Kars ilindeki bazı yapı malzemelerinde radyoaktivitenin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Kars ilinde kullanılan bazı yapı malzemelerindeki radyoaktivite düzeyleri belirlenmeye çalışıldı. Bunun için Kars merkez ilçeye bağlı Bozkale, Karacaören, Dikme, Alçılı, Kağızman ilçesi Kötek köylerinden alınan Kalker (Karacaören Köyü), Kil ( Bozkale Köyü), Tras (Dikme Köyü), Alçı Taşı ( Alçılı Köyü), Demir Cevheri (Kötek Köyü), piyasadan alınan kireç ve dört farklı çimento örnekleri kullanılmıştır.Araştırma kapsamında bu örneklerdeki 226Ra, 232Th, 40K ve 137Cs radyoizotoplarının radyoaktivite derişimleri ölçülerek, bu malzemelerin yapı malzemelerindeki kullanılabilirlik sınırlarını belirlemek amacıyla I ? ve I ? indisleri hesaplanmıştır.Yapılan ölçümler sonucunda, Kars ilinden alınan örneklerdeki 226Ra, 232Th, 40K ve 137Cs radyoizotoplarının radyoaktivite derişimlerinin ülkemizde ve dünyanın değişik ülkelerinde benzer malzemeler için verilen sonuçlarla uyumlu oldukları görüldü.Bu malzemelerin I ? ve I ? değerlerinin sırasıyla 0,01-0,34 ve 0,037-0,97 aralıklarında oldukları bulundu. Bu değerlere göre Kars ilinde yapı malzemesi olarak kullanılan ve bu tezde çalışılan malzemelerden kaynaklanan radon gazı derişiminin izin verilen sınırların altında olduğu görüldü.Anahtar Kelimeler: Yapı malzemeleri, Gama Spektrometresi, Doğal radyoaktivite

In this study, we tried to determine the radioactivity levels in some building materials used in Kars. To achive this, raw materials have been collected from several villages in Kars and Kağızman. The samples collected were: limestone from Karacaören, clay from Bozkale, tras from Dikme, gypsum from Alçılı and iron ore from Kötek. Also, samples have been taken form comercially used cement and lime used in buildings in Kars.During the course of this investigation, the concentrations of 226Ra, 232Th, 40K and 137Cs radioisotopes in these samples have been measured. The I ? index was calculated to determine the usability limits of these materials in buildings and the I ? index was calculated to determine the allowed limits of radon concentration due to these materials.The concentrations of 226Ra, 232Th, 40K and 137Cs isotopes in these building materials used in Kars were found to be comparable to the results reported for similar materials in Turkey and in different countries around the world.The values of I ? ve I ? indexes were found to be in the 0,01-0,34 and 0,037-0,97, respectively. According to these results, it is seen that the radon concentration of the building materials studied here are lower than the allowed limits.Key word: Building materials, Gamma spectroscopy, Natural radioactivity