Travma öyküsü ve değişime hazır oluşun madde kullanım bozukluğu tanısı alan bireylerde incelenmesi

Abstract

Bu çalışma, alkol ve madde kullanım bozukluğu olan travmayla ilişkili değişkenlerin incelenmesini amaçlamıştır. Çalışmada, Değişime Hazır Olma Ölçeği (Readiness to Change) Türkçe uyarlama çalışması yapılmış ve alkol ve madde kullanım bozukluğu olan bireylerde tedaviye hazır oluş değişkeni incelenmiştir. Katılımcılar, İstanbul'da bir psikiyatri hastanesinde ayaktan tedavi gören 36 alkol ve madde kullanım bozukluğu tanısı almış bireyden oluşmaktadır. Araştırmaya katılmayı kabul eden katılımcılara Değişime Hazır Olma Ölçeği, Sokrates Değişime Hazır Olma Aşamaları ve Tedavi İsteme Ölçeği ve Tedavi Motivasyon Anketi uygulanmıştır. Araştırmada, değişime hazır olma ve tedavi isteği değişkenlerinin psikometrik çalışması yapılmış ve katılımcıların travmayla ilgili değişkenlerinin betimleyici istatistikleri verilmiştir. Analizler, SPSS 23.0 paket programı ile yapılmış olup, veri analizi olarak Pearson korelasyonu, güvenirlik analizi için Cronbach alpha, ölçek maddelerinin faktör yapısını incelemek için Açımlayıcı Faktör Analizi uygulanmıştır. Anlamlılık değeri 0,05 düzeyinde alınan analizlerden elde edilen bulgular doğrultusunda, katılımcıların doğal afet ve insan eliyle ortaya çıkan travma türlerinde travmatik deneyimleri olduğu sonucu elde edilmiştir. Travma ile ilgili değişkenlerin frekans dağılımlarının verildiği çalışmada, katılımcıların en fazla yanıt verdiği travmatik deneyimler, deprem, fiziksel saldırı ve ani kayıp olarak bulunmuştur. Değişime Hazır Olma Ölçeğinin faktör yapısının özgün formu karşıladığı ve örneklem yeterliliği açısından anlamlı olduğu saptanmıştır. Değişime Hazır Olma iç tutarlılık katsayıları incelendiğinde, alt boyutların iç tutarlılık katsayılarının 0,22 ile 0,71 arasında değiştiği; toplam skorun iç tutarlılık katsayısının ise 0,59 olduğu saptanmıştır. Değişime Hazır Olma Ölçeği'nin faktör analizi incelendiğinde, üç alt boyutlu yapının karşılandığı ve boyutlarının toplam varyansı %53 oranında açıkladığı saptanmıştır. Yapı geçerliliği incelendiğinde ise, Değişime Hazır Olma Ölçeği'nin Tedavi Motivasyonu ve Tedavi İsteme ölçekleriyle anlamlı korelasyonu saptanmamıştır. Araştırmada elde edilen bulguların, anket çalışmasının yürütüldüğü örneklemin psikopatolojik durumu göz önüne alındığında, alkol ve madde kullanım bozukluğu tanısı alan bireylerin travmatik öyküsü ile değişime hazır olmamaları arasında ilişki olduğu görülmektedir. Ayrıca, yapılacak ileri çalışmalarda araştırmanın tekrar edilebileceği ve travma öyküsüne ilişkin bulgular elde edilebileceği düşünülmektedir.

This study aims to evaluate the trauma-related variables among individuals with substance use disorder. Readiness to Change Scale, was examined and adapted to Turkish among individuals with alcohol and substance use disorder. Participants consisted of 36 outpatients diagnosed with alcohol and substance use disorders in Psychiatric hospital located in Istanbul. Participants who accepted to participate in the study were administered the Readiness to Change Scale, Socrates Readiness to Change Stages and Treatment Request Scale, and the Treatment Motivation Questionnaire. In the study, psychometric study of the readiness to change and treatment motivation variables was conducted and descriptive statistics of the trauma related variables of the participants were given. Based on the variables regarding traumatic experiences, most of participants reported that they had traumatic experiences related to earthquake, physical assault, and sudden death. SPSS 23.0 package program was used for data analysis. Pearson correlation was used for examining relationship between variables. Cronbach alpha was used for reliability analysis. Exploratory Factor Analysis was used to examine factor structure of scale items. According to the findings obtained from the analyzes taken at 0.05 level, the participants had traumatic experiences in natural disasters and human-induced trauma types.the factor structure of the Readiness to Change Scale meets the original form and it is found to be significant in terms of sample adequacy. When the internal consistency coefficients were examined, it was found that the internal consistency coefficients of the sub-dimensions ranged between 0.22 and 0.71; The internal consistency coefficient of the total score was found to be 0.59. When the factor analysis of the Readiness to Change Scale was examined, it was found that three sub-dimensional structures were met and their dimensions explained the total variance by 53%. When the construct validity was examined, no significant correlation was found between the Readiness to Change Scale and the Treatment Motivation and Request for Treatment scales. Considering the psychopathological status of the sample, in which the survey findings were conducted, it was seen that there was a relationship between the traumatic history of individuals diagnosed with alcohol and substance use disorder and their readiness to change. In addition, it is thought that the research can be repeated in further studies and findings related to trauma history can be obtained.