19. yüzyılın ikinci yarısından günümüze Suriye, Filistin ve Lübnan üçgeninde protestan misyonların nüfuz mücadelesi

Abstract

Bu çalışmada, Bilâd-ı Şam olarak bilinen Osmanlı Suriye'sinde 19. yüzyıldan itibaren Protestanlık propagandası içinde olan misyoner örgütlerinhem kendi aralarında hem de bölgedeki Katolik ve Rus varlığına karşı verdikleri mücadele konu alınmıştır. Araştırmada, Suriye'nin kaybedilmesinde rol oynayan misyonerlerin faaliyetlerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Arap milliyetçilik hareketinin ortaya çıkışı ve yayılışında, Protestan misyonerlerin kullandıkları araçların ortaya çıkarılması çalışmanın en önemli hedefidir.Çalışma, dil, kimlik ve din üzerinde etkili olan Protestan misyonerlerin Bilâd-ı Şam'da Arap milliyetçiliğinin başlamasında etkili bir rol oynadığını ortaya çıkarmıştır. Protestan varlığının oluşumunda İngiliz, Alman ve Amerikan misyonerlerinin işbirliği içinde olduğu belirlenmiştir.Bayan misyonerlerin Protestan propagandasında aktif rol aldıklarına dikkat çekilmiştir. Ayrıca, misyonerlerin kız çocuklarının eğitimi üzerinde hassasiyetgösterdikleri tespit edilmiştir.

This research examines the struggle of missionary organizations which were in Protestant propaganda since the 19th century in Ottoman Syria, known as Bilad-ı Sham, among themselves and also against Catholic and Russian presence in the region. The research aims to find out the missionary activities which played a role in the loss of Syria. The most important objective of the research is to discover the tools which were used by the Protestant missionaries, at the emergence and spread of the Arab nationalist movement.The research has revealed that the Protestant missionaries who were influential on language, identity and religion, played an effective role in the initiation of Arab nationalism in Bilad-ı Sham. It has also been determined that British, German and American missionaries were in cooperation in the formation of the Protestant presence. It has also been underlined that the female missionaries had an active role in the Protestant propaganda. In addition, it has been found out that the missionaries were sensitive on the training of girls.