Güneydoğu Anadolu Bölgesi`nde dut kımılı (Dolycoris baccarum (L.) Heteroptera: Pentatomidae)`nın kışlama durumu, göç davranışları ve konukçularının belirlenmesi üzerinde araştırmalar

Abstract

Bu çalışma, 1998 - 1999 yıllarında Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde değişik kültür bitkilerinde zararlı olan Dolycoris baecarum (L.) (Heteroptera: Pentatomidae)'un kışlama durumu, göç davranışları ve konukçularmın belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma her iki yılda Diyarbakır ve Adıyaman illerinde yürütülmüş olup, D. baccarum'un kışlama durumu ve göç davranışları Diyarbakır - Karacadağ ve Adıyaman - Nemrut dağlarında 2 haftada bir sayım yapılarak tespit edilmiş, konukçulan ise her iki ilin kültür bitkisi yetiştirme alanlarında ve dışında ki alanlarda tüm vegetasyon süresince haftada en az iki defa değişik bitkilerde gözlemler yapılarak belirlenmiştir. Araştırmalar sonucunda D. baecarum' un Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde kışı yüksek populasyonlar halinde dağlarda bulunan başta Kirpi otu (Acantholimon acerosum (Willd.) Boiss. var. acerosum., Kirpi geven (Astragalus echinops Auch. ex Boiss.), Geven (Astragalus sp.), Zır otu (Noema spinosissima) ve Sığır kuyruğu (Verbascum sp.) gibi çok yıllık bitki örtüsü altında olmak üzere; taş ve toprak çatlakları içinde ergin dönemindegeçirdiği belirlenmiştir. Zararlının kışlağa ilk çıktığı zaman 1900 - 2100 m yüksekliklerde, daha sonra 1700 - 1900 m yüksekliklere inerek kışı geçirdiği saptanmıştır. D. baccarum, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde 23 familyaya ait toplam 39 konukçu bitki üzerinde saptanmış ve yabancı otlar içerisinde en çok Patlangaç otu (Leonüce leontopetalum L.) ile Yabani hardal (Sinapis arvensis L.) üzerinde bulunduğu ortaya çıkarılmıştır. ANAHTAR KELİMELER: Dolycoris baccarum (L.), Kışlama durumu, Göç davranışları, Konukçulan.

This study was done to determine the host plants, migration activities and hibernation of Dofycoris baccarum (L.) (Heteroptera: Pentatomidae) which harmful on different cultivars in South East Anatolia Region in 1998 - 1999. The researches on hibernation and migration of D. baccarum was determined in Diyarbakır - Karacadağ and Adıyaman - Nemrut mountains once two weeks, also the host plants was determined in cultivars and outside of these cultivars twice a week in all vegetation period in both two years in Diyarbakır and Adıyaman provinces. It was determined the D. baccarum hibernated at adult stage by high population density under the annual plants such as Acantholimon acerosum (Willd.) Boiss. var. acerosum., Astragalus echinops Auch. ex Boiss., Astragalus sp., Noeme spinosissima., Verbascum sp.and into crack of soil and rocks. It was determined that the D. baccarum migrated at 1900 - 2100 metre altitudes at first period aestivation and after that coming down to 1700 - 1900 metre altidude for hibernation.vn It was found 39 host plants of D. baccarum, belong to 23 families and mostly was found on Leontice leontopetalum L. and on Sinapis arvensis L., widespreadly. KEY WORDS: Dolycoris baccarum (L.), Hibernation, Migration, Host plants.