Lise öğrencilerinin başarı hedef yönelimleri ile fizik öğrenmeye yönelik akademik motivasyonları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, lise (9., 10., 11. ve 12. sınıf) öğrencilerinin başarı hedef yönelimleri ile fizik öğrenmeye yönelik akademik motivasyonları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesidir. Çalışmada, lise öğrencilerinin sınıf, okul türü, cinsiyet, günlük fizik dersi çalışma saati, ileride fizik ile ilgili bölüm okuyabilme düşüncesi, meslek tercihinde fizik dersinin etkisi değişkenlerine göre başarı hedef yönelimleri ile fizik öğrenmeye yönelik akademik motivasyonlar arasındaki ilişkinin farklılık gösterip göstermediğine bakılmıştır.Çalışmanın örneklemi 2018-2019 eğitim öğretim yılında Kars il merkezinde bulunan liselerde eğitim gören dokuzuncu, onuncu, on birinci ve on ikinci sınıf öğrencileridir. Örneklem 806 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışma tarama modelindedir. Çalışmanın amacı doğrultusunda `Kişisel Bilgiler Anketi`, `Fizik Öğrenmeye Yönelik Akademik Motivasyon Ölçeği` ve `Başarı Hedef Yönelim Ölçeği` veri toplama araçları olarak kullanılmıştır.Çalışmada elde edilen verilerin analizinde farklı istatiksel işlemler yapılmıştır. Buna göre, lise öğrencilerinin başarı hedef yönelimlerinin ve fizik öğrenmeye yönelik akademik motivasyonlarının sınıf düzeyinde incelenmesinde tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Aynı analiz yöntemi, okul türü ve günlük ders çalışma saati değişkenlerine göre yapılan incelemelerde de kullanılmıştır. Cinsiyete göre yapılan incelemede bağımsız gruplar t testi uygulanmıştır. Yine fizik ile ilgili bir bölüm okuyabilme düşüncesi ve meslek tercihinde fizik dersinin etkisi değişkenlerine göre yapılan incelemede bağımsız gruplar t testi kullanılmıştır.Başarı hedef yönelimleri ile fizik öğrenmeye yönelik akademik motivasyon arasındaki ilişki düzeyini incelemek amacıyla korelasyon analizi kullanılmıştır. Yapılan analizlerde SPSS 15.0 paket programı kullanılmıştır. Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) için Lisrel 8.80 paket programı kullanılmıştır.Elde edilen verilerin analizi sonucunda, lise öğrencilerinin fizik öğrenmeye yönelik motivasyonlarının yüksek olduğu ancak başarı hedef yönelimlerinde ise öğrenme-kaçınma ve performans-kaçınma yönelimlerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Çalışmada cinsiyet değişkenine göre bir farklılık bulunamamıştır. Sınıf değişkenine göre dışsal motivasyon-sosyal puanlarında 9. ve 12. sınıflar arasında anlamlı fark olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca başarı hedef yönelimlerinde öğrenme-yaklaşma yöneliminde 9. ile 10. sınıf ve 10. ile 11. sınıf arasında anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir. Okul türü değişkenine göre motivasyonların tüm alt boyutlarında Güzel Sanatlar Lisesi ile diğer liseler arasında farklılık olduğu tespit edilmiştir. Başarı hedef yöneliminin alt boyutu olan öğrenme-kaçınma yönelimi için meslek liseleri ile Anadolu liseleri arasında farklılıklar olduğu tespit edildi. Çalışmada, fizik ile ilgili bölüm okuyabilme değişkeni ile meslek tercihinde fizik dersinin etkili olabilme değişkenleri dikkate alındığında akademik motivasyon ve başarı hedef yönelimlerinde gruplar arasında anlamlı farklılıklar görülmüştür. Son olarak günlük çalışma saati değişkenine göre de akademik motivasyonların tüm alt boyutları için gruplar arasında anlamlı farklılık olduğu tespit edilmiştir. Bu farklılıkların 1 saatten az ders çalışanlar ile 2-3 saat arası çalışanlar arasında olması da dikkate değer bir sonuçtur. Yine günlük çalışma saati değişkenine göre başarı hedef yönelimlerinde gruplar arasında anlamlı bir farklılık olmadığı belirlenmiştir.

The aim of this study is to investigate the relationship between the achievement goal orientations of high school students (9th, 10th, 11th and 12th grades) and their academic motivations for physics learning in terms of various variables. In this study, it was examined whether the relationship between the achievement goal orientations and academic motivations towards physics learning differed according to the variables of class, type of school, gender, daily physics lesson working hours, the idea of reading a department about physics, effect of physics course in career choice. The sample of the study was the ninth, tenth, eleventh and twelfth grade students in high school in the city center of Kars in 2019-2020 academic year. The sample consists of 806 students. The study is in the screening model. For the purpose of this study, `Personal Information Survey`, `Academic Motivation Scale for Physics Learning` and `Achievement Goal Orientation Scale` were used as data collection tools.In the analysis of the data obtained in the study, different statistical procedures were performed. According to this, one-way analysis of variance was used to evaluate the achievement goal orientations of high school students and their academic motivations for physics learning at the classroom level. The same analysis method was used in the examinations made according to the variables of the school type and daily working hours. Independent groups t-test was applied to the gender study. In addition, independent groups t-test was used for the idea of reading a department about physics and the effect of physics course in career choice variables. Correlation analysis was used to examine the relationship between achievement goal orientations and academic motivations for physics learning. SPSS 15.0 package program was used in the analysis. Lisrel 8.80 package program was used for Confirmatory Factor Analysis (CFA). As a result of the analysis of the findings, it was determined that high school students' motivation towards learning physics was high, but in terms of achievement goal orientations, learning-avoidance and performance-avoidance orientations were high. There was no difference in the study according to gender. A significant difference was found between the 9th and 12th grades in terms of external motivation-social and motivational total scores according to the class variable. In addition, it was determined that there was a significant difference between the 9th and 10th grades and the 10th and 11th grades in the mastery approach goals in the success target orientations. According to the school type variable, all sub-dimensions of the motivations were found to be different between the High Schools of Fine Arts and other high schools. For the mastery avoidance goals which to be sub-dimention of achievement of achievement goal orientations it was found there were differences between vocational high schools and Anatolian high schools. In the study, it was observed that there were significant differences among groups in terms of academic motivation and success goal orientations when the idea of reading a department about physics and the effect of physics course in career choice variables were taken into consideration. Finally, according to the daily working hour variable, it was determined that there were significant differences between the groups for all sub-dimensions of academic motivations. It is also noteworthy that these differences are between employees of less than 1 hour and employees of 2-3 hours. Again according to the daily working hour variable, it was determined that there was no significant difference between the groups in the success target orientations.