Üniversite öğrencilerinde travma sonrası gelişimi etkileyen faktörlerin incelenmesi

Abstract

Bu çalışma üniversite öğrencilerinde travma sonrası gelişimi etkileyen faktörlerin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Örneklem grubu, 17-52 yaş arasındaki 401 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır (279 kadın ve 122 erkek). Verilerin toplanmasında sosyodemografik bilgi formu, stresli yaşam olaylarına ilişkin anket soruları, Travma Sonrası Gelişim Ölçeği (TSGÖ), Baş Etme Yolları Envanteri (BYE), Ölüm Kaygısı Ölçeği (ÖKÖ) ve Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği (DİVÖ) kullanılmıştır. Travma Sonrası Gelişim Ölçeği puan ortalaması x = 56.24 olarak bulunmuştur. Bu sonucun, ortalamanın üzerinde bir değer olduğu görülmüştür. Sonuçları değerlendirmede bağımsız örneklemler için t testi, tek yönlü ANOVA, Pearson korelasyon testi ve resresyon analizi kullanılmıştır. Sosyodemografik değişkenler, stesli yaşam olaylarına ilişkin değişkenler ve diğer ölçek puanlarının travma sonrası gelişim toplam ve alt ölçek puanları bazında etkileri değerlendirildiğinde sosyodemografik değişkenlerden cinsiyet ve ekonomik durumun anlamlı etkileri tespit edilmiştir. Cinsiyet değişkeni, Travma Sonrası Gelişim Ölçeği?nin yalnızca kendilik algısında gelişim alt ölçeği bazında anlamlı etkiye sahiptir. Ekonomik durum değişkeni ise yaşam felsefesinde değişim alt ölçeği bazında anlamlı etkiye sahiptir. Regresyon analizi sonuçlarına bakıldığında travma sonrası gelişimi baş etme yollarından iyimser baş etme/ sosyal destek arama, kaderci baş etme ve çaresiz baş etme yordamaktadır. Dünyaya ilişkin varsayımlardan olayların kontrol edilebileceğine inanç, kişisel talihe inanç, dünyanın iyiliğine inanç ve olumlu benlik inancı varsayımları ve ölüm kaygısı toplam puanı travma sonrası gelişimi yordayan diğer değişkenler olarak bulunmuştur. Bulgular, ilgili literatür doğrultusunda tartışılmış, kısıtlılıklar belirtilmiş ve öneriler sunulmuştur.Anahtar kelimeler: Travma, travma sonrası gelişim, strese bağlı gelişim, baş etme, ölüm kaygısı, dünyaya ilişkin varsayımlar.

This research aims to examine the factors that affect posttraumatic growth. 401 university students participated in this study (279 female, 122 male). Data were collected by sociodemographic information form, survey questions related to stressful life events, Posttraumatic Growth Inventory (PTGI), The Ways of Coping Inventory (WCI), Death Anxiety Scale (DAS) and World Assumptions Scale (WAS). The mean score of PTGI fort his study is found higher than the mean scores (x = 56.24). Results were evaluated with using independent sample t test, one way ANOVA, pearson correlation test and regression analyze. When the impacts of sociodemographic variables, event related variables and other scores on PTGI total and subscale scores were examined, it was confirmed that gender and economic conditions have significant effects. Results indicated that gender has significant effect merely on Changed Sense of Self subscale (PTGI) and economic conditions variable has significant effect merely on Changed Philosophy of Life subscale. As a result of regression analyses, it was shown that optimistic coping/seeking social support, fatalistic coping and helplessness coping ways predict posttraumatic growth. Controllability of the Events, Personal Chance, Benevolence of the World, Constructive Self and Death Anxiety total scores are the other significant predictors of posttraumatic growth. The results of the study were discussed within the relevant literature, shortcoming and suggestions were proposed.Keywords: Trauma, posttraumatic growth, stress related growth, coping, death anxiety, world assumptions