Botlar aracılığıyla akdedilen elektronik sözleşmeler

Abstract

Teknolojinin artan kullanımı hukuksal anlamda cevaplanması gereken pek çok so-ruyu da beraberinde getirmektedir. Botların çevrimiçi işlemleri de bunlardan biri haline gelmiştir. Özellikle, elektronik sözleşmelerin akdedilmesindeki kullanımları öğretisel anlamda tartışmalı bir konudur. Elektronik sözleşmeler internet siteleri, elektronik posta, mobil uygulamalar gibi yöntemlerle kurulabilmektedir. Botların bu yöntemlere dahil olması halinde ise başta sözleşme taraflarının kim olduğu, bot-lar aracılığıyla akdedilen sözleşmelerin hazırlar arasında olup olmadığı, gönderilen beyanların öneri mi öneriye davet mi olduğu, ayrıca söz konusu beyanların bağla-yıcılığı gibi hususlar sözleşmeler hukuku bakımından belirsizlikler yaratmaktadır.Öte yandan, botlar aracılığıyla akdedilen elektronik sözleşmelerin artan kullanımı-nın yarattığı bazı hukuksal sorunlara mevcut hukuk kuralları ile çözüm bulunabil-mektedir. Türkiye'deki düzenlemelere bakıldığında Elektronik Ticaretin Düzen-lenmesi Hakkında Kanun, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği bu açıdan göz önünde bulundurulabilir. Ancak mevcut düzenlemelerin yetersiz kalmaya başladığı teknolojik gelişmeler de söz konusudur. Çevrimiçi ortamda hızlı alım satım yapabilen botların tüketicilerin özellikle indirim-li ürünlere ulaşmasında mağduriyet yaşamasına sebep olabilmektedir. Türk Huku-ku'na büyük oranda etki eden Avrupa Birliği (AB) düzenlemeleri ve Türk Hukuku çerçevesinde botların elektronik sözleşmelerdeki kullanımına ancak geniş bir yo-rum yöntemiyle ulaşılmaktadır. Dolayısıyla botların kullanımıyla ilgili ilerleyen dönemlerde bir mevzuat çalışmasının söz konusu olması muhtemeldir. Henüz ge-lişmekte olan bir teknoloji olduğundan, bu alanda sert hukuk düzenlemesi yapmak yerine, yumuşak hukuk, eş düzenleme ve öz düzenleme gibi modellere yönelmek gerekebilir. AB kapsamındaki yaklaşımlar da gözetildiğinde, ilerleyen dönemlerde botlar konusunda özellikle tüketicinin korunmasına yönelik düzenlemelerin yapıl-ması gerekecektir. Bu sebeple, Türkiye'deki kanun koyucu da bunların paralelinde bir yol haritası izleyebilir.

The increasing usage of technology brings along many questions that need to be answered in a legal manner. `Online transactions of the bots` has also become one of them. Especially the use on concluding electronic contracts is a controversial issue in the doctrinal sense. Electronic contracts can be concluded by methods like web sites, e-mail, mobile applications. The fact, that the bots are included in these methods, creates uncertainties in terms of contracts law such as: who the parties to the contract are, whether the contracts concluded are between the bots and availa-ble people, whether the declarations submitted are offer or call for offer, and the binding of the declarations.On the other hand, some legal problems caused by the increasing usage of elec-tronic contracts concluded by the bots can be solved by the existing legal rules. Referring to the regulations in Turkey, Law on the Regulating of Electronic Commerce, Law on Consumer Protection and The Directive on Distance Con-tracts can be taken into consideration in this respect. However, there are techno-logical developments to which the existing regulations are inadequate. It is possi-ble that the bots, which can be quickly traded online, can cause the consumers to be victimized especially when they attain discounted products. Within the frame-work of European Union (EU) regulations that have a profound effect on Turkish Law and of the Turkish Law itself, the usage of bots in electronic contracts is only reached through an extensive interpretation method. Therefore, it is likely that there will be a legislative work on the use of bots in the future. Since it is a devel-oping technology, it may be necessary to refer to models such as soft law, co-regulation, and self-regulation rather than hard law regulation in this field. Con-sidering the approaches within the scope of the EU, it will be necessary to regulate bots, especially for the protection of consumers, in the following periods. There-fore, the legislator in Turkey can follow a road map in parallel with them.