Prediyabet hastalarında D vitamini ve parathormona göre insulin duyarlılığının değerlendirilmesi

Abstract

ÖZETPrediyabet olarak adlandırılan bozulmuş açlık glukozu (BAG) ve bozulmuş glukoz toleransı (BGT) diyabetin klinik bulguları ya da komplikasyonlarının bulunmadığı, fakat DM riskinin arttığı durumdur. Çalışmalar prediyabetin; D vitamini, insülin ve PTH düzeyleri ile ilişkili olduğu göstermektedir. Bu çalışmada, Kafkas Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi İç Hastalıkları Polikliniği'ne başvuran prediyabetik hastalarda D vitamini, PTH ve insülin duyarlılığının değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Bu araştırma, tanımlayıcı olup 1 Haziran 2017 ve 30 Kasım 2017 arasında polikliniğe başvuran ve prediyabet olduğu saptanmış 15-87 yaş arası 100 kişi ile yapılmıştır. İstatiksel analiz SPSS 19,0 paket programı ile yapılmış, tanımlayıcı değerler sayı, yüzde, ortalama±standart sapma, ortanca olarak belirtilmiştir. Kategorik değişkenlerin karşılaştırılmasında Pearson ve Yates düzeltmeli ki-kare ile Fisher testleri kullanılmıştır. Sürekli değişkenler normal dağılmadığı için nonparametrik testler (Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis) ile karşılaştırılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişki Spearman Korelasyon Testi ile değerlendirilmiştir. Anlamlılık düzeyi p<0,05 alınmıştır.Katılımcıların %27'si erkek, %73'ü kadındır. Yaş ortalaması 50,5±14,9'dur. Kadınlarda, PTH ve PLT; erkeklerde vitamin D, ALT, üre, kreatinin, Hb, htc değerleri anlamlı şekilde daha yüksektir. Kadınların %84,9'unda vitamin D eksikliği, %9,6'sında vitamin D yetmezliği varken %5,5'inde vitamin D normaldir. Erkeklerin ise %77,8'inde vitamin D eksikliği, %18,5'inde vitamin D yetmezliği varken, %3,7'sinde vitamin D düzeyleri normaldir (p=0,459). İnsülin direnci kadınlarda %45,2, erkeklerde %33,3 sıklıkta görülmüştür (p=0,401). Vitamin D eksikliği olanların %45,8'inde, vitamin D yetmezliği olanların %25,0'ında, vitamin D değeri normal olanların ise %20,0'ında insülin direnci vardır. Vitamin D grupları arasında VKİ ve HOMA_IR açısından anlamlı fark yoktur. BAG olanlarda ortalama insülin 10,8±6,2, HOMA_IR 2,9±1,7, PTH 64,3±42,0 ve vitamin D 16,0±7,7'dir. BGT olanlarda ortalama insülin 8,1±4,0, HOMA_IR 2,0±1,1, PTH 54,2±20,7 ve vitamin D 15,5±5,9'dur. BAG olanlarda BGT olanlara göre AKŞ, insülin ve HOMA_IR anlamlı yüksek iken, BGT olanlarda yaş anlamlı şekilde daha yüksektir. Vitamin D ile PTH arasında orta derece negatif korelasyon bulunurken, HOMA_IR ve PTH arasında anlamlı korelasyon ilişkisi yoktur. Lojistik regresyon analizine göre BAG olanlarda insülin direnci 25,2 kat daha yüksek, Ca düzeyi 0,08 kat daha düşüktür. BGT olanlarda PTH düzeyi 1,08 kat daha yüksektir. İnsülin direnci olanlarda olmayanlara göre 25,2 kat daha sık BAG görülmektedir. Ca değerindeki 1 birim artış BAG riskini 12,5 kat azaltmaktadır. Sonuç olarak, bu çalışmadaki bulgular göstermiştir ki, diyabet, vitamin D, PTH ve insülin direnci birbirinden bağımsız düşünülemez. Pek çok yayın bu hipotezi destekler niteliktedir. Obezite, kardiyovasküler hastalıklar, metabolik sendrom gibi birçok patolojik durumun temelinde vitamin D, PTH ve insülin arasındaki ilişkinin yattığına dair kuşkular mevcuttur. Bu yönü ile bu çalışma hastalıklar temelinde daha ayrıntılı çalışmaların yapılmasına öncülük edecektir. Anahtar Sözcükler: Prediyabet, insülin direnci, vitamin D, parathormon

ABSTRACTEVALUATION OF INSULIN SENSITIVITY ACCORDING TO D VITAMIN AND PARATHORMON IN PREDIABETIC PATIENTSPre-diabetes includes impaired fasting glucose (IFG) and impaired glucose tolerance (IGT). Pre-diabetes is a condition in which there are no clinical signs or complications of diabetes, but the risk of DM is increased. A lot of studies suggest that there is a relationship between prediabetes and vitamin D, insulin and PTH levels. In this study, it was aimed to evaluatıon of vitamin D, PTH and insülin sensitivity in prediabetic patients apply to the Internal Medicine clinic of the Faculty of Medicine of Kafkas University.This is a descriptive research that has been done between 1 June and 30 November 2017 with 100 people between the ages of 15 and 87 who were diagnosed with prediabetes. Statistical analysis was performed with SPSS 19.0 package program, descriptive values were given as number, percentage, mean±standard deviation, median. Pearson and Yates corrected Chi-square and Fisher tests were used to compare categorical variables. Since continuous variables were not normally distributed, they were compared with nonparametric tests (Mann-Whitney U and Kruskal-Wallis). The relationship between variables was assessed using the Spearman Correlation Test. Significance level p <0,05.27% of the participants were male and 73% were females. The average age is 50.5±14.9. In women, PTH and PLT; In males, vitamin D, ALT, urea, creatinine, Hb, htc values are significantly higher. While 84.9% of women had severe vitamin D deficiency, 9.6% had vitamin D insufficiency, while 5.5% had normal vitamin D. In males, 77.8% had severe vitamin D deficiency, 18.5% had vitamin D insufficiency, and 3.7% had normal vitamin D levels (p=0,459). Insulin resistance was found to be 45.2% in women and 33.3% in men (p=0.401). Insulin resistance is present in 45.8% of those with severe vitamin D deficiency, 25.0% of those with vitamin D deficiency and 20.0% of those with normal vitamin D levels. There was no significant difference between the vitamin D groups in terms of BMI and HOMA_IR.In IFG cases, mean insulin was 10,8±6,2, mean HOMA_IR was 2,9±1,7, mean PTH was 64,3±42,0 and mean vitamin D was 16,0±7,7. In the IGT cases, mean insulin was 8.1±4.0, mean HOMA_IR was 2.0±1.1, mean PTH was 54.2±20.7 and mean vitamin D was 15.5±5.9. According to IGT patients, in IFG patients insulin and HOMA IR were significantly higher. On the other hand, the age of IGT is significantly higher.There was a moderate negative correlation between vitamin D and PTH but there was no significant correlation between HOMA_IR and PTH. According to the logistic regression analysis, insulin resistance is 25.2 times higher and Ca is 0.08 times lower in IFG patients. PTH levels are 1.08 fold higher in those with IGT.IFG is 25,2 times more common in people with insulin resistance than people without insulin resistance. One unit increase in Ca value reduces the risk of IFG by 12.5 times.In conclusion, findings in this study show that diabetes, vitamin D, PTH, and insulin resistance can not be considered independently of each other. Many publications support this hypothesis. There are doubts about the relationship between vitamin D, PTH and insulin on the basis of many pathological conditions such as obesity, cardiovascular diseases, metabolic syndrome. This study will lead to more detailed studies on the basis of diseases.Key words: Pre-diabetes, insulin resistance, vitamin D, parathormone