Kur`ân aklı

Abstract

?Kur'ân Aklı? tezimizin özü, Kur'ân'ın kendine has akıl anlayışını ortaya koymaktır. Çünkü Kur'ân'da doğrudan aklı kullanmayı emreden ve akıl kavramının fiil formatında geçtiği 49 ayet bulunmaktadır. Ayrıca yine akıl ile ilgili düşünmeyi, araştırmayı, anlamayı, hissetmeyi, sezmeyi, bakmayı, görmeyi, doğru ve anlamlı iş yapmayı, mantıklı olmayı, doğru ile yanlışı birbirinden ayırmayı, ince düşünmeyi, doğruyu bulmaya çalışmayı emreden 25'e yakın lafız Kur'ân'da geçmektedir. Bu kavramlara ek alarak Kur'ân'da 800'ün üzerinde doğrudan bilgiye atıftan bulunan ayetlerin varlığını dikkate alırsak bu konunun önemini daha iyi ifade edilmiş oluruz.?Kur'ân ve Akıl? ile ?Kur'ân'da Akıl? konularını bir araya getirerek ?Kur'ân Aklı?nı belirlemeye çalıştık. Bunu yapmak için tezimizin Giriş bölümünde kısaca İslam öncesi Arap kültürü ve Arap aklı hakkında bilgi verdik. Kur'ân'ın tarihselliği tartışmalarına girerek ?Kur'ân Aklı?nın tarihsel olamayacağı tezi üzerinde durduk.Birinci bölümde aklın tanımı ve tarihi; ikinci bölümde ise Kur'ân'da geçen akıl ve akıl ile ilgili lafızların nasıl kullanıldığını inceledik. Böylece yapılacak bir karşılaştırmada ?Kur'ân Aklı? ile Bilim ve ?Felsefe Aklı? arasında önemli bir farkın olmayacağı kanaatine vardık.Üçüncü bölümde, aklı etkileyen faktörler ve insanın genel zaafları üzerinde durduk.Dördüncü bölümde ise, Kur'ân Aklı'nı temellendirmeye çalıştık. Kur'ân'ın ele aldığı her konuda, adeta her şeyi dikkate alarak hiçbir şeyi ihmal etmediğini, hatta Kur'ân'ın her parçasında Kur'ân'ın tamamını görmenin mümkün olduğunu gördük. Bunun adına da ?Kur'ân Aklı? diyerek bir çerçeve çizmeye çalıştık.Beşinci ve son bölümde ise ?Kur'ân'ın Beyan ve Konuları?nı inceledik. Alt başlık olarak ?Kur'ân'ın Dili ve Üslubun?u ele aldık. Ayrıca ?Kur'ân'ın Ele Aldığı Temel Konuları? inceleyerek Kur'ân'ın konularının günlük hayatımızla ne kadar iç içe olduğunu gördük.Mustafa GüvenHarran Üniversitesi Sosyal Bilimler enstitüsü Tefsir Bilim Dalı Doktor Tez Özeti

The main idea of our thesis ?The Quranic Reason? is to real the reasoning special to Quran. Because the number of the verses that directly orders (believers) to use the thought and that use the concept of verbal form is 49. The number of the other concepts related to thought which orders to think, to search, to understand, to feel, to identify, to look, to see, to do true and meaningful deeds, to be reasonable, to distinguish between wrong and right, to try to find the truth is around 25. Apart from these concepts, there are above 800 verses that are related to knowledge and urge us to learn and know.In this our study, we have tried to determine ?The Quranic Reason? by names of studying the titles. ?Quran and Reason? and ?Reasoning in the Quran?. To achieve this aim firstly we shortly gave background information about The Arabian Thinking and Culture and prior to Islam in the Introduction section. And we also maintained the thesis The Quranic Reason cannot be Historical.We examined the definition and history of reason in the first part and how reason and the other concepts related to reason has been used in the second part. So, we came to the conclusion that when they are compared there isn?t a significant difference in between ?The Qur?anic Reason? and ?Scientific and Philosophical Reason?.In the second part we studied the concept reason in the Quran. And in the third part we studied the concept of ?Reasonability in Qur?an?s Subject, And Method? here, as well. And we detected that the concepts of Qur?an and our daily life are closely tied each other.Finally, we tried to have ?The Qur?anic Reason? firmly established. We?ve seen that in every subject that Qur?an is dealing with it is possible to see that it is taking care of everything without omitting and it is also possible to see the whole book in each part. And we?ve tried to make a frame work by means of calling this property ?The Qur?anic Reason?.KEY WORDS:The Quranic Reason, Quran and Reason, Reasoning in the Quran, Scientific and Philosophical Reason