Beden kitle indekslerine göre bireylerin diyet ürünler kullanma durumları ile bilgi düzeylerinin saptanması

Abstract

ÖZETBu araştırma kilo vermek veya sağlıklı beslenmek amacıyla İstanbulda özel birhastanenin diyet polikliniğine başvuran 206 kişi üzerinde (165 kadın 41 erkek)BKİ'lerine göre gruplandırılan bireylerin (düşük kilolu:46 kişi, normal kilolu:46 kişi,fazla kilolu:42 kişi, şişman:33 kişi, aşırı şişman:39 kişi) diyet ürün kullanım durumlarınıve kullanım nedenlerini saptamak amacıyla yapılmıştır. Bu kapsamda araştırmayaalınan bireylerin, diyet ürün kullanma durumları, kullandıkları diyet ürünleri, bunlarıkullanma ve tercih nedenleri, bu ürünler hakkındaki görüşleri ve bilinç düzeylerisaptanmıştır. Diyet ürün kullananlar araştırmaya alınan tüm bireylerin %87,4'ünüoluşturmaktadır. Katılımcıların %50,3'ü sadece zayıflama diyeti uyguladığı dönemdediyet ürün kullanmaktadır. Araştırmaya alınanların %17,5'i bu ürünlerin tamamenkalorisiz olduğunu düşünürken, %17,0'si tamamen yağsız olduğunu düşünmekte,%10,7'si ise bu ürünleri istedikleri kadar yiyebileceklerini ve bir zararı olmadığını ifadeetmektedir. Başka bir ifadeyle diyet ürün kullananların yarıya yakınının (%45,2) diyetürünleri ile ilgili yanlış bilgiye sahip olduğu anlaşılmıştır. Bireylerin sadece %19.6'sıdiyet ürünlerle ilgili endişeleri olduğunu belirtmiştir. Diyet ürünü kullanan bireylerden%57,1'i bu tür ürünlerde güvenilir marka tercih etmektedir. Eğitim düzeyininartmasının marka tercih etmede önemli rol oynadığı saptanmıştır (p<0.005).Araştırmaya alınan bireylerin %68.4'ünde herhangi bir sağlık sorunu bulunmazken,sağlık sorunu olanlarda en fazla mide barsak hastalıkları (%37,0), bunu sırasıyla %29,2ile diyabet, %21,5 ile hiperkolestrolemi, %18,5 ile hipertansiyon takip etmektedir.Morbid obez bireylerin %56,4'ünde sağlık sorunu bulunurken, zayıf bireylerde bu oran%30,4'dür. Morbid obezlerin %97,0'si diyet ürünü kullanmakta, obezlerin tamamı,fazla kilolu bireylerin %98,0'i, normal ağırlıklı bireylerin %91,0'i çok zayıf, bireylerinise % 57,0'si diyet ürünü kullanmaktadır. Tüm BKİ aralıklarında en çok kullanılan diyetürünü kepek ekmeği (%69,0), çavdar ekmeği (%49,5), diyet içeceği (%30,6), diyetbisküvisi (%55,8) ve tatlandırıcı (%25,7) olurken, en az tüketilen ürünler diyet peynir,diyet ayran, kahvaltılık gevrek olmuştur. Sağlık sorunu olan bireylerin diyet ürünkullanım oranı, olmayanlara göre önemli düzeyde fazladır (p<0.005).Bu araştırmanın sonunda diyet ürünler ve içerikleri ile ilgili toplumunbilinçlendirilmesi ve bilgi düzeyinin artırılması gerektiği ortaya çıkmıştır. Bununla ilgiliolarak eğitim kurumlarında, radyo, televizyon ve yazılı basında konunun uzmanlarıtarafından halka doğru bilgiler verilmeli, bireylerin seçiciliği, etiket okumaalışkanlıkları, kişiye özgü hangi ürünlerin hangi miktarlarda kullanılması gerektiğihakkında bilinç düzeyinin artırılması gerekmektedir.Anahtar kelimeler; BKİ, diyet ürünler, obezite,

SUMMARYThis research is applied to determine dietary food consumption and consumptionreasons over 206 people whom are grouped according to their BMI levels (46 thinpeople, 46 normal weight people, 42 overweight people, 33 obese people, 39 morbidobese people), applied to a private hospital?s dietary polyclinic in Istanbul in order tolose weight or eat healthy. Attendants? dietary supplement usage conditions, the dietarysupplies they consume, consumption and selection reasons of the dietary supplies,thoughts and level of consciousness determined during the research. 87,4% of theattendants are using dietary supplements. 50,3% of the attendants, whom consumedietary supplement, consume only when they are on diet. 17,5% think that the dietarysupplies are zero calorie, 17,0% of the attendants think that these supplies are zero fat,10,7% think they can eat these supplies as many as they can because it will be harmless.We can say that with this information, 45,2% of the attendants have wrong informationabout these kimds of supplements. 57,1% of the attendants that consume dietarysupplies indicated that they choose supplies according to their brands. According to thefindings as the level of education increases, selectiveness increases (p<0.005). It isdetermined that 19,6% of the attendants have concerns about dietary supplements.68,4% of the attendants don?t have health problems. But the remaining attendants withthe health problems have those diseases with percentage order such as, 37,0% havegastric problems, 29,2% have diabetes, 21,5% have hypercholesterolemia, 18,5% havehypertension. While 56,4% of the morbid obeses have health problems, is 30,4% onnormal weight people. 97,0% of the morbid obese people, 100,0% of the obese people,98,0% of the overweight people, 91,0% of the normal weight people, 57,0% of the thinpeople use dietary supplements. On all the BMI levels, whole-wheat bread has thehighest consumption percentage with 69,0%, and with declining order black bread has49,5%, dietary beverages has 30,6%, dietary biscuits has 55,8%, and sweetening agentshas 25,7%. Diet cheese, diet buttermilk and cereals have the lowest percentage on thiscategory. People with the health problems are more likely to consume dietary supplies,when compared to healthy people (p<0.005).At the end of this research, it is clearly understood that society?s awarenessshould be raised about dietary supplements and their contents. According to that, withthe help of educational institutions, radio channels, TV programs and media society?sawareness and level of knowledge should be increased such as teaching themimportance of selectiveness, the reading habit of food lahel, and personal consuming ofthese supplements.Key words; BMİ, diet products, obesity