Nonalkolik steatokepatitli hastalarda insülin direnci ve oksidatif stres

Abstract

ÖZET Nonalkolik steatohepatit (NASH) klinik pratikte sık olarak karşılaşılan bir karaciğer hastalığıdır. Hastalık daha çok orta yaş grubunda görülmekte ve çoğu zaman bazı metabolik durumlarla birliktelik göstermektedir. NASH özellikle obez, diyabetik ve hiperlipidemik hastalarda karşımıza çıkan bir hastalık tablosudur. Patogenezi tam olarak anlaşılabilmiş değildir. Patogenezi tam olarak bilinmediği için henüz etkili bir tedavisi de yoktur. Son zamanlarda NASH patogenezinde üzerinde en fazla durulan iki teori; insülin direnci ve oksidatif strestir. Bu nedenle bu çalışmada NASH' in insülin direnci ve oksidatif stresle ilişkisini araştırmayı planladık. Çalışmaya karaciğer biyopsisiyle NASH tanısı doğrulanan 40 hasta (5 kadın, 35 erkek) ve 30 sağlıklı kontrol (3 kadın, 27 erkek) dahil edildi. insülin direncini değerlendirmek için oral glukoz tolerans testi (OGTT), oksidatif stresi değerlendirmek için eritrosit malondialdehit (MDA), glutatyon peroksidaz (GSH- Px), süperoksit dismutaz (SOD) düzeyleri ve plazma total antioksidan kapasite (TAK) düzeyi kullanıldı. NASH'li hastalarda OGTT sırasındaki insülin ve glukoz düzeyleri, sağlıklı kontrol grubuna göre anlamlı olarak yüksek; OGTT' den hesaplanan insülin sensivite indeksi ise anlamlı olarak düşük bulundu. NASH'li hastalarda oksidan gösterge olarak MDA düzeyi artmış, antioksidan gösterge olarak antioksidan enzimler (GSH-Px, SOD) ve TAK azalmış bulundu. Çalışmamız sonucunda NASH'li hastalarda insülin direnci ve oksidatif stresin arttığım gösterdik. însülin dkencinin ve oksidatif stresin artması, antioksidan savunma mekanizmalarının bozulması NASH patogenezinde en önemli faktörler gibi görünmektedir. NASH tedavisinde insülin direncini azaltan ve antioksidan göstergeleri artıran ilaçların kullanılması akılcı bir yaklaşım olabilir. Anahtar kelimeler: NASH, insülin direnci, oksidatif stres, antioksidan enzimler, TAK. VI

SUMMARY NASH is a liver disease that's frequently seen in clinical practice. The disease is commonly seen in middle age group and usually releated with some metabolic disorders. NASH is a common clinical disorder, mostly seen in obese, diabetic and hyperlipidemic patients. Since the pathogenesis is not clear there's no effective medical treatment for NASH. Recently there are two widely accepted theories of NASH; insulin resistance and oxidative stress. For that reason, in this study we planned to investigate the relationship between insulin resistance, oxidative stress and NASH. 40 patients (5 females, 35 males) whose NASH was proven by liver biopsy and 30 healty volunteers (3 females, 27 males) were included in the present study. We evaluated insulin resistance by oral glucose tolerance test (OGTT) and oxidative stress by the levels of erytrocyte malondialdehyde (MDA), gluthatione peroxidase (GSH-Px), superoxide dismutase (SOD) and plasma total antioxidant capacity (TAC). Insulin and glucose levels during OGTT were significantly higher in patients with NASH than healty volunteers, and insulin sensitivity index, calculated from OGTT, was significantly lower. In patients with NASH, MDA level was increased as an indicator of oxidant status, antioxidant enzymes (GSH-Px, SOD) and TAC were decreased as an indicator of antioxidant status. In our study we found that the insulin resistance and oxidative stress were increased in patients with NASH. Increased insulin resistance and oxidative stress, impaired antioxidant defense mechanisms may be important factors in the pathogenesis of NASH. In NASH treatment the use of drugs which decrease insulin resistance and increase antioxidant parameters may be benefical approach. Key words: NASH, insulin resistance, oxidative stress, antioxidant enzymes, TAC. VII