Türkiye`deki katılım bankalarının kârlılığının ekonometrik analizi

Abstract

1960'lı yıllarda ortaya çıkan ve dünyada `İslami Bankacılık`, Ülkemizde ise `Özel Finans Kurumları` olarak kurulduktan sonra 2006 yılında isim değişikliğine uğrayan Katılım Bankaları, son yıllarda bankacılık sektörünün önemli bir unsuru haline gelmişlerdir ve her geçen gün sektör içerisindeki payları artmaktadır.Bu çalışmanın amacı, Türkiye'deki katılım bankalarının kârlılığını etkileyen faktörlerin araştırılması ve bulguların değerlendirilerek öneriler sunulmasıdır. Bu amaç doğrultusunda, katılım bankacılığı alanında faaliyet gösteren bankaların kârlılık belirleyicileri 2008-2016 dönemi esas alınarak incelenmiştir. Literatüre uygun olarak belirlenen beş adet içsel (katılım bankaları ile ilgili) ve dört adet dışsal ( sektörel ve makroekonomik) faktörün, katılım bankalarının kârlılık göstergesi olarak değerlendirilen Aktif Kârlılığı Oranı (AKO) ve Özsermaye Kârlılığı Oranı (ÖKO) üzerindeki etkisi Eşbütünleşme ve Hata Düzeltme Modelleri ile test edilmiştir. Sonuçta literatür ile paralel olarak belirlenen faktörlerin, bankaların kârlılıkları üzerinde etkilerinin olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Katılım Bankacılığı, Faizsiz Bankacılık, Kârlılık Analizi, Eşbütünleşme Analizi, Hata Düzeltme Modeli

Participation banks, which emerged in the 1960s as `Islamic Banking` in the world and as `Special Finance Houses` in our country, after being renamed in 2006, have become an important element of the banking sector in recent years and their share in the sector has been increasing swiftly.The aim of this study is to investigate the factors affecting the profitability of participation banks in Turkey, to evaluate the findings and make proposals accordingly. For this purpose, profitability determinants of the banks operating in the field of participation banking have been examined for 2008-2016 period. The effects of five endogenous (related to participation banks) and four exogenous (sectoral and macroeconomic) factors on Return on Assets (ROA) and Return on Equity (ROE) ratios, which are considered as profitability indicators of participation banks, are analyzed by Cointegration and Error Correction Models.Keywords: Participation Banking, Interest-Free Banking, Profitability Analysis, Cointegration Analysis, Error Correction Model.