Lise öğrencilerinin dijital bağımlılık düzeyi ile eleştirel düşünme eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

21.yüzyıl getirmiş olduğu teknolojik yeniliklerle iletişim araçlarını çeşitlendirmiş ve bu gelişen teknoloji bir tarafta hayatımızı kolaylaştırırken diğer tarafta bu dijital araç ve uygulamaları amacı dışında aşırı kullanmamız dijital bağımlılığa sebep olmuştur. Gerek yurt dışında gerekse ülkemizde yapılan çalışmalar göstermektedir ki dijital bağımlılık özellikle gençlerde bir takım fiziksel, psikolojik, sosyal ve hukuki sorunları beraberinde getirirken zihinsel süreçlerini de etkilemektedir.Bu araştırmanın amacı lise öğrencilerinde eleştirel düşünme eğilimleri ile dijital bağımlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmada iki değişken arasındaki değişimin derecesini görebilmek amacıyla ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini İstanbul ili Beykoz ilçesinde bir lisede okuyan 306 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada araştırmacı tarafından oluşturulan demografik bilgi formu, Kılıç ve Şen (2014) tarafından Türkçe'ye uyarlanan `Eleştirel düşünme eğilimi` ölçeği ve Arslan, Kırık, Karaman ve Çetinkaya (2015) tarafından geliştirilen ve lise ve üniversite öğrencilerinde dijital bağımlılık başlıklı çalışmada kullanılan `Dijital bağımlılık ölçeği` kullanılmıştır.Veri toplama araçları ile elde edilen veriler bilgisayar ortamına sayısal ifade olarak girilmiş ve bu veriler sosyal bilimler için istatistik paket programı (SPSS 25) kullanılarak istatistiksel analizleri yapılmıştır.Araştırma sonucunda lise öğrencilerinde dijital bağımlılık ve eleştirel düşünme eğilimi arasında ilişki saptanmıştır. Ülkemizde lise öğrencilerine yönelik eleştirel düşünme eğilimi ve dijital bağımlılık arasındaki ilişkiyi inceleyen bir araştırma olmadığından, yapılan araştırmayla birlikte literatüre katkı sağlandığı düşünülmektedir.Anahtar Kelimler: Lise öğrencileri, eleştirel düşünme, dijital bağımlılık

The 21st century has diversified the means of communication with the technological innovations it has brought, and while this developing technology has made our life easier on the one hand, our excessive use of these digital tools and applications for other purposes has caused digital addiction. Studies carried out both in Turkey and abroad show that digital addiction affects mental processes while bringing some physical, psychological, social and legal problems, especially in young people.The aim of this study is to examine the relationship between critical thinking tendencies and digital addiction among high school students. In the research, relational screening model was used to see the degree of change between the two variables. The sample of the study consists of 306 high school students studying in a high school in Beykoz district of Istanbul. The demographic information form created by the researcher in the research, `Critical thinking disposition` scale adapted to Turkish by Kılıç and Şen (2014) and `Digital addiction scale`, which was developed by Arslan, Kırık, Karaman and Çetinkaya (2015) and used in the study titled digital addiction among high school and university students, was used.The data obtained with the data collection tools were entered into the computer as a numerical expression and these data were analyzed using the statistical package program (SPSS 25) for social sciences.As a result of the research, a relationship was found between digital addiction and critical thinking disposition in high school students. Since there is no research investigating the relationship between critical thinking tendency and digital addiction towards high school students in our country, it is thought that the research has contributed to the literature.Keywords: High school students, critical thinking, digital addiction