Morphological analyser for Turkish

Abstract

Doğal Dil İşleme, bilsayar bilimindeki çalışma alanlarından biridir ve özetleme, makine çevirisi gibi bir çok alanda özelleşmektedir. Morfoloji, Doğal Dil İşlemede kullanılan özelliklerden biridir ve bir kelimeyi ekleriyle birlikte analiz eder. Bir kelimenin anlamı aldığı eklere göre değişebilir. Türkçe, zengin morfolojik yapıları ve zengin ek kümesi olan eklemeli bir dildir. Turkçenin bu özelliği, kompleks morfolojik yapıları ortaya çıkartır. Bu çalışmada Modern Anadolu Türkçesi için bir analizör sunuyoruz. Bir dile ait morfolojik yapıyı tasarlamak için uygun olan Çift katmanlı dönüşüm metodu, analizörü hazırlarken kullandığımız yaklaşımın temelini oluşturmaktadır. Analizörün kodlanması için, bir sonlu durum dönüştürücüsü uygulaması olan HFST kullandık. Analizörümüz, Türkçe'de var olan tüm morfolojik ve fonetik kuralları kapsamaktadır ve güncel Türkçe kelimelerinden oluşan bir sözlük bulundurmaktadır. Analizörümüz, halka açık olarak, http://ddil.isikun.edu.tr/mortur adresinden kullanılabilir.

Natural Language Processing is one one the fields of work in computer science and specializes in text summarization, machine translation and many various topics. Morphology is one of the Natural Language Processing features which analyses the words with its suffixes. A words meaning can change according to the suffix that it takes. Turkish is an agglutinative language with rich morphological structure and set of suffixes. This features of Turkish result in complex morphology structure. In this study, we present an analyser for Modern Anatolian Turkish which has high coverage on suffixes and morphological rules of Turkish. Two-Level transformation method which is convenient to design morphology of a language, consists our base of approach. We used HFST which is a Finite State Transducer implementation, as our implementation technique. The analyser covers all morphological and phonetic rules that exist in Turkish and contains a lexicon which consist of today's Turkish words. The analyser is publicly available and can be used on http://ddil.isikun.edu.tr/mortur.