Bulgaristan`dan Türkiye`ye gelen düzensiz göçmenlerin yasallaşma süreçlerinde göçmen derneklerinin rolü

Abstract

Türkiye kuruluşundan bu yana birçok uluslararası göç dalgasına tanıklık etmiştir. Bu göç dalgaları arasında en dikkat çekeni, Türk soylu göçmenlerin Bulgaristan'dan Türkiye'ye yaptıkları göçler olmuştur. Bulgaristan Türkü olarak bilinen bu göçmenler değişen zaman dilimleri içerisinde birçok kez Türkiye'ye göç etmiş, ancak her seferinde farklı uygulamalara tabi tutulmuşlardır. Türkiye'nin bu göçmenlere karşı tutarsız bir tavır sergilemesi, Avrupa Birliği (AB) üyeliği yolunda ilerleme çabasının bir göstergesi niteliğindedir. Türkiye'nin AB'nin isteği doğrultusunda göçmenlerle ilgili yasal düzenlemelerini katılaştırması, 1990 sonrası Türkiye'ye gelmek isteyen Bulgaristan Türklerinin yasa dışı göçe başvurmalarına ve düzensiz göçmen olarak addedilmelerine neden olmuştur. Artık Türkiye'de yasal olarak kalmaları zorlaşan göçmenler, yasallaşma süreçlerinde en büyük desteği kendi soydaşları tarafından kurulan derneklerden görmüşlerdir. Ancak göçmen derneklerinin bu süreçteki rollerini ele alan çalışmaların yok denecek kadar az olması, derneklerin 1990 sonrası edindikleri yeni rollerinin bilinmemesine neden olmaktadır. Oysa derneklerin Türkiye'deki sayısal çokluğu derneklerin değişen rollerini inceleme konusunda kolaylık sağlamaktadır. Bu araştırma, Türkiye'de ikamet, vatandaşlık ve çalışma hakkı kazanımında zorluk yaşayan Bulgaristan'dan göç eden düzensiz göçmenlerin yasallaşma süreçlerinde derneklerin rollerini irdelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, Türkiye'nin Türk soylu göçmenlere karşı yaklaşımını Bulgaristan Türkleri örneği ile inceleyerek, Bulgaristan Türkleri örneğinde öne çıkan düzensiz göçmenlerin yasallaşabilmelerinde göçmen derneklerinin rollerini Bursa Balkan Göçmenleri Kültür ve Dayanışma Derneği (Bal-Göç), İzmit Balkan Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği (Bal-Türk) ve Bulgaristan Türkleri Deliorman Kültür Derneği yetkilileriyle yapılan görüşmelerden elde edilen bulgular ışığında ortaya koymayı hedeflemektedir. Anahtar Kelimeler: Bulgaristan Türkü, Türk Soylu Göçmen, Düzensiz Göçmen, Yasa Dışı Göç, AB

Turkey has witnessed many international immigration waves since its foundation. The most remarkable ones among these immigration waves are the ones that Turkish originated immigrants emigrated from Bulgaria to Turkey. These immigrants known as Bulgarian Turks have immigrated to Turkey in different time periods but each time they have been put into different treatments. Turkey having inconsistent treatments against those immigrants is an indicator of its efforts to stay the course of European Union (EU) membership. Turkey sharpening its legal regulations about immigrants upon EU's request caused Bulgarian Turks, who want to come to Turkey after 1990, to go towards illegal migration and to be assumed as irregular migrants. Immigrants, for whom staying in Turkey has gone harder from that point, have supported from the associations which are founded by their own kin. However, there being almost no field studies on immigrant associations' role in this process causes the new roles that the associations gained after 1990 to stay unknown. However, numerical superiority of the associations in Turkey makes it easy to examine changing roles of the associations. This study aims to address the roles of associations during the legalization processes of irregular immigrants who have migrated from Bulgaria and had difficulties to gain rights of habitation, citizenship and working in Turkey. The study targets to reveal Turkey's approach to Turkish originated migrants by examining it with the example of Bulgarian Turks; and roles of associations on the legalization of irregular immigrants leaping out with the example of Bulgarian Turks via in the light of the findings obtained from meetings with authorities of the associations in Bursa Balkan Immigrant Culture and Solidarity Association (Bal-Goc), İzmit Balkan Turks Culture and Solidarity Association (Bal-Turk) and Bulgarian Turks Cultural Association of Deliorman.Key Words: Bulgarian Turks, Turkish Originated Immigrants, Irregular Immigrant, Illegal Migration, EU