Tiyatroda oyunsuluk ve bir örnek metin incelemesi; Oğuz Atay`ın `Oyunlarla Yaşayanlar`ı

Abstract

Bu çalışma, yirminci yüzyılda Türk edebiyatına giren, modern ve modern sonrası akımında, kimi eleştirmenlere, incelemecilere göre modernizm, kimilerine göre ise postmodernizm akımının ülkemizdeki ilk temsilcisi olarak kabul edilen Oğuz ATAY'ın yazınlarında kullandığı 'oyun' kavramını, yazarın tek tiyatro oyunu olan Oyunlarla Yaşayanlar metninde izi sürülmek üzere kaleme alınmıştır. Öncelikle edebiyatta kullanılan 'Oyun' kavramının kökeninin ne olduğu, nereden çıktığını anlayabilmek için; filozof, sosyolog, psikolog ve dilbilimcilerin farklı yaklaşımları incelenmiştir. Ardından, oyun/oyunsuluk kavramının edebiyattaki yeri, Atay'ın, oyunsuluğu yapıtlarında nasıl kullandığı tartışılmıştır. Bu tez, Oyunlarla Yaşayanlar oyununda, oyunsuluk kavramının nasıl ele alındığı, metinlerde nasıl kullanıldığı, oyun-gerçek ikileminde gerçeğin nerede bitip, oyunun nerede başladığı ve karakterlerin tahammül edemedikleri gerçeklikten kaçışlarında, oyunun nasıl kolaylaştırıcı bir işlev üstlendiğini tartışmaktadır.Anahtar Kelimeler: Oyun, Oyunsuluk, Oğuz ATAY, Oyunlarla Yaşayanlar.

This study was written with the purpose of analyzing the use of the notion of `game` within the text of Oyunlarla Yaşayanlar (Those who Live by Games), the only play written by Oğuz Atay. Considered as the pioneer of modernism in our country according to some critics and researchers, whereas the pioneer of postmodernism according to others in the modern and postmodern movement, appeared in Turkish literature for the first time during the twentieth century, Oğuz Atay is known to have given this notion place in his works. In order to understand what the origin of the notion of `game` is and where it comes from, first we examined at the different approaches of philosophers, sociologists, psychologists and linguists. Following this is a discussion of the place of game-like fiction in literature and how Oğuz Atay used it in his works. This study discusses how the notion of game-like fiction is handled in Atay's play, Oyunlarla Yaşayanlar (Those Who Live by Games), how it is used in various texts, where reality ends and where the game starts in game-reality dilemma and how games play a facilitating role in characters' escape from the reality they cannot cope with.Key Words: Game, Game-like Fiction, Oğuz Atay, Oyunlarla Yaşayanlar, Those Who Live by Games