Evsel ilaç atıklarında tersine lojistik uygulamalarının sistem dinamiği yaklaşımı ile modellenmesi

Abstract

Sağlık sektörünün gelişmesiyle hasta bireylerin ilaca ulaşım kolaylığı ilaç tüketim artışını beraberinde getirmiştir. Hastaların ilaç kullanımı hakkında eksik bilgisi tedavinin yarım kalmasına ve ilaçların atık ilaç durumuna düşmesine neden olmaktadır. Evlerde kullanılmayan ilaçların artması ve yanlış bertaraf edilmesi insan sağlığını ve çevreyi tehdit etmektedir. Evlerdeki ilaç atıkları için doğru bertaraf sürecine acil ihtiyaç duyulmaktadır. Bu ilaçların yanlış bertaraf edilmesini önlemek için tersine lojistik ve yeşil tedarik zinciri faaliyetleri kapsamında çözümler üretilmektedir. Çalışmanın amacı İstanbul'daki evsel ilaç atıkların bertaraf edilme sürecindeki sistem yapısını anlayabilmek, sistemin yapısı ve sistemin sonucunda elde edilen davranış arasında zihinsel bir bağın kurulabilmesini sağlamaktır. Çalışmada evsel ilaç atıklarında Türk ilaç sektöründeki tersine lojistik faaliyetlerin süreçleri incelenmiş ve sistem dinamiği modeli oluşturulmuştur. Anahtar Kelimeler: Tersine lojistik, Sistem dinamiği yaklaşımı, Evsel ilaç atıkları.

With the development of the health sector, the ease of access of the sick individuals to the drug brought with it an increase in drug consumption. The incomplete information of the patients about the use of medication causes the treatment to be incomplete and the medicines to fall into the waste drug status. Increasing and improper disposal of drugs that are not used at home threatens human health and the environment.There is an urgent need for the correct disposal process for drug waste in homes. In order to prevent the wrong disposal of these drugs, solutions are produced within the scope of reverse logistics and green supply chain activities.The aim of the study is to understand the system structure in the process of disposal of domestic pharmaceutical waste in Istanbul and to establish a mental link between the structure of the system and the behavior obtained as a result of the system. In the study, the processes of reverse logistics activities in the Turkish pharmaceutical industry in domestic pharmaceutical waste were examined and the system dynamics was created.Keywords: Reverse logistics, System dynamics approach, Domestic drug waste.