Faizsiz bankacılıkta risk yönetim mevzuatı

Abstract

Genellikle Müslüman kesimin finansman ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik olan, özellikle faizsizlik ilkesine dayanan İslami bankacılık sistemi faaliyet yapısından ve işleyişinden dolayı çeşitli risklere maruz kalmaktadır. Bu risklerin kontrollü bir şekilde yönetilmesine ihtiyaç duyan bu sistem, klasik bankacılık sistemine uygun olan risk yönetim sisteminden yararlanmaktadır ancak klasik bankacılık sistemine benzer risklerin yanında bir de İslami bankacılığın yapısından kaynaklanan Şeriat uyum riski, getiri oranı riski, öz kaynak yatırım riski ve yerinden edilmiş ticari risk gibi bir takım özel riskler de bulunmaktadır. Bu özel risklerin yönetiminde ve ölçülmesinde yardımcı olacak uygulamalara ihtiyaç duyulmaktadır. Klasik bankalara benzer risklerin yönetiminde ise İslami bankalar, kanunlarla belirtilen uygulamaları kendi yapısına uyarlamaktadır. Ancak tam olarak verim sağlanabilmesi için İslami bankaların risk yönetiminde özel olarak yararlanabileceği uygulamaların geliştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu tez de ilk olarak bankacılık hakkında bir araştırma yapıldıktan sonra İslami bankaların faaliyetleri hakkında bilgi verilip bu faaliyetler neticesinde karşılaştığı risklerden bahsedilmektedir. Daha sonra bu risklerin yönetiminde yardımcı olacak etmenler hakkında bilgi verilmektedir. Son olarak Türkiye'deki faizsiz bankacılık hakkında araştırmalar yapılıp bu bankaların ihtiyacı olan uygulamalar hakkında tartışılmaktadır.Anahtar Kelimeler: İslami Bankacılık, Risk Yönetimi, Faizsiz Bankacılık, Katılım Bankacılığı.

Islamic banking system, which was created for the `interest-free` financial requirements of the Muslim society, has been subjected to many risks because of its unique operational structure. This banking system which requires the management of its risks in a controlled manner, has been employing risk management strategies developed for the conventional banking system.However, besides the shared risks with the conventional banking system, Islamic banking confronts with specific risks due to its structure such as; Shariah Compliance risk, rate of return risk, equity investment risk and displaced commercial risk.Implementation of integral applications is required for the measurement and management of those specific risks.For the management of risks similar to the ones conventional banks deal with, Islamic banks should adapt the approaches specified by laws to their unique structure. However, for the obtainment of the maximum efficiency, Islamic Banks need applications developed specifically for their risk management requirements.In this thesis, a research of banking system was followed by the review of Islamic Banking operations and the risks Islamic Banks confront with. Afterwards, the factors that could help with the management of those risks were mentioned. Finally, a study of interest-free banking in Turkey was completed and the required applications by those financial institutions were discussed.Key words: İslamic Banking, Risk Management, İnterest-free Banking, Participation Banking,