Adölesanların kilo yönetiminde 5210 beslenme yönetimi programının etkisi

Abstract

Araştırmanın amacı deney grubuna (11-12 yaş grubu kilolu ve obez öğrenciler) seçilen öğrencilere uygulanan 5210 kilo yönetimi programının öğrencilerin BKİ, bel çevresi, beslenme –egzersiz tutum ve davranışları üzerindeki etkisini incelemekti. Bu çalışma yarı deneysel olarak planlandı. Araştırma örneklemini İstanbul'da aynı ilçede 2 özel okulda öğrenim gören 34 kontrol grubu, 31 deney grubu olmak üzere toplam 65 adölesan oluşturdu. Araştırmanın verileri Antropometrik Ölçüm Formu, Öğrenci Sağlıklı Yaşam Anketi, Aile Bilgi Formu, Beslenme Egzersiz Tutum Ölçeği (BETÖ) ve Beslenme Egzersiz Davranış Ölçeği (BEDÖ) kullanılarak toplandı. Veriler uygulama öncesinde, uygulama sonrası 6. ayda ve 9. ayda olmak üzere toplam üç ölçümde toplandı. Çalışmanın analizinde tanımlayıcı istatistiksel testler, Student's t test, Mann Whitney U, tekrarlı ölçümlerde varyans analizi, düzeltilmiş Wilcoxon Signed-Ranks test, Pearson Ki-Kare test, kullanıldı. Deney ve kontrol grupları arasında ölçümlerde BKİ dağılımları ve ortalamaları bakımından istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmamasına karşın (p>0,05), deney grubunda 1.ölçüm (başlangıç) BKİ dağılımlarına göre 2.ölçüm (6.ay), birinci ölçüm (başlangıç) BKİ dağılımlarına göre 3.ölçüm (9.ay) BKİ dağılımlarında gözlenen değişimin istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptandı (p<0,05). Birinci ölçüme göre ikinci ve üçüncü ölçümde BKİ değeri normal olan adölesanların arttığı (9 kişi) bulundu. Deney grubundaki adölesanların başlangıç ölçümlerine göre 9.ay ölçümlerinde gözlenen BKİ ortalamalarındaki değişimin kontrol grubu adölesanlarda aynı süreçte gözlenen değişimden istatistiksel olarak anlamlı olmamakla birlikte dikkat çekici düzeyde düşük olduğu saptandı (p>0,05). Buna göre kontrol grubu kilo almaya devam ederken deney grubunun normal gelişimlerini sürdürdüğü ve kontrol grubuna göre daha az kilo aldıkları söylenebilir. Deney grubunun girişim öncesi BETÖ ölçeği puan ortalaması 47,77 ± 6,25, 2. ölçüm 47,16 ± 7,98, 3. ölçüm 48,52 ± 7,48 olarak bulunmuştur. 5210 kilo yönetimi programının adölesanların BETÖ puan ortalamaları ve BEDÖ ve alt ölçekleri puan ortalamalarını etkilemediği bulundu. Bu sonuçlar 5210 kilo yönetimi programının çoklu girişimler eklenip, program süresi arttırıldığında daha etkili olacağı düşünüldü. Anahtar kelimeler: Adölesan, 5210 davranışları, Beslenme, Fiziksel aktivite

The purpose of the study is to examine the impact of 5210 weight management program executed to students (11-12 year olds are overweight and obese students) on attitudes and behaviors towards BMI, waist circumference on the nutritional habits. This research is Intervention Research designed as semi-empirical model. Sample of research is compose of 65 teenagers of which 34 control group (16 obese and 18 overweight) and 31 control group (14 obese and 17 overweight) in 2 separate schools in the same district of Istanbul. Experimental/Control groups had been formed by choosing the obese and overweight students in the both schools. The data of research had been collected via Anthropometric Measurement Form, Survey on Student Healthy Life, Family Information Form, Scale of Attitude towards Nutrition and Fitness, and Scale of Behavior of Nutrition and Fitness. Data was measured three times of which before execution of program and 6 and 9 months after execution of education. Statistical tests used in the research are Student's t-test, Mann Whitney U, variance analyses in repeated measures, Wilcoxon Signed-Ranks test, Pearson Chi-Square test was used. In spite of it is determined that there is significant difference in the BKİ distributions and BKİ averages of first measurement, second measurement and third measurement in experimental and control groups (p>0,05), the change in the BKİ averages is statistically significant in from 2 nd measurement of BKİ averages compared with initial measurement in experimental groups to 3rd measurement (p<0,05). There are increases in the number of adolescents who have normal BKİ value from 2nd measure to 3rd measure. The change in BKİ averages from 9th month measure to initial measure in experimental group is not statistically different with the one measured in control group (p>0,05). Control group keep go on get weight while experimental group was growing up normally and get lower weight compared with control group. Averages of BETÖ scale are calculated as 47,77 ± 6,25 at the initiation of program 47,16 ± 7,98 at the second measure and 48,52 ± 7,48 at the third measure. 5210 weight management is not effective on both BETO averages, BEDO averages and their sub scales. Those results show that 5210 program will be effective via multiple additives and longer term durations.Key words: Adolescent, 5210 Program, Nutrition, Physical Activity