Hata türleri ve etkileri analizi ve otomotiv yan sanayi sektöründe uygulaması

Abstract

Günümüzde; yoğun rekabet, firmaları daha ucuz, daha iyi, daha çabuk ve daha güvenilir ürünler geliştirmeye zorlamaktadır. Rekabet giderek arttığı sürece, ürünler giderek daha karmaşık hale gelmeye başlamakta ve firmaların rekabetçi olarak kalabilmeleri daha da zorlaşmaktadır. Rekabetin sürdürülebilir olması için verimli ve hatasız bir üretimin gerçekleştirilmesi kaçınılmazdır. Üretimde karşılaşılabilecek hataların tespit edilmesi ve bu hataların daha oluşmadan önce önüne geçebilmek için önlemlerin alınması ancak doğru şekilde yapılmış bir risk analizi ile mümkündür. Bu nedenle, güçlü bir risk değerlendirme ve güvenilirlik programının yönetilebilmesi için yapısal bir metodun kullanılması kaçınılmazdır.Hata Türü ve Etkileri Analizi (HTEA); sistem, ürün, proses ve hizmetten kaynaklanan bilinen ve/veya olası hataların müşteriye ulaşmadan önce tanımlanması, analizi ve ortadan kaldırılması veya en aza indirgenmesi için kullanılan yapısal bir metottur. Diğer metotlar ile karsılaştırıldığında; HTEA, kolay kullanım, nerede ise tüm sektörlere uygulanabilir olma ve daha anlamlı sonuçlar sunma gibi avantajlara sahiptir.HTEA'nde muhtemel potansiyel hata kaynakları belirlenir. Hatanın ortaya çıkma olasılığı ve hataların yakalanabilme olasılığı faktörleri değerlendirilerek risk öncelik göstergesi belirlenir. Risk öncelik göstergesi en büyük olandan başlanarak düşürülmeye çalışılır. RÖG düşürülürken organizasyon değişiklikleri, tasarım değişikleri ve proses değişiklikleri ile hatanın oluşma olasılığı ve yakalanabilme değerleri de düşürülerek risk öncelik sayısı aşağı çekilmektedir. Kısacası FMEA, tüm hata türlerinin sistematik olarak ele alındığı bir analizdir.HTEA benzeri birçok metot halen daha ürün merkezli olmak yerine proses merkezlidir. Bazı firmaların Tasarım Hata Türü ve Etkileri Analizi'ni farkında olmalarına karsın, Türkiye'de çok yaygın bir uygulaması yoktur ve birçok firma Hata Türü ve Etkileri Analizi'ni bir bütün olarak tasarım sürecine uygulamamıştır.Bu çalışmada; bir risk değerlendirme ve güvenilirlik metodu HTEA detaylı olarak incelenmiş, kalite anlayışı içerisindeki yeri ve önemi belirtilmiş ve bir otomotiv yan sanayi isletmesinde pitman kolu üretimi için bir proses HTEA uygulaması gerçekleştirilmiştir. Son olarak elde edilen sonuçlar değerlendirilmiştir.

Today, intense competition force companies to develop cheaper, faster and more reliable products. As long as the competition increases, products start to be more complicated and it becomes harder for a company to maintain its competitiveness. In order to maintain competitiveness, implementing efficient and sustainable production is inevitable. For detecting and preventing the errors before occurrence is only possible by a proper risk analysis. Therefore, using this structured method is inevitable in managing the strong risk assessment and safety program.Failure Mode and Effects Analysis (FMEA) is a structural method used in defining, analyzing, eliminating and minimizing the errors which are caused by the system, process, service inflicted and/or possible errors before the product reaches to the customer. In comparison with other methods, FMEA has several advantages such as easy to use, applicability to almost all sectors and providing more meaningful results.FMEA determines the potential sources of error. Risk priority indicator is determined by evaluating the factors of likelihood of error and the probability of capturing error. Risk priority indicator is being decreased by starting from the largest one. While reducing Risk priority indicators, organizational changes, design changes and capturing values are also reduced to pull down risk priority numbers. In short, FMEA is an analysis that systematically analyses all error types.Methods that are similar to FMEA are still process-oriented rather than product-oriented. Some of the companies are aware of FMEA, but implementation is not common in Turkey and many companies have not applied FMEA as a whole to the design process.In this study, FMEA, which is a risk evaluation and reliability method, is analyzed in a detailed way and the significance and location in quality concept is stated. Process FMEA is implemented to pitman arm production process in an automotive supplier industry enterprise. Finally, the results are evaluated.