Fiziki altın ve altına dayalı yatırım araçlarına yönelik yatırımcı davranışına ilişkin bir uygulama

Abstract

Altın, antik çağlardan bu yana insanları parlaklığı ile büyüleyen en eski kıymetli madenlerden biridir. Altının dünyanın her yerinde her an paraya çevrilebilir olması ve her türlü koşula gösterdiği direnç bu madenin yüzyıllardır kullanımına olanak sağlamıştır. M.Ö. 4. yüzyıldan beri kuyumculukla uğraşan Türk insanı altını estetik kullanımının yanı sıra yatırım aracı olarak da yoğun bir şekilde kullanmakta olup, altın geleneksel rolünü korumaktadır. Nesillerdir yastık altında biriken altın stoku açısından dünya sıralamasında ilk sıralarda gelen ülkemizdeki atıl altınların finansal sisteme yönlendirilmesi için öncelikle yatırımcının altını nasıl algıladığı; altın alım ve satım kararını verirken nelerden etkilendiği ve nasıl davrandığını incelemek önem kazanmıştır. Bu çalışma ile ağırlıklı olarak hisse senedi yatırımcılarının davranışlarına odaklanan geleneksel finans teorileri ile bu teorilere yeni bir bakış açısı getiren davranışsal finans alanında yapılan araştırmalar çerçevesinde, altına yatırım yapan bireysel Türk yatırımcısının davranışı tespit edilmeye çalışılmış olup, yatırımcının altın yatırımı kararına etki eden faktörlerle, altına yönelik algı ve düşünce kalıplarının ilişkisi araştırılmıştır. Anket yönteminin kullanıldığı araştırma sonuçları SPSS 21.0 programı kullanılarak ve frekans dağılımları Ki Kare analizleri ile test edilmiştir. Araştırma sonucunda, altın yatırımcısının altına yönelik geleneksel güvenli liman ve zor zamanların sağlam ve güvenilir yatırım aracı şeklindeki bakış açısını koruduğu, kağıda dayalı altın formlarını daha az tercih ettiği, altın fiyatlarının geleceğine ilişkin iyimser olma (optimism bias) eğiliminde olduğu, altın yatırımı ile ilgili karar, tecrübe ve analizlerine aşırı güven duyma eğiliminde (overconfidence bias) olduğu, yeni bilgilerin kabul edilmesinde insanların önceki görüşlerine veya tahminlerine takılı kalmalarına dair zihinsel bir süreç olan muhafazakarlık (conservatism bias) eğiliminin olduğu, tercih edilen geleneksel altın formlarının aşina olma önyargısına (familarity bias) dayandığı, insanların sahip oldukları şeyleri bırakmama, mevcut durumlarını korumaya yönelik çabalarını sergileyen davranışları olan statükoculuk eğilimini (status quo bias) taşıdıkları tespit edilmiştir.

Gold is one of the oldest precious metals that fascinates people by its glitter since ancient times. Gold has preserved its importance throughout the ages, first as a means of exchange and more recently as an instrument of investment and saving. It's always been considered as a symbol of wealth, beauty, sovereignty, power and most importantly the world's currency since its discovery. Gold has been viewed as a powerful hedge by Turkish people who have very strong and long history with gold against inflation and currency weakness, both of which Turkey has suffered. It is very important to understand the factors that influence the buying behavior of Turkish retail investors with respect to gold buying. Because Turkey is the world's fourth largest consumer of gold accounting for around 6% of global consumer demand, and it's estimated that Turkish households have accumulated at least 3,500-4.000 tons of gold.The aim of this study to identify relationship between the factors that affect of retail investors' behavior and investment decision in terms of behavioral patterns for gold. A questionnaire was used to measure this relationship for the compatibility of the study. The results of the survey were analyzed by SPSS 21 program using frequency distributions and Chi-Square methods. According to the survey results, gold is still a safe heaven for Turkish retail investors and they mostly prefer physical gold rather than paper gold. They tend to be optimistic for gold's future trends. Also they have overconfidence, conservatism, familiarity and status quo bias for their gold investment.