Kalp yetmezliğin hepatik ve renal doppler bulguları

Abstract

Kalp yetersizliği (KY), kardiyovasküler hastalıklar arasında en yüksek morbidite ve mortalite sebeplerindendir. En sık rastlanan kalp yetersizliği tablosu miyokard kasılma bozukluğunun neden olduğu pompa yetersizliğidir. Kalbin gevşeme ve genişleyebilme yeteneğindeki azalma, vasküler ve nörohümoral faktörlerdeki değişikliklerin de eklenmesi ile hastalık sistemik bir sendrom haline gelir. Sağ KY'nin renal arterler, hepatik ven, vena kava inferiyor ve portal ven gibi abdominal vasküler yapılarda hemodinamik değişikliklere neden olduğu bilinmektedir. Bu çalışma ile sol KY'nde inferiyor vena kava, portal, hepatik ve her iki renal vende, her iki ana renal arter ve interlober arterlerde meydana gelebilecek hemodinamik değişikliklerin Doppler ultrasonografi (US) kullanılarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Çalışmaya 32 kronik sol KY hastası ile 30 sağlıklı kontrol olgusu dahil edildi. Tüm hastaların ekokardiyografi değerlendirmelerinde ejeksiyon fraksiyonu değeri %50 ve altında idi ve New York Kalp Cemiyeti sınıflamasına göre evre 3 KY tanısı almışlardı. KY hastaları ve kontrol grubu Doppler US kullanılarak incelendi ve her iki renal arter, interlobar arterler, her iki ana renal ven, portal ven, orta intrahepatik ven ve vena kava inferiyor değerlendirmeye alındı. Arteryel yapılarda çap (interlober arterler hariç), pik-sistolik hız (PSH), end-diyastolik hız (EDH), pulsatilite indeksi (PI), rezistivite indeksi (RI) değerleri venöz yapılarda ise çap, maksimum hız, minimum hız ve pulsatilite oranı ölçüldü. İki grubun Doppler parametreleri öğrenci t-testi kullanılarak değerlendirildi.Çalışmamızın verilerine göre hasta ve kontrol grupları arasında demografik özellikler açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktu (p>0,05). Doppler US parametrelerinin değerlendirilmesinde ise; sağ ana renal arterde çap, EDH, PI ve RI; sol ana renal arterde EDH, PI ve RI; bilateral interlobar arterlerde EDH, PI ve RI değerleri iki grup arasında istatistiksel anlamlı olarak farklılık göstermekteydi (p<0,05). Vena kava inferiyorda çap, maksimum hız ve pulsatilite oranı; orta hepatik vende maksimum hız, minimum hız ve pulsatilite oranı, bilateral renal vende minimum hız ve pulsatilite oranları ve portal vende ise pulsatilite oranı iki grup arasında istatistiksel anlamlı olarak farklılık göstermekteydi (p<0,05).Kalbin pompa fonksiyonundaki azalma ve etkili sistemik adrenerjik aktivite ile seyreden sol KY'ne bağlı abdominal vasküler yapılarda Doppler US ile tanımlanabilecek değişiklikler olmakta ve bu değişiklikler sistemik vasküler direnç artışı, organlarda hipoperfüzyon ve kalbin ard-yükündeki artışla uyumluluk göstermektedir. Bu çalışma verileri Doppler US'nin sol KY hastalarındaki vasküler hemodinamik değişikleri tanımlamada etkin olduğunu ve hastalığın sistemik etkilerinin belirlenmesinde yararlı bir tanı aracı olarak kullanılabileceğini ortaya koymaktadır.Anahtar kelimeler: Doppler ultrasonografi, interlober arter, kalp yetersizliği, orta hepatik ven, portal ven, renal arter, renal ven, vena kava inferiyor.

Heart failure (HF) is a leading cause of cardiovascular morbidity and mortality. Impaired myocardial contraction related HF is the most frequently encountered HF type. Systolic HF becomes a systemic disease with impaired myocardial relaxation and activated vascular and hemodynamic compensatory mechanisms. Hemodynamic alterations in abdominal vascular structures like renal, hepatik veins and inferior vena cava has been well-established in right HF. With the present study we aimed to evaluate the hemodynamic indices of inferior vein cava, portal, hepatic and bilateral renal veins, both main renal arteries and interlobar arteries by using Doppler ultrasonography (US) in left HF.Thirty-two chronic left HF patients and 30 healthy controls were included in the study. All the patients? ejection fraction was <50% on echocardiography and all patients were classified as stage 3 HF according to New York Heart Association. Bilateral renal and interlobar arteries, bilateral main renal veins, portal vein, middle intrahepathic vein and inferior vena cava were evaluated with Doppler US both in patient and control groups. Diameters (excluding interlobar arteries), peak systolic velocity (PSV), end-diastolic velocity (EDV), pulsatility index (PI), resistive index (RI) of arteries were evaluated whereas diameter, maximum velocity, minimum velocity and pulsatility rate of veins were evaluated. Doppler parameters of two groups were evaluated by using student t-test.Findings of the present study revealed no significant difference between patient and control groups (p>0.05) with regard to demographic variables. Diameter, EDV, PI and RI of right main renal artery; EDV, PI and RI of left main renal artery; EDV, PI and RI of bilateral interlobar arteries were statistically significantly different between the two groups (p<0.05). Diameter, maximum velocity and pulsatilitity rate of inferior vein cava; maximum velocity, minimum velocity and pulsatility rate of middle hepatic vein; minimum velocity and pulsatility rate in bilateral renal veins and pulsatility rate in the portal vein were statistically significantly different between the two groups (p<0.05).Alterations in abdominal vascular structures detected on Doppler US develops as a consequence of cardiac pump failure and coexistent systemic adrenergic activity and these vascular alterations seem to be associated with increased systemic vascular resistance, hypoperfusion of various organs and increased cardiac afterload. Findings of the present study reveal that Doppler US is an accurate diagnostic method in evaluating left HF associated vascular hemodynamic alterations and reveal also that Doppler US may play role in assessing the systemic effects of HF.Key words: Doppler ultrasonography, heart failure, interlobar artery, middle hepatic vein, portal vein, renal artery, renal vein, vena cava inferior.