Tip 2 diyabetes mellitus hastalarında metformin+pioglitazon ile metformin+sitagliptin tedavilerinin total oksidadif ve antioksidadif durum ile paraoksonaz ve arilesteraz aktivitelerine etkilerinin araştırılması

Abstract

Amaç: Bu çalışmada tip 2 diyabetes mellitus'u olan ve sadece metformin tedavisi ile kan şekeri regülasyonu sağlanamayan hastalarda metformin+pioglitazon ile metformin+sitagliptinin 3 aylık tedavi sonrasında total oksidadif stress (TOS), total antioksidadif kapasite (TAK), paraoksonaz (PON1) ve arilesteraz (ARE) aktiviteleri üzerine olan etkilerini araştırmayı amaçladık.Yöntem: Tip 2 diyabetes mellitus'u olan 50 hasta çalışmaya alınarak iki gruba randomize edildi. Birinci gruba günlük Metformin 2000 mg oral + Pioglitazon 15-45 mg oral 3 ay boyunca verildi. İkinci gruba ise günlük Metformin 2000 mg oral + Sitagliptin 100 mg oral 3 ay boyunca verildi. 3 ay sonunda hastaların plazmalarında TOS, TAK, PON1 ve ARE bakılarak her iki oral antidiyabetik tedavi arasında fark olup olmadığı araştırıldı.Bulgular: Tedavi sonrası her iki grupta da A1c, TOS, OSİ, ARE, PON1 ve LOOH değerlerinde düşüş olduğunu saptadık ve bu düşüş istatiksel olarak anlamlı bulundu (sırasıyla metformin+pioglitazon grubu için p<0.001, p<0.001, p<0.001, p<0.05, p<0.01, p<0.01; metformin+sitagliptin grubu için p<0.001, p<0.01, p<0.001, p<0.05, p<0.05, p<0.001). Her iki grupta da TAK değerinde istatistiksel olarak anlamlı artış saptandı (her iki grup için p<0.01). Metformin+pioglitazon grubunda ortalama BKI ve HDL-K değerinde istatiksel olarak anlamlı artış (sırasıyla p<0.05 ve p<0.01); TG, T.Kolesterol ve LDL-K değerlerinde ise istatistiksel olarak anlamlı düşüş saptandı (hepsi için p<0.001). Diğer yandan metformin+sitagliptin grubunda HDL-K değerinde istatistiksel olarak anlamlı artış (p<0.01) ve TG değerinde istatistiksel olarak anlamlı düşüş (p<0.05) saptandı.Sonuç: TAK değerinin her iki grupta arttığı, TOS, OSİ, ARE, PON1 ve LOOH değerlerinin ise her iki grupta da azaldığı görüldü. Her iki tedavinin de oksidan ve antioksidan denge üzerine olumlu etkileri olduğu görüldü.Bu etkilerinin temelinde kan şeker düzeylerinin normal sınırlara yakın tutulmasının rol oynadığını, bu yol üzerinden oksidatif stresin azaltılabileceğini düşünmekteyiz. Her iki grubu karşılaştırdığımız zaman, gerek APG, gerek HbA1c ve gerekse lipid profiline etkileri bakımından metformin+pioglitazon grubu üç aylık tedavi sonunda daha olumlu etkiler göstermekte ve dolayısıyla metformin+sitagliptin grubuna göre daha tercih edilebilir gözükmektedir. Fakat daha geniş kapsamlı ve uzun süreli klinik çalışmalar ile sonuçlarımızın teyit edilmesi gerekmektedir.Anahtar kelimeler: Metformin, Pioglitazon, Sitagliptin, tip 2 diyabetes mellitus, total antioksidan kapasite, oksidatif stres indeksi, total oksidan seviye, arilesteraz, paraoksonaz, lipit hidroperoksit.

Aim: We aimed to investigate the effects of three monthly metformin+pioglitazon and metformin+sitagliptin treatments on total oxidative status (TOS), total anti-oxidative capacity (TAC), paraoxonase (PON1) and arylesterase (ARE) activities in patients with type 2 diabetes mellitus who had insufficient glycemic control despite metformin treatment.Methods: A total 50 patients with type 2 diabetes mellitus were categorized randomly. Daily oral metformin 2000 mg+pioglitazon 15-45 mg orally were administered to the first group and daily metformin 2000 mg+sitagliptin 100 mg orally were administered to the second group during three months. TOS, TAK, PON1 and ARE were studied at the end of three months to investigate the effects of both treatments on these parameters.Results: Significant improvements were achieved in A1c, TOS, OSİ, ARE, PON1 and LOOH level in both groups (p<0.001, p<0.001, p<0.001, p<0.05, p<0.01, p<0.01 for metformin+pioglitazon group; p<0.001, p<0.01, p<0.001, p<0.05, p<0.05, p<0.001 for metformin+sitagliptin group). TAC values were significantly increased in both groups (p<0.01 for both groups). BMI and HDL-C levels were significantly increased (p<0.05 and p<0.01 respectively) and TG, T.Cholesterol and LDL-C levels were significantly decreased (p<0.001 for all) in metformin+pioglitazon group. Furthermore, significant increased in HDL-C level (p<0.01) and significant decreased in TG level were detected in metformin+sitagliptin group.Conclusion: Our results revealed that TAC value was increased and TOS, OSİ, ARE, PON1 and LOOH levels were decreased in both groups. Both treatments had useful impact on oxidant and anti-oxidant balance. Because glycemic control plays a crucial role in oxidative stress; we thought that we can modify the oxidative stress with a near normal plasma glucose levels. Because of positive effect of metformin+pioglitazon on glucose, A1c and lipid profile, this treatment may be preferred regarding metformin+sitagliptin treatment. However our results must be confirmed by longer-term and comprehensive studies.Key words: Metformin, Pioglitazon, Sitagliptin, type 2 diabetes mellitus, total antioxidant capasity, oxidatif stres index, total oxidant level, arylesterase, paraoxonase, lipid hdroperoxide.