Denetim komitelerinin yönetim kurulu kararlarına etkisi

Abstract

ABD'de 2002 yılında şirketlerin sorumlu ve etkin yönetimini sağlamaya yönelikbir ilkeler toplamı olarak kurumsal yönetim ve bağımsız denetim uygulamalarıalanında köklü değişiklikler getiren Sarbanes Oxley Yasası (genel olarak SOX ya daSarbOX diye adlandırılan) mali tablolara güven ve itibarı kazandırmada iç kontrolün gerekliliği ile iç kontrol yapısının etkinliğinin sağlanmasını ana unsurlardan birisi olarak ön plana çıkartmaktadır. Ayrıca, işletmelerde iç kontrolü ön plana çıkaran Basel‐II düzenlemeleri sonucunda işletmelerde iç kontrol yapısı , iç denetim uygulamaları ve denetim komiteleri ile bunların etkileşimi daha da önemli konuma gelmektedir. Özellikle hissedarlar ve paydaşların işletme hakkında alacakları bilginin şeffaf, hesap verilebilir ve yeterince açık olması ile ilgili önemli görevlere sahip olan denetim komitesinin dış etkenlerden bağımsız olması gerekmektedir.Bu çalışmada denetim ile başlayan; denetim standartları ve de iç denetim - iç kontrol ile devam eden ilgili bilgilendirmelerden sonra; SPK düzenlemeleri ile ülkemizde ilk uygulaması bankalar hariç hisse senetleri borsada işlem gören ortaklıklarda başlayan ,daha sonra Bankacılık Kanunu ve de BDDK'da yapılan düzenlemeler ile bankacılık alanında da zorunlu hale gelen denetim komitelerinin tarihsel gelişim süreci hakkında bilgi verilmiştir. Denetim komitelerinin oluşumunda dikkat edilmesi gereken hususlara değinilmiştir. Özellikle halka açık şirketlerde anlam ifade eden denetim komitesinin görevleri, sorumlulukları ve de işletmenin diğer birimleri ile olan ilişkileri üzerinde durularak yönetim kurulu kararlarında ne kadar etkili olduğu konusu üzerinde durulmaya çalışılmıştır. Denetim komitelerinin etkin olarak çalışabilmesi için gerekli konuların tespiti yapılmıştır. Denetim komitesi üyelerinde olması gereken asgari özellikler konusuna değinilmiştir. Denetim komitesinin çalışmaları esnasında karşılaşacakları sınırlamalar anlatılmaya çalışılmıştır.

In 2002, in USA, Sarbanes Oxley law, (generally known as SOX or SarbOX) which brought fundamental changes in corporate management and independent audit applications with a goal for companies to achieve responsible and efficient management as main principles, puts forward the necessity of internal inspection/audit, its system and mechanism and providing the efficiency, as one of critical factors in reputation and trust of financial papers. Besides, as the outcome of Basel II regulations that brings forward internal inspection systems, audit applications and committees gain more importance as they interact. Especially the audit committee with a crucial role of providing transparent, open and clarified information to shareholders and stock holders needs to be independent and isolated from external factors.In this study, information and knowledge about historical development process of audit committees has been provided. The study has started with audit and continued with audit standards, internal audit – internal control and then, audit committees which the first applications have started with Capital Market Board regulations in public companies except banks in our country and later has become a mandatory application upon Banks Act and regulations in Banking Regulation and Supervision Agency. Points which must be cared in formation of audit committee have been mentioned. Tasks, responsibilities and relationships with other departments of audit committee which has a meaning especially in public companies of a business have been mentioned and tried to emphasize how effective they are in decisions of board of directors. Necessary subjects which are required for audit committees to run effectively have been identified. Minimum qualifications which an audit committee member should have, have been touched on. Limitations with which audit committee will face during its works have been tried to explain.