Şanlıurfa`da mevsimlik tarım işçisi kadınların kullandıkları aile planlaması yöntemleri, tercih nedenleri ve etkileyen faktörler

Abstract

Çalışma, Şanlıurfa'da 15-49 yaş arası mevsimlik tarım işçisi evli kadınların kullandıkları aile planlaması yöntemleri, tercih nedenleri ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla kesitsel tipte yapılmıştır. Çalışmanın evrenini 15-49 yaş arası mevsimlik tarım işçisi evli kadınlar oluşturmaktadır. Örnek seçiminde DSÖ'nün 30 küme örneklem tekniği kullanılmıştır. Her kümede 10 kişi olmak üzere, toplamda 300 kişiye ulaşılmıştır. Veriler Tanımlayıcı Veri Toplama Formu aracılığı ile Şubat 2015 tarihlerinde Şanlıurfa İl Merkezi'nde, yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak toplanmıştır. Araştırma için Harran Üniversitesi Etik Kurul'undan yazılı, katılımcılardan ise sözlü izin alınmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, MVU testi, ki-kare testi, Kappa tutarlılık testi ve lojistik regresyon analizi kullanılmıştır. Çalışmada kadınların %53.0'ünün 35 yaş ve üzerinde olduğu, %47.0'sinin okur-yazar olmadığı, %33.0'nün 20 yıldan fazla süredir tarım işçiliği yaptığı ve %49.3'nün 7 ay ve üzerinde tarlada kaldığı belirlenmiştir. Ayrıca kadınların %68.1'inin modern, %15.9'unun geleneksel yöntem kullandığı, en çok tercih edilen modern yöntemin RİA, geleneksel yöntemin ise geri çekme olduğu belirlenmiştir. Yapılan istatistiksel değerlendirmede gebeliği önleyici modern yöntem kullanımını kadının eşinin okur-yazar olmamasının 2.6 kat, kullanılan yönteme eşin karar vermesinin 3.5 kat olumsuz etkilediği belirlenmiştir. Kadınların tarlaya gitmeden önce ve tarlada çalışırken kullandıkları gebeliği önleyici yöntemlerde %65.6 oranında tutarlılık olduğu ve bu tutarlılığın iyi düzeyde ve istatistiksel olarak da anlamlı olduğu belirlenmiştir (K=0.58, P <0.001). Çalışma sonuçlarına göre, mevsimlik tarım işçisi kadınların tarladaki çalışma ve yaşam koşullarının gebeliği önleyici yöntem tercihlerini değiştirdiği, eğitim düzeyinin ve yöntem kullanma kararına eşlerin katılımının modern yöntem kullanmayı artırdığı belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda, mevsimlik tarım işçisi kadınların modern yönteme erişim ve kullanımını engelleyen faktörlerin belirlenmesi, kontrol altına alınması ve yaşam koşullarının iyileştirilmesi için hemşirelik girişimlerinin yapılması önerilebilir.

This study aims to determine the family planning methods used by married women aged between 15-49 who are working as seasonal agricultural workers in Sanliurfa, their reasons for preference for and effecting factors. Cross-sectional method is used in the study. Target population of the study is married women aged between 15-49 who are working as seasonal agricultural workers. 30 clusters sampling method of WTO is used when selecting the samples. 10 people are reached in each cluster, which means 300 people in total. Data is collected by using face-to-face meeting method through Definitive Data Collection Form between February 2015 at Sanliurfa City Center. Written permission of Harran University Ethics Committee and verbal permissions of participants are taken for the research. In the evaluation of data, definitive statistics, MVU square test, chi-square test, kappa integrity test, and logistics regression analysis are used. In the study, it is found that 53.0% of the women are over 35 years old, 47.0% of them are illiterate, 33.0% of them are working as seasonal agricultural workers for over 20 years, and 49.3% of them stay 7 or more months at elds. It is also found that 68.1% of women use modern methods and 15.9% of women use traditional methods and that the most preferred modern method is RİA and the most preferred traditional method is withdrawal. Statistical evaluation made found that the rate of using modern contraceptive methods is decreased by 2.6 times and the rate of deciding in the method to be used by 3.5 times if the husband of the woman is illiterate. It is found that the consistency rate between the contraceptive methods used before going to field and while working on the field is 65.6% and this consistency rate is a good level and also statistically meaningful (K=0.58, P<0.001). According to the results of the study, it is found that working and life conditions of the women working as agricultural workers on the field change the contraceptive method preferences, and that education level and participation of spouses to the method choice increase modern method usage. In line with these results, it can be suggested that nursing efforts should be made in order to determine the factors preventing seasonal agricultural workers from reaching and using modern method, controlling these factors, and improving life conditions.