Ölüme götüren süreçte ve ölümde hemşirelerin karşılaştıkları etik sorunlar

Abstract

Ölüme Götüren Süreçte ve Ölümde Hemşirelerin Karşılaştıkları Etik SorunlarÖlüm tüm zamanlarda insan düşüncesinin merkezinde yerini koruyan bir imgedir. Sağlık bilimlerinde ise ölüm yaşamın sonuna yaklaşmış hastalarla gündeme gelmektedir. Ölüm sürecinin uzaması sağlık çalışanlarını yaşamla ölüm arasındaki çizginin en muhtemel şahitleri yapmaktadır.Gelişen bilim ve teknolojiler yaşamın başlangıcında olduğu gibi yaşamın sonunda da, bir çok etik sorunu getirmiştir. Bu yüzden sağlık meslek grupları onları diğer mesleklerden ayıran özel bir sorumluluk üstlenirler. Tıp etiğinin altında yatan felsefe de bu sorumluluğun profesyonel davranış standartlarına uygun olarak yerine getirilmesidir. Sağlık personeli, toplumun sağlığını ilgilendiren konularda; objektif ve mantıklı, aynı zamanda ahlaki karar vermek durumundadır. Oysa birtakım nedenlerle bu kararlar farklı değerlerle çatışabilmektedir. Bu çatışmaya; kimi zaman teknoloji, kimi zaman inançlar, kimi zaman da geleneksel anlayışlar neden olmaktadır. İşte ölüme götüren süreçte ve ölümde yaşanan etik problemler hukuka, sosyolojiye, tıbba, teolojiye ve ahlaka uzanan boyutları ile ele alınması gereken özelliklere sahiptir.Hemşirelik mesleği bakım üzerine kurulmuştur. Ölüme götüren süreçte ve ölümde ise bakımın önemi yadsınamaz. Hastanın yaşam kalitesinin yükseltilmesinden haklarının savunulmasına uzanan geniş bir yelpazede hemşirelik mesleğinin kilit rolü vardır. Tıp ve hemşirelik etiği değerleri yaşamın sonunda verilen kararlarda etkili olmaktadır. Biz bu tez de ölüme götüren süreçte ve ölümde hemşirelerin karşılaştıkları etik sorunları ele aldık. Çalışmamız, hemşirelik ve tıp eğitiminde ölümle ilgili konulara yeterince yer verilmediği ve geleneksel etik değerlerin yaşamın sonunda karşılaşılan etik sorunların çözümünde ihtiyaca cevap verecek nitelikte olmadığını ortaya koymuştur.

Ethical Problems Faced by the Nurses during the Process of Death and Dying Death is a concept that has existed in the centre of human mind at all times. In health sciences, death is the subject matter in terminal patients. The elongation of dying process makes health care professionals the closest witnesses of death. Developed science and technology has caused many ethical dilemmas at the end of life similar to the dilemmas in the beginning of life. Therefore, health care professionals have a special responsibility different than other professionals. The philosophy behind the discipline of ethics is to fulfil the professional obligation accordingly. Health care professionals should make objective, logical and ethical decisions on public health issues. However, these decisions sometimes may clash with some values for various reasons. These clashes may be caused by technology, by beliefs or by traditions. Therefore, ethical problems experienced in death and dying process are required to consider legal, sociological, medical, theological and ethical dimensions of the issue.Nursing is based on caring as a profession. The significance of caring cannot be ignored in the process of death and dying. Nursing profession has a key role from increasing the quality of life of the patient to defending patients' rights. Medical and nursing ethics values play an important role in end-of-life decision making. In this thesis, we have elaborated the ethical problems faced by nurses in the process of death and dying. Our study has shown that subjects related to the process of death and dying are not thought in medical and nursing education, and traditional ethical values are not sufficient to overcome ethical problems faced at the end of life.