Çocuk kullanımına yönelik mobilya tasarım kriterleri

Abstract

Bu çalışmada, çocuk kullanımına yönelik mobilya tasarım kriterleri, Dünya ve Türkiye'deki çocuk odası mobilya firmalarının değerlendirilmesi ve oyun-uyku-öğrenme eylemleri bağlamında ilişkileri incelenmiştir. Kurgulanan bu ilişkiler sonucunda edinilen bulgular sayesinde, firmaların değerlendirme ve karşılaştırmaları yapılmıştır. Türkiye pazarında alan çalışması yapılarak edinilen bilgiler ile çocuk kullanımına uygun mekân niteliklerinin ideal koşullara ulaşabilmesi için önerilerde bulunulmuştur. Birinci bölümde çocuk kavramı, çocuğun fiziksel, zihinsel ve duygusal gelişimi, çocuk için biyolojik, psikolojik ve sosyo-kültürel gereksinimler incelenmiştir. İkinci bölümde, çocuk-çevre ilişkisi kapsamında iç ve okul öncesi dış mekanların çocukluk dönemine etkisi, çocuk-mekan ilişkisi kapsamında Jean Piaget'ın bilişsel gelişim kuramı, Roger Barker'ın ekolojik psikoloji kuramı ve Eric H.Ericson'un psiko-sosyal gelişim kuramları incelenmiştir. Bu kuramlardan elde edilen bilgiler sayesinde, çocuğun gelişim özelliklerine göre ihtiyaç duyduğu fiziksel çevre nitelikleri ve faydalanabileceği olanaklar öğrenilmiştir. Çocuk ve iç mekân ilişkisinde yaşa göre çevrenin etkisi, çocuk odası, konut ve özel mekânlarda çocuk gelişimini etkileyen psiko-sosyal faktörler, çocukların yaşlarına göre çevreyi algılama biçimi, psikolojik durumu, kültürel ilişkileri, biliş düzeyi gibi birçok konuyu anlamak için çocuk-mekân ilişkisi incelenmiştir. Dördüncü bölümde, çocuk ve mobilya arasındaki ilişkiler göz önünde tutularak, fiziksel ve duygusal ilişkiler ve nitelikler; çocukların kullanımında esneklik, çok amaçlılık, yaratıcılık, özgür çalışma ortamı, keşif ve hayal gücü geliştirme, ergonomi, doğallık, konfor gibi birçok özelliği içinde barındıran öğrenme ve oyun mekânları, aktivite köşelerinin düzeni, mekânsal uyarım (ışık, renk, doku), mobilya ve donatı özellikleri bir bütün olarak düşünülüp, tüm detayları ile çocuğun algısal, zihinsel gelişim özellikleri ve fiziksel çocuk-mobilya ilişkisi değerlendirilmiştir.Beşinci bölümde Dünya ve Türkiye'de çocuk odası mobilya firmalarından edinilen bilgiler ışığında firmaların değerlendirilmesi yapılmıştır. Firmaların okul öncesi çocukluk döneminde konut içi mekânlarında çocuk odaları için edindikleri vizyon ve örnek mobilyaları incelenmiştir. Altıncı bölümde; seçilen çocuk mobilyası firmalarının oyun-uyku-öğrenme eylemlerinin tasarım kriterleri belirlenip, oluşturulan tablolarda firmalar tek tek incelenmiştir. Firmaları üretim süreci, uygulama süreci, kullanım süreci ve kullanım süreci sonrası halinde inceleyerek, bu bulgular ve tespitler sonucunda Dünya ve Türkiye'de ki çocuk odası mobilyaları için ideal mekân nitelikleri oluşturmaya yönelik önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Çevre, Çocuk, Mekân, Mobilya, Tasarım, Şirket

In this study, the criteria for furniture design intended for kid's usage, evaluation of furniture companies specialized in kid's room in Turkey and worldwide and relationship within the context of playing-sleeping-learning activities are analyzed. The evaluation and comparison of companies are performed through acquired findings arisen by these reconstructed relations. By using information acquired by field survey performed in Turkish market; suggestions are made for the quality of living spaces suitable for children's usage to reach ideal conditions. In the first part; children concept, physical, mental and emotional development of children and biological, physiological and socio-cultural requirements for children are analyzed. In the second part; within the scope of relationship between children and environment; effects of interior and exterior living spaces on childhood period, cognitive enhancement theory of Jean Piaget within the scope of relationship between children and living space, ecologic psychology theorem of Roger Barker and psycho-social development theories of Eric H. Ericson are analyzed. Thanks to information acquired by these theories; physical environment qualities that the children needs in accordance with development characteristics and facilities that the children can benefit from are learned. For understanding a series of matters such as effects of environment in the relationship between children and interior living space in respect to the age, psycho-social factors effecting development of a child in children rooms, residences and private living spaces, perception manner of children in complying with his/her age, their psychological situation, their cultural relationship, their cognition level, the relationship between the children and living space is analyzed. In the fourth part; by taking the relationship between children and furniture; learning and playing living spaces, order of activity corners, spatial stimulation (light, colour, pattern), furniture and apparatus features holding a series of features such as the physical and emotional relationship and qualities; flexibility in the children's usage, multi functionality, creativity, free working environment, self discovery and imagination development, ergonomics, naturalness, comfort are considered as a whole and perceptual, mental development characteristics of children and relationship between children and furniture are evaluated. In the fifth part; in consideration of information gathered from the kid's furniture companies in Turkey and worldwide, the companies are evaluated. Vision of the companies acquired from preschool periods of children in their interior living spaces and model furniture of the companies are analyzed. In the sixth part; companies are analyzed one by one in created charts by determining design criteria of elected kid's furniture companies with regards to playing-sleeping-learning activities. Suggestions are made intended for creating ideal living space qualities for kid's furniture in Turkey and worldwide as a result of proofs and findings analyzed at the production, application, usage and after usage phase of the companies.Keywords: Child, Company, Design, Environment, Furniture, Space