Sektörün uluslararasılaşmasında markalaşmanın önemi: Türkiye kuyumculuk sektöründe bir araştırma

Abstract

Uluslararası literatürde ve ülkemizde yapılan çalışmalarda, uluslararasılaşma derecesi ölçeği konusunu ele alan çalışmaların çok sınırlı olduğu; marka değeri ve marka denkliği kavramlarının ise eş kavramlar gibi ifade edilebildiği görülmüştür. Oysa, marka denkliği tüketici temelli yaklaşım olup, finansal temelli bir yaklaşım olan marka değerine katkı sağlayan çalışmalar bütünü olarak ifade edilebilir.İç pazarda yerel marka olarak faaliyete başlayan birçok işletme rekabetin zorlaması iç pazarda yaşanan çevresel faktörlerin etkisi ve dış pazarların çekiciliği gibi nedenlerle, uluslararası pazarlara çıkarak kendilerine yeni rotalar çizmektedir.Uluslararasılaşma sürecinde markayı bir süreç olarak ele alan pazarlamanın yanı sıra, günümüzde şirket birleşmeleri, şirket satın almaları, franchising ve lisanslama çalışmalarının yaygınlaşması sonucu marka değerinin tespiti de önem verilen bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır.Marka değerinin tespitinde literatürde birçok akademisyen ve danışmanlık firması tarafından farklı marka değerleme yöntemleri ve modellerinin geliştirildiği görülmektedir. Bu çalışmalar; müşteri tarafından inceleyen tüketici temelli, işletmeler açısından değerlendiren finansal temelli ve her iki açıdan bakan karma yöntemler olarak ifade edilebilir.İşletmelerin uluslararasılaşma sürecinin boyutları; coğrafi yoğunluk, uluslararasılaşma hızı, yöneticilerin tecrübesi, yurtdışı pazarlarda yapılanmaları gibi çeşitli unsurlarla ölçülebilmektedir. Bazı yazarlar tarafından, uluslararasılaşma derecesinin ölçülmesinde tekdüze bir ölçüm metodu olmadığı ifade edilmekle birlikte, literatürde uluslararasılaşma derecesini ölçmek için genel olarak üç temel endeksin olduğu belirtilmektedir (Hassel vd. 2003:705).Tez çalışmasında Sullivan (1994) tarafından önerilen ve yaygın olarak kullanılan, işletmelerin Uluslararasılaşma Derecesi Ölçeği ??????Endeksi kullanılmaktadır.ivİşletmelerin marka değeri Japonya Ekonomi, Ticaret ve Sanayii Bakanlığı tarafından en uygun sonuç veren yöntem olarak seçilen Ekonomik Değer Modeli Hirose Yöntemi (2002) kullanılarak hesaplanmıştır.Araştırma kapsamındaki işletmelerin uluslararasılaşma derecesi ölçeğinin ve marka değeri yaratma potansiyelinin yüksek olduğu ve değişken değerlerinin literatürde kabul görmüş değerler içinde kaldığı görülmüştür.Kuyumculuk sektöründe faaliyet gösteren üretici ihracatçı işletmelerin incelendiği çalışmanın uluslararasılaşma derecesi ölçeğinin ve marka değerinin hesaplanması alanında diğer üretici ihracatçı sektörlere katkı sağlayacağı ve yol gösterecek olması çalışmayı önemli hale getirmektedir.Anahtar Kelimeler: Uluslararasılaşma, Marka Değeri, Uluslararasılaşma Derecesi Ölçeği, Hirose Yöntemi

In studies conducted in our country and in the international literature, the degree of internationalization studies addressing the issue of scale is very limited; It is seen that the concepts of brand value and brand equity can be expressed as synonyms. However, the approach is based on consumer brand equity, work that contributes to brand value which can be expressed as a set of financial based approach. Forcing many businesses began operating as a local brand competition in the domestic market experienced the effects of environmental factors on the domestic and foreign markets for reasons such as attractiveness, it draws taking them new routes to international markets. Internationalization process of the brand as well as dealing with marketing as a process, today mergers, corporate acquisitions, franchising and licensing dissemination of studies determining the result of brand value also emerges as an issue given importance.Various brand valuation methods and models have been developed by many academicians and consultancy firms in the literature. These studies; can be expressed as the customer-based consumer-based, financial-based, evaluating business in terms of both ways.The dimensions of the internationalization process of enterprises; It can be measured by various elements such as geographical density, internationalization rate, managers' experience, and structuring in overseas markets. Although it is stated by some authors that there is no monotonous measurement method in measuring the degree of internationalization, it is stated in the literature that there are generally three main indexes to measure the degree of internationalization (Hassel et al. 2003: 705).In this thesis, Internationalization Degree Scale ??????Index is used which is recommended by Sullivan (1994). The economic value model of the enterprises, which was selected by the Japan Ministry of Economy, Trade and Industry as the most appropriate method, was calculated using Hirose Method (2002).viIt has been observed that the internationalization degree scale and brand value creation potential is high and the variable values are accepted within the literature values.It is important to make the study important that it will contribute and guide the other manufacturers' export sectors in the field of calculating the internationalization degree scale and the brand value in the study of the manufacturers exporting enterprises operating in the jewelry sector.Keywords: Internationalization, Brand Value, Internationalization DegreeScale,Hirose Method