Deneysel kronik florozis oluşturulmuş tuj ırkı koyunlarda eritrosit SOD, CAT ve GSH-Px aktivitelerinin araştırılması

Abstract

66 5. ÖZET Bu çalışmada deneysel kronik florozis oluşturulmuş Tuj ırkı koyunlarda eritrosit süperoksit dismutaz (SOD), katalaz (CAT) ve glutatyon peroksidaz (GSH-Px) aktivitelerinin araştırılması amaçlanmıştır. Araştırmanın hayvan materyalini ortalama 1 yaşında ve canlı ağırlığı ortalama 31 ±2 kg olan 20 adet sağlıklı Tuj ırkı koyun oluşturdu. Deneme grubundaki koyunların içme suyuna 4 ppm NaF ilave edildi. Çalışma süresince kuru ot ve içme suyu ad libitum olarak verildi. Kronik florozis oluşum sürecinin saptanması amacıyla günlük olarak idrar flor konsantrasyonu ve idrar pH'sı ölçüldü. 38 haftalık çalışma sonucunda idrar flor konsantrasyonu ortalama 16 ppm düzeyine ulaştıktan sonra uygulama sonlandırıldı. Kontrol grubu koyunların eritrosit SOD, CAT ve GSH-Px aktiviteleri sırasıyla 3234.5±27.9 U/gHb, 24.26±0.86 k/Hb, 83.1±2.8 U/gHb; deneme grubu koyunların ise sırasıyla 1365.9±27.7 U/gHb, 29.31±0.72 k/Hb, 118.2±10.4 U/gHb olarak bulunmuştur. Kontrol grubu ile karşılaştırıldığında deneme grubu SOD aktivitesinde azalma (p<0,001), CAT ve GSH-Px aktivitelerinde artış (p<0,001) saptanmıştır. Florun hidroksil (OH), süperoksit (O2`), hidrojen peroksit (H2O2) radikallerini artırması sebebi ile H202'in eritrosit SOD aktivitesini inhibe edebileceği, artan H202'i ortamdan uzaklaştırmak amacıyla GSH-Px ve CAT aktivitelerini artırmış olabileceği sonucuna varıldı.

67 6. SUMMARY Aim of this study was to investigate the superoxide dismutase (SOD), catalase (CAT) and glutathione peroksidase (GSH-Px) activities of erythrocytes of Tuj sheep that were placed under chronical experimental fluorosis. For that purpose, one-year-old 20 healthy Tuj sheep, with a mean body weight of 31±2 kg, were used. Experimental sheep received 4 ppm NaF in daily prepared drinking water. Water and hay were provided ad libitum throughout the study period. For the observation of progress of chronic fluorosis, daily measurements were carried out in urine samples for the determination of level of fluor and pH. Addition of NaF into the drinking water was terminated when urine fluorine concentration reached up to mean 16 ppm after a study period of 40 weeks. For the control group, SOD, CAT and GSH-Px activities of erythrocytes were 3234.5±27.9 U/gHb, 24.26±0.86 k/Hb, 83.1 ±2.8 U/gHb and for the experimental group they were 1365.9±27.7 U/gHb, 29.31 ±0.72 k/Hb and 118.2 ± 10.4 U/gHb, respectively. Mean SOD activites in the experimental group, comparing with those of control group, werw found to be lower (p<0,001); however, mean CAT and GSH-Px activites werw significantly higher (p<0,001). In conclusion, as it is known that fluor increases hydrokxyl (OH), superoxide (O2`). hydrogen peroxide (H2O2) radicals In the cells, all of these radicals, especially H2O2, might inhibit SOD activity of erythrocytes. Additionally, increased GSH-Px and CAT activites might be due to an attempt to scavange increased H2O2.