Türkiye`de faaliyet gösteren finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri için iç kontrol modeli önerisi

Abstract

İktisadi faaliyetlerin gelişmesi mali sisteme kaynak sağlayan yeni işletmelerin ve uygulamaların doğmasına neden olmuştur. Finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri, mali sisteme kaynak sağlayan banka dışı kuruluşlardır. Bu kuruluşlarla ilgili yasal düzenleme 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunudur. Finansal kiralama, işletmelerin sabit sermaye teminine yönelik bir kaynak sağlama yöntemidir. Faktoring yöntemi, belgelendirilmiş vadeli alacakların vadesinden önce tahsil edilmesini sağlar. Finansman şirketleri, alıcılara vadeli ödeme imkanı tanıyan, satıcı işletmenin mal bedelini peşin tahsil etmesine aracılık eden bir kaynak sağlama yöntemidir. Finansal kuruluşlar aracılığıyla kaynak sağlanması yöntemi doğrudan üretime ve harcamalar yoluyla ekonominin büyümesine katkı yapacak olumlu bir uygulamadır. Bu nedenle üzerinde daha fazla çalışılması gereken bir alan olduğu düşünülmektedir. Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununun 14. maddesinde, finansal kuruluşların faaliyetlerinin etkin ve verimli şekilde yürütülmesi için bir iç kontrol yapısı oluşturulması gerektiği belirtilmiştir. Çalışmada, finansal kuruluşlar için uygulanabilir etkin iç kontrol yapısı yöntemi önerilmiştir. Sağlıklı iç kontrol yapısı kurulması, mali kaynak sağlayan işletmeler kadar, genel iktisadi yapının sağlıklı işlemesi açısından da önem arz etmektedir.

The development of economic activity has led to the emergence of new businesses and practices that provide resources for the financial system. Financial leasing, factoring and finance companies are non-banking institutions that provide funds to the financial system. Legal arrangements related to these organizations are stated at the Law No. 6361 on Financial Leasing, Factoring and Finance Companies.Financial leasing is a method of providing funds for the acquisition of fixed capital of enterprises. The factoring method ensures that the documented receivables are collected before the due date. Finance companies are a method of providing a source of funds to the buyer, which allows the seller to pay the cost of the goods in advance.The method of funding through financial institution is a positive application which will directly contribute to the growth of the economy by means of production and expenditures. For this reason, it is considered to be an area that needs to be studied further.Article 14 of the Financial Leasing, Factoring and Finance Companies Act stipulates that an internal control structure should be established in order for the activities of the financial institutions to be carried out effectively and efficiently.In the study, an effective internal control structure method applicable to finance companies was proposed. Establishment of a healthy internal control structure is also important in terms of the sound operation of the general economic structure as well as the enterprises providing financial resources.