öğretmenlerinin bilişsel farkındalık düzeylerinin çeşitli değişkenkere göre incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada Kars ili ve ilçelerinde görev yapan sınıf ve branş öğretmenlerinin bilişsel farkındalık düzeyleri çeşitli değişkenlere göre incelemek amaçlanmıştır.Araştırma, tarama yönteminde betimsel bir çalışmadır. Anlamlılık düzeyi .05 olarak kabul edilmiş ve analizler SPSS 16 programı ile gerçekleştirilmiştir. Kars ili ve ilçelerinde görev yapan sınıf ve branş öğretmenlerinin bilişsel farkındalık düzeyleri tespit edilmiş ve bilişsel farkındalık düzeyleri ?Branş?, ?Cinsiyet?, ?Mesleki kıdem? ve ?Ayda okunan kitap sayısı? değişkenlerine göre incelenmiştir.Araştırmada Kişisel Bilgiler Formu ile Ahmet Tosun ve Metehan Irak tarafından Türkçe' ye uyarlanan Üstbiliş Ölçeği-30 kullanılmıştır. Bu form ve ölçek Kars ili ve ilçelerinde görev yapan 389 sınıf ve branş öğretmenine uygulanmıştır.Öncelikle elde edilen verilerin normallik varsayımını karşılayıp karşılamadığını incelemek için Kolmogorov-Smirnov (K-S) Testi ve homojenlik varsayımını karşılayıp karşılamadığını incelemek için ise Levene F Testi kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, cinsiyet, kıdem ve ayda okunan kitap sayısı değişkenlerinin normal dağılım göstermediği; branş değişkeninin ise normal dağılım gösterdiği ve varyansların homojen olduğu görülmüştür. Bunun sonucunda, bilişsel farkındalık düzeyleri bakımından kadın ve erkek öğretmenler arasında fark olup olmadığını belirlemek için Mann-Whitney U-Testi; öğretmenlerin bilişsel farkındalık düzeylerinin kıdem ve ayda okudukları kitap sayılarına göre anlamlı bir fark olup olmadığını belirlemek için Kruskal-Wallis H Testi ve branşlarına göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için ise Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır.Araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda, öğretmenlerin bilişsel farkındalık düzeylerinin çoğunlukla orta ve yüksek düzeyde olduğu saptanmıştır.Yine analiz sonuçlarına göre, öğretmenlerin bilişsel farkındalık düzeylerinin; ?Branş?, ?Cinsiyet?, ?Mesleki kıdem? ve ?Ayda okunan kitap sayısı? değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermediği ortaya çıkmıştır.Bu çalışmanın sonuçlarına göre Milli Eğitim Bakanlığı' nın bilişsel farkındalık ile ilgili hizmet içi eğitim seminerleri açması önerilebilir. Ayrıca tüm sınıf ve branş öğretmenlerinin bilişsel farkındalık düzeylerini ölçebilecek ölçek geliştirme çalışmaları yapılması önerilebilir.

In this research metacognition level of class and brach instructors working in Kars province and its districts was studied in view of various variables.The research is a descriptive study in scanning method. Meaningfulness level was accepted as .05, and analyses were carried out with SPSS 16 programme. Metacognition levels of the class and branch instructors in Kars province and its districts were determined and their metacognition levels were studied in view of ?branch?, ?gender?, ?occupational seniority? and ?books read in one month?.In the research Personal Information Form and Metacognition Questionnairre 30, which was adapted into Turkish by Ahmet Tosun and Metehan Irak, were used. This form and questionnaire were applied to 389 class and branch instructors working in Kars province and its districts.Primarily Kolmogorov-Smirnov (K-S) Test was used to see whether it meets normality assumption, and Levene F Test was used to study whether it meets homogeneity assumption. At the end of the analyses, it was recorded that the variables of gender, seniority and the books read in a month were not distributed normally and branch variables were distributed normally and variants were homogenous. Mann-Whitney U-Test was used to determine whether there were any differences among female and male instructors in view of metacognition levels; Kruskal-Wallis H Test was used to determine whether there were differences in view of seniority and the books read in a month of metacognitive levels of the instructors and One-way analysis of variance (ANOVA) was used to determine whether there were important differences in view of their branches.In accordance with the findings obtained in this research, it was determined that metacognition levels of the instructors were principally in middle and high level.Yet in accordance with the results of analyses metacognition levels of instructors were significantly different in accordance with variables such as ?branch? ?gender?, ?occupational seniority? and ?the books read in a month?.According to conclusions of this endeavour, it may recommed that Education Ministry organise education seminar in order to increase the metacognition levels of instructors. Besides, questionnaire improvement works may be recommended to measure metacognitional levels of all of the class and branch instructors.