Psikiyatri hastalarının ve ailelerinin ilaç yan etkilerini bilme ve bunlarla başetme durumları

Abstract

Araştırma, psikiyatri hastalarının ve ailelerinin ilaç yan etkileri ile ilgili bilgi düzeylerini ve yan etkiler ile baş etme durumlarını belirlemek amacı ile tanımlayıcı ve ilişki arayıcı bir çalışma olarak planlandı ve gerçekleştirildi.Araştırmanın evrenini Özel Esen Psikiyatri Dal Merkezinde ayaktan izlenen hastalar ve aileleri oluşturdu. Araştırmanın örneklemini evrende açıklanan grup içinden araştırmaya alınma kriterlerine uygun (en az bir nöroleptik kullanan, psikiyatri hastasının birinci derecede yakını olan, okuma-yazma bilen, akut durumda olmayan, iletişim kurabilen, çalışmayı kabul eden) 110 hasta ve 74 hasta ailesi oluşturdu. Araştırmada veriler, Bilgi Formu ve Liverpool Üniversitesi Antipsikotiklerin Yan Etkilerini Değerlendirme Ölçeği ile toplandı.Araştırma kapsamına alınan hastaların büyük çoğunluğunun ilaçların bağımlılık yapabileceği düşüncesinde olmadığı ve tedavinin yararına inandığı, tamamına yakınının da ilaçlar hakkında bilgi edinmek için doktoru tercih ettiği saptandı. Hastaların hepsinde ilaç yan etkilerinden en az birinin görüldüğü ve en sık yaşanan yan etkilerin halsizlik, ağız kuruluğu, dikkati toplamada güçlük ve hatırlamada güçlük olduğu belirlendi.Araştırma kapsamına alınan hasta yakınlarının hastaları ile ilgili olarak verdiği yanıtlara göre yarısından fazlasının yan etkilerle baş etmede doktora başvurmayı tercih ettiği, tamamına yakının tedavinin yararına inandığı ve yarısına yakınının da ilaçların bağımlılık yapabileceği düşüncesinde olmadığı saptandı. Hasta yakınlarının hastalarında en sık yaşadıkları yan etkileri aşırı uyuma, halsizlik, konsantrasyon güçlüğü, kilo alma olduğu dikkati toplamada güçlük, gün içinde uyku hali, gerginlik, hatırlamada güçlük, depresyon, halsizlik, duygusal algılarda eksilme ve ağız kuruluğu olarak belirttikleri saptandı.Hastaların büyük çoğunluğunun yan etkilere maruz kaldığı ve yarıdan fazlasının antipsikotik ilaçlarla diğer psikotrop ilaçları kombine kullandığı belirlendi.Araştırma doğrultusunda hasta ve hasta yakınlarının ilaç tedavisi ve yan etkilerle baş etme konularında daha fazla destek ve eğitime ihtiyaç duydukları, ölçeğin klinikte kullanımının uygun olacağı ve bu çalışmanın geniş bir örneklemde yapılmasının faydalı olacağı söylenebilir.Anahtar kelime: Psikiyatri Hastası, Hasta Yakınları, Antipsikotik / Nöroleptik, İlaç Yan Etkisi, Yan Etkiyle Başetme

The study was organised as a defining and relation subject to find out the medication side effect of psychiatric patients and their families and the way they deal with these terms.The study was based on the patients who are observed in the Özel Esen Pscyhiarty Center and together with their families. The group included 110 patients and 74 patient relatives who were at least using one noroleptik and who were relatives of the pschiatric patients, who are also able to read and write, able to communicate, and accept to have relationship.The information form of the defining the illness and the ways to deal with that and the demographic conception of the study is determined by the Liverpool University Neuroleptic Side Effect Rating Scale.In the evaluation, it was determined that patients have experience at least one medication side effect and they have experience frequently he difficulty in concentrating, tiredness and diffuiculty in remembering things, problems in their mouth and depression. Half of the patients tell that they consult their doctors about the side effects of the medicine but the other 50 percent say that they try to deal with the side effects themselves or do nothing.According to the answers of the patient relatives who tok part in the research half of the patients prefer to see a doctor about the medication side effect, majority of them believe in the benefit of the treatment and half of them do not think that medicine usage would not cause an addiction. The close relatives of the patients believe that mostly observed side effects are; difficulty in concentration, sleepy mood continuing all day long, tiredness and difficulty in remembering things and depression.According to the research also patients and the patient relatives need to be informed in detail about to deal with medication side effects and its negative impacts.Key Words: Psychiatric Patient, Patient Relatives, Anthipcychoctic or Norolepthic, Side Effect of The Medicine, Coping With The Drug Side Effect