Günümüz Türk tiyatrosunda kültüriçi malzeme kullanımlarının Engin Alkan`ın oyunları üzerinden incelenmesi

Abstract

Bu tezin amacı kültür ve kültür-içinin ne olduğunu tanımlayıp kültür-içi malzemeleri saptamak ve bu malzemelerin sahne uygulamasında Engin Alkan'ın rejisine katkısını ve oyunlarında kullanım alanlarını belirlemektir. Bu doğrultuda çeşitli kitap, makale ve videolardan yararlanarak bilgi edinilerek kaynak oluşturulmuştur. Yapılan bu araştırmada doküman incelemeleri ile videolardan, Türkçe ve yabancı dillerde yayımlanmış kaynaklar yanında tezler, hakemli dergiler, makaleler ve internet kaynaklarından yararlanılmış ve araştırma kaynakları olarak referans alınmıştır.Araştırma da nicel ve nitel araştırma yöntemleri ile kültür-içi malzemenin sahne uygulaması üzerinde kullanımı, hem uygulama hem de kuramsal anlamda incelenmiştir. Böylelikle kültürün ne olduğu ve özellikleri, süreçleri ortaya konmuş bunların ışığında kültür-uygarlık doğrultusunda kültür kavramını kökeninden günümüze kadar evrildiği alan tanımlandırılıp kültürlerarasılık kavramı ışığında kültür-içi kavramı açıklanmaya çalışılmıştır. Araştırmanın asıl odak noktası kültür-içini tanımlandırarak bu tanım doğrultusunda kültür-içi malzemeleri saptamak ve saptanan malzemeleri Engin Alkan'ın rejilerinde kullanıp kullanmadığını ve rejiye ne gibi katkılar sağladığını göstermektir.Yapılan bu araştırma ile kültür kavramından başlayarak kültürlerarasılık üzerinden kavramsal olarak tanımlanmamış olan kültür-içinin ne olduğuna ulaşılmış, malzemeleri saptanmış ve saptanan bu malzemeleri, Engin Alkan'ın 2000 sonrası İstanbul Şehir tiyatrolarında yönettiği (çocuk oyunları hariç) oyunlarla sınırlandırarak sahne uygulamasında nasıl karşılık bulduğu gösterilmiştir. Böylelikle akademik anlamda kültür-içi malzemenin ne olduğu konusu tanımlandırılıp açık olan bu kavramsal boşluk doldurulmuştur. Tüm çalışma ile kültür-içi malzemeler ışığında on oyun incelmesi yapılarak bu oyunların sahnelenmesinde kültür-iç malzemelerin hangilerinin kullanıldığı hangilerinin kullanılmadığı sonucuna varılmış ve Engin Alkan'ın bu kullanımlarla ulaşmak istediği nihai amaç saptanarak ispatlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Kültür, Kültürün Özellikleri, Kültürün Süreçleri, Kültürlerarasılık, Kültür-içi, kültür-içi malzeme, Engin Alkan

Aim of this thesis is to determine intracultural materials this defining what culture and intracultural is or not; and to define contribution of these materials to Engin Alkan's stage management in stage application and fields of usage in plays. In this direction resources are created by taking advantage of various books, articles and video. Besidesin document reviews and videos, resources published in Turkish and foreign languages dissertations; refereed journals, articles and internet resources are taken advantage of in this research made and these are based as resources of the research.Intracultural material's usage on stage application is analyzed both in terms of practice and Theora with quantitative and qualitative research methods. Thus what culture is and its features and processes are suggested and intracultural notion has been tried to be explained in the light of interculturality notion defining the area in which culture notion has been evolved from its origin until today. The main focal point of the research is to define intracultural and in the direction of this definition to determine intracultural materials and to show whether Engin Alkan use the materials determined in his stage management or not what kind of contributions it made to the stage management.Definition of intracultural, which is not define conceptually, is reached upon interculturality starting from the culture notion; its materials are determined and how these materials determined are corresponded in stage application by limiting them with the plays directed by Engin Alkan in İstanbul City Theatres (exception for children play) after 2000 with this research made. In this way this conceptual gap is filled by defining what intracultural material is academically. With this whole study analysis of ten plays are made in the light of intracultural materials and which of them are not used is deduced and the ultimate aim Engin Alkan desired to reach with these usage is determined and proved.Keywords: Culture, Features of Culture, Processes of Culture, Interculturality, Intracultural material, Engin Alkan