Sıtma hastalarında plazma A ve E vitamin düzeyleri

Abstract

ÖZET Sıtma insanlık tarihi kadar eski bir hastalık olup, bir çok uygarlığın çökmesine neden olmuştur. Dünya nüfusunun % 40' ı sıtmanın endemik olduğu bölgelerde yaşamakta olup, yılda 2 milyon' u aşkın insan bu hastalıktan ölmektedir. Ülkemizde ise Güneydoğu Anadolu bölgemizde GAP ile sulu tarımın yaygınlaşmasına paralel olarak sıtma hastalığı daha önemli bir hale gelmektedir. Klinik ve laboratuar olarak sıtma tanısı konulan 25 hasta ve aynı sosyo ekonomik düzeyden 25 sağlıklı birey çalışmaya alındı. Plazma vitamin A ve vitamin E seviyeleri High Pressure Liquid Choromatography (HPLC) ile ölçüldü. Sıtma hastalarında A ve E vitaminlerinin plazma seviyeleri sağlıklı bkeylerinkine göre istatistiksel açıdan önemli düzeyde düşük bulundu (Sırasıyla pO.0001 ve p=0.006). Birçok enfeksiyonda plazma vitamin konsantrasyonlarının düştüğü bilinmektedir. Sıtma hastalarında plazma A ve E vitamini konsantrasyonlarının düşüklüğü sıtma parazitine karşı vücudun geliştirdiği oksidatif stresin bir parçası veya sonucu olabilir. Akut dönemde bu vitaminlerin tedavi amacıyla verilmesi vücudun savunma mekanizmasını olumsuz yönde etkileyebileceği gibi kronik durumda bu vitaminlerin eksikliği söz konusu olabilir. Anahtar Kelimeler: Sıtma, A vitamini, E vitamini

ABSTRACT Malaria that is old as human history had caused disappearance of many civilization in the world. Around 40% of the world population has been living in regions where malaria is widespread and more than two millions of human were died by that cause. Malaria disease has been important with in exponsion of irrigated agriculture with Southeast Anatolia Project in the southeast of Turkey. Both 25 patient who were diagnosed by clinical and labratual studies as malaria and 25 healthy person by similar social economic level were studied. Plasma vitamin A and E level were measured by High Pressure Liquid Choromotography (HPLC). Vitamin A and E plasma levels in patients with malaria disease were obtained importantly lower level ;than the healthy persons by stastically (p<0.0001 and p=0.006 respectively). A decreases in plasma vitamin A and E concentrations have been known in many infections. Decrease in plasma vitamin A and E concentrations in patients with malaria disease against to malaria parasites may due to result or part of the oxidative stress produced by human body. Giving this vitamin A and E to the bodies for curing purpose in acut period may negatively affect the defense mechanism of the body and may be due to defiency of vitamin A and E in cronic situation. Key Words: Malaria, Vitamin A, Vitamin E rta«U3 m^ns:m» Mt£/:'