Örgüt temelli benlik saygısının psikolojik iyi oluşa etkisinde istismarcı yönetimin rolü

Abstract

Psikolojik iyi-oluş pozitif psikolojinin temel alanlarından birisidir. Çalışanların psikolojik iyi-oluşları hem günlük hayatta hem de iş yaşamında önemli olmaya başlamıştır. Bu anlamda psikolojik iyi-oluşun öncüllerini belirlemek önemlidir. Bu bağlamda yapılan araştırmanın amacı, yatkınlık yaklaşımı, yayılma etkisi, ihtiyaç teorileri, iş talep-kontrol modeli, teori x ve adalet teorisi esas alınarak, örgüt temelli benlik saygısı, istismarcı yönetim ve psikolojik iyi-oluş arasındaki ilişkilerin belirlenmesidir. Aynı zamanda araştırmada örgüt temelli benlik saygısı ile psikolojik iyi-oluş arasındaki ilişkide istismarcı yönetimin moderatör/düzenleyici rolünün belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada anket yöntemi kullanılmıştır. Veriler kolayda örnekleme yöntemi ile toplanmıştır. Örneklem Ocak-Mart 2016 tarihleri arasında çeşitli kamu okullarında çalışan 486 öğretmendir. Araştırmanın bulguları örgüt temelli benlik saygısının psikolojik iyi-oluşu pozitif olarak etkilerken, istismarcı yönetimin ise psikolojik iyi-oluşu negatif olarak etkilediğini göstermiştir. Ancak araştırmada ileri sürülen istismarcı yönetimin, örgüt temelli benlik saygısı ve psikolojik iyi-oluş arasındaki ilişkide düzenleyici bir rol üstlenebileceği ilişkin hipotezi ise desteklenmemiştir. Araştırmanın pratikteki uygulamaları ve gelecekte yapılacak araştırmalara yönelik önerileri de tartışılmıştır.Anahtar kelimeler: Örgüt temelli benlik saygısı, Psikolojik iyi-oluş, İstismarcı yönetim, Eğitim sektörü.

Psychological well-being is one of the main areas of positive psychology. Employees' psychological well-being has become important in daily life, as well as at workplace. In this sense, it is necessary to determine the antecedents of psychological well-being. In this context, the aim of this study is to determine the relationships among organization-based self-esteem, abusive supervision and psychological well-being based on disposition approach, spillover effect, need theories, job demand-control model, theory x and justice theory. Also, we posited the moderating role of abusive supervision in positive relationship between organization-based self-esteem and psychological well-being. This research was conducted by using survey method. The data is collected by the convenience sampling method. Participants in the study are 486 teachers who work at the public schools within Turkey between January-March 2016. The findings suggest that organization-based self-esteem is positively related to psychological well-being while abusive supervision is negatively related to psychological well-being. However, it is not supported the hypothesis suggesting that abusive supervision may play a moderating role in the relationship between organization-based self-esteem and psychological well-being. Practical implications and directions for future research of this research are discussed. Key Words: Organization-based self-esteem, Psychological well-being, Abusive supervision, Education sector.