Harran ovası pamuk ekim alanlarında görülen yabancıotlar ve en uygun mücadele zamanının saptanması

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi HARRAN OVASI PAMUK EKİM ALANLARINDA BULUNAN YABANCIOTLAR VE EN UYGUN MÜCADELE ZAMANININ SAPTANMASI Bekir BUKUN Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı 1997, Sayfa :58 Harran Ovası pamuk ekim alanlarında bulunan yabancıot türleri ve yoğunluklarım saptamak amacıyla 1995 ve 1996 yıllan arasında sürveyler yapılarak, bulunan türler ve yaygınlık oranlan saptanmıştır. Bulunan en önemli türler, Echinocloa colonum (L.) Link. (Benekli dancan), Physalis alkekengi L. (Fener otu), Sorghum halepense (L.) Pers. (Kanyaş, Geliç), Convolvulus arvensis L. (Tarla sarmaşığı), Prosopis farcta (Banks and Sol.) Mac. (Çeri), Xanthium strumarium L. (Pıtrak), Amaranthus retroflexus L. (Horoz ibiği), Cynodon dactylon (L.) Pers. (Köpek dişi aynğı), Amaranthus albus L. (Kazıl bacak), Solanum nigrum L. (Köpek üzümü) olarak belirlenmiştir. Sorghum halepense (L.) Pers. (Kanyaş, Geliç) ve Xanthium strumarium L. (Pıtrak)'un farklı sıcaklıklarda yapılan çimlendirme denemeleri sonucunda, S.halepense 'nin en fazla 30-35 °C de çimlendiği, Xstrumarium'un ise 25-30 °C'de çimlendikleri belirlenmiştir.Farklı gölgelendirmelerde S.halepense ve X.strumarium 'un gelişimi incelenmiş ve gölgelenmenin bitki boyu, bitki verimi ve bitkilerin toprak üstü ve toprak altı organlarının yaş, kuru madde oluşumuna etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla belirtilen bitkiler %0, %40, %44, %65, %96.5 ve %100 gölegelendirmede yetiştirilmiştir. Yapılan istatiksel analizler sonucunda en fazla verim %0 gölgelendirmede yetiştirilen bitkilerden elde edilmiş ve %40 ile %44 gölgelendirmenin verim açısından eşit sonuçlar verdiği, %96.5 ile %100 gölgelendirmede yetiştirilen bitkilerin ise yaşayamadığı saptanmıştır. Yabancıotlarla farklı mücadele zamanlarının pamuğun verimine olan etkisi incelenmiş ve kritik periyot saptanmaya çalışılmıştır. Elde edilen sonuçların varyans analizleri yapılmış, uygulamalar arasında verim açısından farkın önemli olduğu, en fazla verimin 20 hafta süreyle yabancıotsuz bırakılan parsellerden elde edildiği ve yabancıotlarla mücadele için kritik periyodun 1. hafta ile 10.haftalar arası olduğu saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: Sorghum halepense (L.) Pers., Xcmthium strumarium L., Kritik periyot, Pamuk.

ABSTRACT Master Thesis THE WEEDS FOUND IN COTTON GROWING AREAS OF HARRAN PLAIN AND DETERMINATION OF THE MOST APPROPRIATE TIME OF THEIR CONTROL Bekir BÜKÜN Harran University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Plant Protection 1997, Pages: 58 The surveys have been conducted to determine the weed species and their distribution in the cotton growing areas of Harran Plain between the years of 1995 and 1996. The most important species found in the cotton growing areas are, Echinocloa colonum (L.) Link. (Jungle rice), Physalis alkekengi L. (Ground cherry), Sorghum halepense (L.) Pers. (Johnson grass), Convolvulus arvensis L. (Field bindweed), Prosopis farcta (Banks and Sol.) Mac. (Mesquite), Xanthium strumarium L. (Common cocklebur), Amaranthus retroflexus L. (Redroot pigweed), Cynodon dactylon (L.) Pers. (Bermuda grass), Amaranthus albus L. (Tumble pigweed), Solarium nigrum L (Black night shade). S. halepense and X.strumarium has been exposed to various temperatures to determine the optimal germination interval. It is found that S. halepense has germinated best at 30-35 °C and Xstrumaritan has at 25-30 °C. S. halepense and X. strumarium have also been exposed to various shading conditions such as 0 %, 40 %, 44 %, 65 %, 96.5 % and 100 % to find out the effectof shading on height and yield of the plants and the formation of dry and wet substances of above and under ground organs of them. After statistical analysis, it is found that the highest plant yield has been at 0 % shading, the yield has been similar at 40 % and 44 % shading and the plant has not lived at 96.5 % and 100 % shading. The effect of different weed controlling times on the yield of cotton has been investigated and the critical period for their control has been determined. After variance analysis of the data, it is found that the difference between the treatments has been found as significant and the highest yield has been obtained from the weed-free plots during 20 weeks. The critical period for control has been determined as the time between l.st and lO.th weeks after emergence. Key Words: Sorghum haiepense (L.) Pers., Xanthium strumarium L., Critical period, Cotton.