Erkek sığırlarda üretral ürolitiazisin pnömatik litotripsi ile sağaltımı

Abstract

Bu çalışma ile insanlarda, böbrekler, üreter, mesane ve üretra taşlarının kırılmasında yaygın bir şekilde kullanılan pnömatik litotripsi cihazının modifiye ettirilerek erkek sığırlarda ürolitlere bağlı üretral obstrüksiyonların tedavisinde kullanılması planlanmış ve ürolitiazisin minimal invaziv girişimsel sağaltımı için alternatif ve güncel bir seçenek oluşturulması amaçlanmıştır.Sunulan çalışma planlandıktan sonra öncelikle, en az fleksura sigmoideaya kadar ulaşabilecek prob uzunluğunun ve çaplarının belirlenmesi için yaşları 1 ile 3 arasında değişen 20 adet erkek sığıra ait penis materyali temin edilerek penil üretrada gerekli ölçümler yapıldı. Bu aşamadan sonra modifiye ettirilen beşeri pnömatik litotripsi (PL) cihazı ile çalışmanın klinik uygulamaları yapıldı. Olgularımızı Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Eğitim, Araştırma ve Uygulama Hayvan Hastanesi Cerrahi Kliniğine getirilen ve ürolitiazis tanısı konulmuş, yaşları 4 ay ile 2 yıl arasında değişen, farklı ırka (3 Simental melezi, 1 Zavot melezi, 1 Esmer, 7 Simental) mensup 12 erkek sığır oluşturdu.İdrar yapamama, kesik kesik idrar yapma, sancı, sancıdan bir süre sonra hayvanda rahatlama ve aşırı su içme isteği şikayeti ile kliniğimize getirilen hastaların yapılan detaylı klinik muayenelerinde, 9 olguda sadece üretral obstrüksiyon, 3 olguda ise üretral obstrüksiyonla birlikte mesane rupturu belirlendi. Obstrüksiyonların tamamı ürolitlere bağlı şekillenmişti. Sadece üretral obstrüksiyon bulunan hastalarda taşın yeri belirlendikten sonra pnömatik litotripsi cihazı ile taş kırılarak idrar yolu açıldı. Üretral obstrüksiyonla birlikte mesane rupturu tanısı konulan hastalarda ise öncelikli olarak üretrada tıkanıklığa sebep olan taş parçalandı ve daha sonra sistotomi operasyonu yapılarak mesane onarıldı. Mesane rupturu bulunan bir olgumuzda üretral tıkanıklık giderildikten sonra hasta sahibinin izni olmadığı için sistotomi operasyonu yapılamadı. Cerrahi girişimde bulunulan hastalar ürinasyon yapana kadar gözetim altında tutuldu. Ürinasyon gerçekleştikten sonra hastalara post-operatif dönemde üç-beş gün süreyle medikal sağaltım önerilerek taburcu işlemleri gerçekleştirildi. Post-operatif süreçte 9 tanesi telefonla aranarak, 3 tanesi ise yaşadıkları yere gidilerek durumları hakkında bilgi edinildi. Sistotomi yapılamayan hastanın öldüğü diğer tüm olguların ise sağlıklı biçimde yaşamlarını sürdürdükleri bilgisine ulaşıldı. Sonuç olarak, beşeri hekimlikte kullanılan PL cihazının sığırlardaki ürolitiazis sağaltımı amacıyla modifiye ettirilerek uygulanmasının ardından, ürolitiazisin mevcut sağaltım yöntemlerine bağlı olarak şekillenen komplikasyonları sonrasındaki üriner sistem hastalıkları ile ilişkili hayvanların damızlık değerlerinin düşmesi ya da tamamen ortadan kalkması, son yıllarda artan hayvan fiyatları da göz önüne alındığında oldukça büyük ekonomik katkılar sağlayan ve hem saha şartlarında kolay uygulanabilen hem de son derece başarılı sonuçların elde edildiği minimal invaziv alternatif bir yöntem ilk defa sığır cerrahisi alanına sunulmuştur. Anahtar Sözcükler: Sığır, ürolit, üretral obstrüksiyon, pnömatik litotripsi.

With this work, pneumatic lithotripsy device widely used in the breakdown of stones in kidney, ureter, bladder and urethra in humans modified and it was used to treat urethral obstruction due to uroliths in male cattle, and it was aimed to provide current and an alternative option for minimally invasive interventional treatment of urolithiasis.After presented work is planned, firstly, to determine the length and diameter of the probe that can reach to the at least flexor sigmoide, penile materials of 20 male cattle aged between 1 and 3 were obtained and necessary measurements were made in penile urethra. After this, clinical applications of the modified human pneumatic lithotripsy (PL) device were performed. Our cases consisted of 12 male cattle different ages (3 Simental hybrids, 1 Zavot hybrid, 1 Brown Swiss, 7 Simental), aged 4 months to 2 years were brought to the Surgery Clinic of the Training, Research and Application Animal Hospital in Veterinary Faculty of Kafkas University.It was detected urethral obstruction in 9 cases, and bladder rupture with urethral obstruction in 3 cases in the detailed clinical examination of the patients were brought to our clinic with the complaint of Urinary incontinence, intermittent urination, pain, relief in the animal after a period of time from pain, desire to drink excess water. All of the obstructions were shaped due to uroliths. Only in patients with ureteral obstruction, after the location of the stone was determined, the stone was broken with pneumatic lithotripsy device and the urinary tract was opened. In patients with bladder rupture diagnosed with urethral obstruction, the stone that caused obstruction in the urethra was primarily broken and then, cystotomy was performed and the bladder was repaired. In a case with bladder rupture, cystotomy was not performed since there was no permission of the owner after the urethral occlusion was removed. Surgical patients were kept under surveillance until urination. After the urination, medical treatment was recommended for three to five days in the post-operative period and discharge procedures were performed. In the post-operative period, 9 of them were contacted by phone, and 3 of them were informed about their status by going to their place of residence. It was learned that the patient, did not undergo cystostomy, died and all of the other cases were healthy.Considering the decrease or complete disappearance of the breeding values of the animals associated with urinary system diseases due to the current treatment methods of urolithiasis, and the increasing animal prices in recent years, in conclusion, following the application by modificated for the purpose of urolithiasis treatment in male cattle of the PL device used in the human medicine, and this method, minimally invasive alternative option, is provides very large economic contributions, it can be easily applied in field conditions as well as extremely successful results was first introduced to cattle practice.Key words: Bovine, urolith, urethral obstruction, pneumatic lithotripsy.