Paliurus spina-christii Mill., Cotinus coggyria Scop. ve Punica granatum L. türlerinin tohum ve çimlenme özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Artvin ilinde doğal olarak yetişen; Cotinus coggyria, Paliurus spina-christii, Punica granatum türlerinin tohumlarının çimlenme engellerini giderecek uygun yöntemlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla tohumların doğal olarak yayılış gösterdiği Artvin'den toplanan tohumlar ile bu çalışma yapılmıştır. Tohum çimlenme engellerinin giderilmesi için uygulanan yöntemler her bir tür için ayrı ayrı belirlenmiştir. Genel olarak, soğuk katlama, sülfürik asitte bekletme ve sülfürik asitte bekletme + soğuk katlama işlemleri uygulanmıştır. Tohum çimlendirme testleri laboratuarda her işlem için 200'er tohum (4 x 50 tohum) ile sabit 20 ºC sıcaklık altında petri kapları içerisinde çimlendirme dolabında gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda, her üç türde de çimlenme engeli olduğu ve yapılan işlemlerin her üç türde de çimlenme performansı üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir. Her bir tür için en iyi çimlenme performansını veren işlemler sülfürik asit işlemini takiben yapılan soğuk katlama işlemleri sonucunda elde edilmiştir. Cotinus coggyria türünde 20-50 dk H2SO4'te bekletme + 30 veya 60 gün soğuk katlama işlemi, Paliurus spina-christii türünde 30, 40, 50 ve 60 dk H2SO4'te bekletme + 40 gün soğuk katlama işlemi ve Punica granatum türünde ise 10 dk H2SO4'te bekletme + 60 gün soğuk katlama işlemleri çimlenme yüzdesini ve çimlenme hızını en fazla artıran işlemler olarak tespit edilmiştir.

Effects of some pre-treatments (scarification and cold stratification) on seed performance of Cotinus coggyria, Paliurus spina-christii and Punica granatum were investigated in this study. All seeds were collected from their natural habitats in Artvin, Turkey. Pretreatments of scarification with sulfuric acid, cold stratification or scarification with sulfuric acid followed by cold stratification were applied to the seeds for dormancy removal. Germination tests of 200 seeds (divided into 4 replicates of 50 seeds) were carried out at 20 ºC with 12 h light per day. Four replications (petri dishes) were placed in germinator and the seeds were germinated on top of filter paper in each dish in the lab. The seed of the three species show a high degree of dormancy. Responses in germination varied and were clearly influenced by the methods used to break dormancy in the three species. A combination of scarification and stratification resulted in highest germination percentages and germination rates in these species. Scarification with sulfuric acid for 20-50 min. followed by cold stratification for 30 or 60 days in Cotinus coggyria gave the highest germination performance. In Paliurus spina-christii the highest germination performance was obtained with scarification with sulfuric acid for 30, 40, 50 or 60 min followed by 40 days cold stratification. The maximum value of germination performance was obtained when Punica granatum seeds were scarified with concentrated sulfuric acid for 10 min. and then cold-stratified for 60 days.