Erken dönem uyumsuz şemalar,tutumlar ve hatalı otomatik düşüncelerin depresif duygudurum ve intihar düşüncelerine etkisi

Abstract

Araştırmanın amacı; bilişsel şemalar, tutumlar ve otomatik düşüncelerinin, depresif duygudurumuna ve intihar düşüncelerine etkisini ve bu değişkenlerin aralarındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırmaya 22- 60 yaş arası 153 gönüllü katılmış; katılımcılar, Vergi Denetim Kurulu Marmara Grup Başkanlığı, Erkan Avcı Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi, Mustafa Nevzat İlaç Sanayi ve Saadetdere Aile Sağlığı Merkezi çalışanları ve çalışan yakınlarından rastgele seçilmiştir. Araştırmada; Bilgilendirme Onay Formu, Demografik Bilgi Formu, Beck Depresyon Ölçeği, İntihar Düşünceleri Ölçeği, Fonksiyonel Olmayan Tutumlar Ölçeği, Otomatik Düşünceler Ölçeği ve Young Şema Ölçeği Kısa Form 3 kullanılmıştır. Araştırma sonucuna göre, katılımcılar arasında en belirgin olan zedelenmiş sınırlar şema alanı, ayrıcalıklılık/ yetersiz özdenetim şeması olmuştur. İntihar düşünceleri ölçeğine bakıldığında ise; en fazla işaretlenen seçenek ?intihar girişiminde bulunacak olsam, öncesinde en az üç saat bunu düşünürdüm? seçeneği olarak belirlenmiştir. Araştırmaya katılan bireylerin ortalama Beck Depresyon Ölçeği skoru (9,89), araştırmaya katılan bireylerin hafif düzeyde depresif duygudurumuna sahip olduğunu göstermektedir. Fonksiyonel olmayan tutumlar arttığında, otomatik düşüncelerin sıklığı ve uyumsuz şemaların aktivasyonunun arttığı sonucuna varılmıştır. Otomatik düşünceler sıklığı arttığında, şemaların aktivasyonu da artmaktadır. Otomatik düşünce sıklığı, fonksiyonel olmayan tutumlardaki artış, uyumsuz şemaların; depresif duygudurumunu ve intihar düşüncelerini, literatürle uyumlu şekilde artırdığı bulunmuştur. Depresif kişilerde olumsuz benlik kavramı, yalnızlık ve umutsuzluk, depresif olmayan kişilere göre daha belirgindir. Ayrıca, Otomatik Düşünceler Ölçeğindeki uyumsuzluk ve pişmanlık alt ölçekleri de depresif duygudurumunda anlamlı farklılıklar göstermiştir. Yapılan bu çalışmada da depresyon düzeyi ile intihar düşüncesi arasında aynı yönlü ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Tüm erken dönem şemaları kişinin depresif duygudurumuna göre anlamlı farklılık göstermektedir. Buna göre, tüm erken dönem uyumsuz şemalar, depresyon ölçeği puanı yüksek bulunan kişilerde daha belirgin ve istatistiksel olarak anlamlıdır.Anahtar Kelimeler: tutumlar, otomatik düşünceleri, şemalar, depresif duygudurum, intihar

The aim of the research is that to determine the effect of cognitive schemas, attitudes and automatic thoughts on depressive mood and suicidal thoughts and the relations between these variables. 153 voluntary participants who are in 22- 60 age range were attended in The Council of Tax Inspection The Group of Marmara, Technical Industrial High School of Erkan Avcı, Mustafa Nevzat Pharmaceuticals and Family Health Center of Saadetdere. Informed Consent Form, Demographic Information Form, Beck Depression Scale, Scale of Suicidal Ideation, Dysfunctional Attitude Scale, Automatic Thoughts Questionnaire and Young Schema Questionnaire Short Form 3 were used in this research. The result have found that the most distinctive schema domain between participants is impaired autonomy schema domain and entitlement/insufficient self-control schema. According to result of scale of suicidal ideation, the option of ?If I attend to suicide, I would think at least 3 hours before? is the most marked between participants. The Avarage of Beck depression score was 9.89, it showed that the participants have low depressive mood. When dysfuntional attitudes increase, frequency of automatic thoughts and the activation of maladaptive schemas increase as well. When the activaiton of maladaptive schemas increase, the frequency of automatic thoughts increase as well. . Its found that the frequency of automatic thoughts, increment of dysfuntional attitudes and maladaptive schemas increase depressive mood and suicidal thoughts in the same way with literature. The notion of negative self, loneliness and hopelessness are more distinctive in participants who have depressive mood rather that not have depressive mood. Moreover, the maladaptiveness and contriteness subscale of Automatic Thoughts Questionnaire showed significant difference on depressive mood. Its found that between the level of depressive mood and suicidal thoughts have significant and same way relations in this research. All of the early schemas shows significant difference according to participants? depressive mood. Thus, early maladaptive schemas are more distinctive and statistically significant in participants who have high depression score.Key Words: attitudes, automatic thoughts, schemas, depressive mood, suicide