Endüstriyel yapıların yeniden işlevlendirilmesi ve Rahmi Koç Müzesi örneği

Abstract

Çağlar boyunca üretim ve tüketime dayalı bir düzen bulunmaktadır. Endüstrileşmenin başlamasıyla birlikte ilk başlarda küçük ölçekte daha sonraki dönemlerde ise hızla artarak toplumsal ve kültürel değişikliklerin yaşanmasına sebep olan endüstrileşme gibi pek çok sonucu da beraberinde getirmiştir. Kırsal alanlardan kentlere göçün başlamasıyla birlikte çoğalan nüfus yeni sanayi bölgelerinin kurulmasına ve bunun sonucu olarak toplumda büyük değişikliklerin yaşanmasına neden olmuştur. Dev sanayi yapıları, düşük ücretle çalışan işçi sınıfı ve hızlı üretim yepyeni bir sistemin doğmasını sağlamıştır. Endüstriyel yapılar bu bağlamda tarihsel ve kültürel süreçte oldukça önemli bir yere sahiptir. Günümüzde yok olmaya yüz tutmuş yapılar arasında bulunan endüstri yapıları çeşitli sebeplerle artık kullanılamaz hale gelmişlerdir. Tarihi yapılara çeşitli fonksiyonların yüklenmesiyle birlikte verilen yeni işlevler sayesinde bu binaların yeniden kullanılmasına olanak sağlanılmaktadır. Yeniden işlevlendirilme bu anlamda tarihi yapıların kazanılmasında önemli bir rol oynamaktadır.Osmanlı Devletinin son dönemlerinde dünyanın genelinde yaşanan endüstriyel gelişmelere uzak kalması ve içe kapalı bir politika izlemesi sonucu olarak hızlı bir gerileme süreci başlamıştır. Sonrasında bazı endüstriyel girişimlerde bulunulmuşsa da yeterli donanım ve bilgiye sahip olunmadığından başarı sağlanamamış ve Osmanlı Devleti bu anlamda geri planda kalmıştır.Bu çalışma da Osmanlı Devletinin geçirdiği ekonomik süreç ve endüstrileşmenin doğurduğu olumlu ve olumsuz sonuçlar, günümüze ulaşmış ender yapılardan biri olan lengerhane binası üzerinde ele alınarak incelenecektir. Zaman içinde ihtiyaçlar doğrultusunda yeniden işlevlendirilmiş ve özgün işlevini yitirerek müze binası olarak yeniden kullanıma sunulmuş olan lengerhane ve Hasköy Tersane binasının değişimine ve bugünkü kullanımına etki eden faktörler sebep ve sonuç ilişkisi içerisinde ele alınacaktır.Anahtar Kelimeler: Endüstri, Endüstri Devrimi, Yeniden İşlevlendirme,

Down tha ages there is an order that is based on production and consumption. Following the beginning of industrialization this order brings with lots of results like industrialization which is caused firstly small and big social and cultural changes. Growing population starting in migration from rural areas to urban areas caused both setting up new industrial regions and big changes in the societies. Huge industrial structures, working class with low salaries ans fast production enabled to raise a quite new system. In this context, industrial structures have key position in historical and cultural process.Nowadays, industrial structures which tend to disappear because of some reasons become unusable. To attribute various functions to historical structures it is allowed to reuse these buildings. In this sense, re-functioning plays a key part in getting historical structures.The Ottomon Empire kept away worlwide industrial developments and followed introverted policy and that's why in the last period of her existence she experienced a fast retrogression process. Afterwards, although she made some industrial attempts she couldn't get success for lack of enough equipment and knowledge. Consequently, in this sense the Ottoman Empire stayed behind.The aim of this paper is to survey economic process of the Ottoman Empire and positive and negative results of industrialization by the way of observing the extant Lengerhane buildng. In the course of time, Lengerhane and Hasköy buildings that are re-functioning together with needs lost their original function and submitted to reuse as a museum building. In this study, the factors that cause a change and affect todays use of these buildings will be evalvated by the way of cause and afezc relation.Keywords: Industry, Industrial Revolution, Re-functioning