Doğurganlık ve menopoz dönemindeki kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışları ile jinekolojik kanserlerden korunmaya yönelik davranışları arasındaki ilişkisi

Abstract

Bu çalışma, doğurganlık ve menopoz dönemindeki kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının meme ve jinekolojik kanserlerden korunma davranışları ile ilişkisini belirlemek amacıyla, tanımlayıcı ve gruplar arası karşılaştırılmalı olarak gerçekleştirilmiştir. Doğurganlık döneminde 197, menopoz döneminde 189 olmak üzere toplamda 386 kadın çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında anket formu ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II (SYBDÖ II) kullanılmıştır. Veriler SPSS 16.0 programında frekans, ortalama, Ki-kare, t-test, Kruskal-Wallis ve Mann Whitney U testi kullanılarak analiz edilmiştir.Kadınların yaş ortalamalarının 44.40±9.79 ve yarıya yakınının ilkokul mezunu olduğu belirlenmiştir. Her iki grupta sağlıklı olma tanımları arasında anlamlı farklar saptanmıştır (P>0.05). Sağlıklı yaşamaya doğurganlık dönemindeki kadınların daha çok önem verdikleri bulunmuştur (p=0.01). Her iki gruptaki kadınların öncelikle ?hijyen kurallarına uymama?nın jinekolojik kanserlere neden olabileceğini ifade ettikleri ve tamama yakınının kendilerini riskli grupta görmedikleri, yarıdan fazlasının jinekolojik kanserlerden çok fazla korktukları ve çoğunluğunun korunmanın çok önemli olduğunu ifade ettikleri belirlenmiştir. Jinekolojik kanserlere ilişkin erken tanı hakkında menopoz dönemindeki kadınların daha yüksek oranda (%83.1) bilgilerinin olmadığı saptanmıştır (p=0.000). Kendi kendine meme muayenesini hiç uygulamama oranı, Pap smear testini ise yaptırma oranı menopoz dönemindeki kadınlarda anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur (p=0.000). SYBDÖ alt grup ve total puan ortalamaları menopozdaki kadınlara göre doğurganlık dönemindeki kadınlarda anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur (p=0.000). Her iki grupta da bazı sosyo-demografik özellikler yanında sağlıklı yaşamanın ve de kanserlerden korunmanın çok önemli olduğunu ifade eden, erken tanıya ilişkin bilgisi olan, KKMM uygulayan ve Pap smear yaptıran vb. kadınlarda sağlıklı yaşam biçimi puanlarının anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p>0.05). Sonuçlarımıza göre, menopoz dönemindeki kadınların sağlıklı yaşam biçimi ve kanserden korunma davranışlarının daha kötü olduğu, jinekolojik kanserlere ve korunmaya ilişkin bilgisi olan ve korunma davranışlarını uygulayan kadınlarda sağlıklı yaşam biçimi puanlarının daha yüksek olduğu ve pozitif yönde bir ilişki gösterdikleri söylenebilir.Anahtar kelimeler: Jinekolojik kanserler, sağlıklı yaşam biçimi davranışları, kanserden korunma

In this study, fertility and menopausa women, healthy lifestyle behaviors in order to determine the relationship between the behavior of breast and gynecologic cancer prevention, descriptive and comparative between the groups were carried out. Fertility in the 197, 189 menopausa with a total of 386 women formed the study population. Questionnaire to collect data and Healthy Lifestyle Behaviors Scale II (SYBDÖ II) were used. SPSS 16.0 program, frequency, mean, chi-square, t-test, Kruskal-Wallis and Mann-Whitney U test were used.Mean age 44.40 ± 9.79 years and almost half of the women were primary school graduates. Both groups were statistically significant differences between the definitions of being healthy (P> 0.05). Women give more importance to healthy living in the fertile period (p = 0.01). Women in both groups were primarily `non-compliance with the rules of hygiene`. Almost all of the gynecological cancers, which may cause, and they do not have a relative risk group themselves, the majority of more than half of gynecologic cancer prevention is very important too, and they were afraid of the situation. Menopausal women about early detection of gynecological cancers, a higher rate (83.1%) had no knowledge (p = 0.000). Rate to apply to breast self-examination, the rate of application to test papsmear menopausal women were found to be significantly higher (p = 0.000). SYBDÖ sub-group, and total scores were significantly higher in postmenopausal women compared with women in the fertile period (p = 0.000). In both groups healthy living next to some of the socio-demographic characteristics is very important in the prevention of cancer, which is knowledge of early diagnosis, breast self examination and pap smear who implements. Healthy lifestyle score was significantly higher in women (p> 0.05). According to our results, in menopausal women the behavior of a healthy lifestyle and cancer prevention are worse, gynecological cancers, and implementation of protection behavior and prevention in women with the knowledge scores were higher than healthy lifestyle might be said to have a positive relation.Key words: Gynecologic cancer, healthy lifestyle, cancer prevention.